Окис вуглецю виводиться з

організму. … δ. Μειώνεται ο κίνδυνος εμφάνισης

καρκίνου των πνευμόνων.

5. Покращується робота легенів. … ε. Ο κίνδυνος εμφράγματος μειώνεται.

6. Ризик серцевого нападу

зменшується. … στ. Η λειτουργία των πνευμόνων

βελτιώνεται.

7. Зменшується ризик появи раку

легенів. 4 ζ. Το μονοξείδιο του άνθρακα αποβάλλεται

από τον οργανισμό.

8. Бронхи розслабляються. … η. Η αναπνοή γίνεται ευκολότερη.

Θέμα 2^о. Γιατί καπνίζουν οι νέοι;

3. Συζήτησε με τον διπλανό / την διπλανή σου (μπορείς να επιλέξεις περισσότερες από μία απαντήσεις)

Το κάπνισμα κατά τη γνώμη σου είναι … (προσωπική επιλογή και δικαίωμα του καθενός, μια κακή συνήθεια, μια συνήθεια που σε

κάνει να φαίνεσαι "μαζί τους");

Αν σου προσέφερε κάποιος ένα τσιγάρο, εσύ θα το αρνιόσουν;

- Πιστεύεις ότι το κάπνισμα είναι βλαβερό για τον οργανισμό;

- Καπνίζουν οι γονείς σου;

- Έχεις ακούσει για το παθητικό κάπνισμα;

- Τι νομίζεις ότι σημαίνει (σημαίνει ότι ακόμη κι αν δεν καπνίζουμε, εισπνέουμε τον καπνό του τσιγάρου ενός καπνιστή και γινόμαστε καπνιστές κι εμείς, σημαίνει αυτό που παθαίνει κάποιος, όταν καπνίζει, δηλαδή τα παθήματα του καπνιστή, άλλο);

- Θα ξεκινούσες το κάπνισμα "για πλάκα";

- Θα άρχιζες το κάπνισμα, επειδή … (καπνίζουν κάποιοι φίλοι σου, έχεις περιέργεια για το κάπνισμα, θέλεις να δείξεις μεγάλος, θέλεις να εντυπωσιάσεις τους άλλους, δεν θα άρχιζες ποτέ το κάπνισμα);

- Πιστεύεις, ότι το κάπνισμα περιορίζει τα χρόνια της ζωής μας;

4. Βρες στο κείμενο ρήματα "худнути", "палити", "заспокоювати", "помирати",

"спричиняти". Σχημάτισε προτάσεις μ’ αυτά τα ρήματα

5. Πες στα Ελληνικά

Тютюнопаління стало поганою звичкою для молоді. Деякі учні звикли палити на перервах у школі. Дехто палить, бо йому нема чого робити. Хтось думає, що цигарки приносять задоволення. Дівчата палять, бо вважають, що так вони швидше схуднуть.

Їх приваблюють хлопці, які палять. Деякі кажуть, що з цигарками вони виглядають до- рослішими. Але все це міфи, в які ми бажаємо вірити. Насправді, паління вбиває лю- дей. Кинувши цигарки, людина зменшує ризик появи раку легенів. Бронхи розсла- бляються. Циркуляція крові покращується. Минають проблеми серця. Зменшується ризик серцевого нападу.

Λεξιλό

Λεξιλόγιο

η συγκέντρωση концентрація χαλαρώνω розслаблятися

ελκυστικός, -ή, -ό приваблюючий, -а, -е ο καρκίνος рак

συνδέομαι пов’язуватися οι πνεύμονες легені

αδυνατίζω худнути το έμφραγμα інфаркт

ματαιώνομαι зриватися το μονοξείδιο окис

η πίεση тиск ο άνθρακας вуглець

πεθαίνω помирати αποβάλλομαι виводитися

το αίμα кров το εγκεφαλικό інсульт

οι βρόγχοι бронхи "για πλάκα" "по приколу" (розм.)

ΕΝΟΤΗΤΑ 5^η. ΚΑΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ / ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΑ

Θέμα 3

^ο

. Ναρκωτικά και νεολαία

1. Διάβασε και μετάφρασε το κείμενο

Οι διάσημοι, πρόσωπα που ξεχωρίζουμε, λόγω του ότι ζουν σε ένα λαμπερό κόσμο, απο- τελούν συχνά πρότυπα για τους νέους. Είναι γνωστό, ότι ένα μεγάλο ποσοστό αυτών κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών. Η νεολαία δυστυχώς επηρεάζεται από τους διάσημους και τους μιμείται. Γιατί όμως τα είδωλα της νεολαίας ωθούνται στα ναρκωτικά; Λόγω κούρασης, εξάντλησης, πίεσης, έλλειψης έμπνευσης, για να αποκτήσουν μια προσωρινή, ψεύτικη μορ- φή ευτυχίας. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα πλούσιων και διάσημων, που έκαναν συστη- ματικά χρήση ουσιών και αυτό επηρέασε την υγεία και την εμφάνισή τους.

Δες μερικά γνωστά ονόματα που έπεσαν στα ναρκωτικά. Ο γάλλος συγ- γραφέας ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ εργάστηκε όλο το εικοσιτετράωρο, αγνο- ώντας τον ύπνο. Σε αυτό βοήθησε μεγάλη ποσότητα καφέ. Αλλά ο εθισμός στην καφεΐνη δεν τον πέρασε εντελώς – μια ασθένεια της καρδιάς αναπτύ- χθηκε και στην ηλικία των 50 χρονών ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ πέθανε. Ο γνω- στός ψυχολόγος επιστήμονας ο Ο Σίγκμουντ Φρόυντ το 1884 χρησιμοποίησε για πρώτη φορά κοκαΐνη. Το φάρμακο του έδωσε εμπιστοσύνη και καλή δι- άθεση. Με την πάροδο του χρόνου ο Ο Σίγκμουντ μπόρεσε να νικήσει τον εθισμό του στα ναρκωτικά, αλλά χρειάστηκε πολύς χρόνος.

Η τραγουδίστρια Έιμι Γουαινχάουζ, που πραγματικά άλλαξε πολύ εμφανισιακά, όταν ξεκίνησε να κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών και αλκοόλ. Ακολουθεί η Μπρίτνεϊ Σπίαρς, μία από τους μεγαλύτερους καλ- λιτέχνες όλων των εποχών, αλλά αυτό δεν τη σταμάτησε από μια περίοδο στη ζωή της που ήταν βυθισμένη στα ναρκωτικά. Ο θάνατος της Γουίτνεϊ Χιούστον συγκλόνισε ολόκληρο τον κόσμο. Την τραγουδίστρια βρήκαν οι σωματοφύλακές της στην μπανιέρα του ξενοδοχείου

.

Υπερβολικές δόσεις από νόμιμα ή παράνομα ναρκωτικά στοίχισαν τις ζωές σε διάση- μους που ήταν εθισμένοι στα ναρκωτικά.

Βλέποντας πως τα μεγαλύτερα αστέρια της διεθνούς showbiz μπαινοβγαίνουν σε κλινικές αποτοξίνωσης σε άθλια κατάσταση, καταλαβαίνεις τώρα πόσο κακό μπορούν να κάνουν οι καταχρήσεις σε έναν υγιή άνθρωπο; Όλα τα ναρκωτικά οδηγούν αργά ή γρήγορα στο θάνατο!

2. Συνέχισε τις προτάσεις, σύμφωνα με το παραπάνω κείμενο 1. Οι διάσημοι αποτελούν συχνά πρότυπα …

2. Μεγάλο ποσοστό αυτών κάνει χρήση … 3. Η χρήση ναρκωτικών ουσιών επηρεάζει … 4. Όλα τα ναρκωτικά οδηγούν αργά ή γρήγορα …

5. Από τη στιγμή που ένας άνθρωπος ανακαλύπτει τα ναρκωτικά, γίνεται … 6. Καταλαβαίνεις πόσο κακό μπορούν να κάνουν οι καταχρήσεις …

3. Συζήτησε με τον διπλανό / την διπλανή σου

Από ποια ηλικία πιστεύεις ότι αρχίζουν οι νέοι τη χρήση ναρκωτικών;

Πιστεύεις, ότι είναι δύσκολο να απαλλαγεί κάποιος από τη συνήθεια αυτή;

- Γιατί, νομίζεις, οι νέοι κάνουν δοκιμή τέτοιου είδους ουσιών (περιέργεια, οικογενειακά προβλήματα,

Оноре де Бальзак.

Луї-Огюст Біссон, 1842 р.

Емі Вайнгауз

Θέμα 3^о. Ναρκωτικά και νεολαία μιμητισμός, για να ξεφύγουν από τα αδιέξοδά τους, ψευδαίσθηση απόκτησης θάρρους, επίδειξη και για να προσελκύσουν το αντίθετο φύλο);

- Γιατί θεωρείς τα ναρκωτικά επικίνδυνα (ανορεξία, εξάρτιση, κατάθλιψη, ψυχική φθορά, ανάρμοστες συμπεριφορές, αλλοίωση χαρακτηριστικών, θάνατος);

- Ποιο από τα παρακάτω, κατά τη γνώμη σου, θεωρεί ένας χρήστης, ότι του προσφέρει η χρήση τέτοιων ουσιών (απόλαυση, ηρεμία, ελευθερία, αυτοπεποίθηση);

- Δε θα έκανες ποτέ χρήση των ναρκωτικών ουσιών γιατί … (φοβάσαι, δεν έχει σχέση με αυτόν τον κόσμο, δεν έχεις ανάγκη από ουσίες για να νιώθεις καλά);

4. Συμπλήρωσε τα κενά με τα ρήματα της παρένθεσης

Οι διάσημοι … συχνά πρότυπα για τους νέους. (αποτελώ) Τα μεγαλύτερα αστέρια της δι- εθνούς showbiz … τη νεολαία; (επηρεάζω) Γιατί τα ειδώλια της νεολαίας … στα ναρκωτικά;

(ωθούμαι) Μερικά διάσημα ονόματα … αγνώριστοι από τη στιγμή που ... τα ναρκωτικά! (γί- νομαι, ανακαλύπτω) Ένας άνθρωπος … εμφανισιακά και ουσιαστικά, όταν … να κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών και αλκοόλ. (αλλάζω, ξεκινώ) Η Μέριλιν Μονρόε … νεκρή από υπερβο- λική δόση υπνωτικών χαπιών. (βρίσκομαι) Ο θάνατος της Γουίτνεϊ Χιούστον … ολόκληρο τον κόσμο. (συγκλονίζω) Την τραγουδίστρια … οι σωματοφύλακές της στην μπανιέρα του ξενο- δοχείου. (βρίσκω)

5. Πες στα Ελληνικά

Доволі часто знаменитості стають взірцями для молоді. Але великий їх відсоток вживає наркотики. Хтось через виснаження та перевтому, а хтось за відсутністю натх- нення або щоб отримати тимчасове відчуття щастя. Ми знаємо багато прикладів, коли людина, почавши вживати наркотики, ставала невпізнанною. Вважається, що молодь пробує наркотичні речовини через цікавість, сімейні проблеми, імітування інших, у пошуках виходу з безвихідної ситуації, для отримання псевдовідчуття сміливості, з ме- тою привабити протилежну стать, показати себе. Ми не повинні забувати, що рано чи пізно наркотики призводять до смерті.

Λεξιλόγιο

ο διάσημος, η διάσημη знаменитість άθλιος, -α, -ο жахливий, -а, -е

η ουσία речовина η κατάχρηση зловживання

μιμούμαι імітувати ο μιμητισμός імітація

ωθώ/-ούμαι підштовхувати το αδιέξοδο безвихідна ситуація

η εξάντληση виснаження η ανορεξία відсутність апетиту

η έμπνευση натхнення η εξάρτιση залежність

εμφανισιακά зовнішньо η κατάθλιψη депресія

ο/η σωματοφύλακας охоронець, - ниця η ψυχική φθορά психічний розлад

νόμιμα легально η αλλοίωση змінення

παράνομα нелегально ανάρμοστος, -η, -ο непристойний, -а, -е τα υπνωτικά (χάπια) снодійні (пігулки) η αυτοπεποίθηση самовпевненість

η αποτοξίνωση детоксикація το είδωλο кумир

ΕΝΟΤΗΤΑ 5^η. ΚΑΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ / ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΑ

Θέμα 4ο. Τατουάζ: μόδα ή κάτι παραπάνω;

1. Διάβασε το κείμενο και απάντησε στις ερωτήσεις

Τατουάζ είναι μια μόδα που αποκτά όλο και περισσοτέ- ρους υποστηρικτές στον κόσμο. Δεν είναι λίγοι αυτοί που σκέφτονται να κάνουν τατουάζ από την εφηβική ή προε- φηβική ηλικία. Μέχρι εδώ όλα πάνε καλά. Το πρόβλημα ξεκινά, όταν εσύ θέλεις να το πεις στους γονείς σου για να πάρεις την άδειά τους και τα λεφτά για να "χτυπήσεις" ένα τατουάζ. Και κάπου εκεί ξεκινούν οι καυγάδες του τύπου

"Ξέχασέ το!", "Είπα όχι και τέλος!". Οι πόρτες κλείνουν με δύναμη, καθώς ψιθυρίζουν οι γονείς σου: "Θα με σκάσει αυτό το παιδί". Και εσύ φωνάζεις: "Δεν με καταλαβαίνει κανείς σε αυτό το σπίτι!".

Έτσι, προσπαθείς να απορρίψεις τη γονική κυριαρχία και να αυτονομηθείς. Στην πραγματικότητα, επιλέγεις να κάνεις τατουάζ, θέλοντας να εκ- φράσεις κάποιο ψυχικό σου πόνο, ένα συναισθηματικό σου κενό ή ένα αίσθημα έλλειψης αγάπης στη ζωή σου. Φυσικά σημαντική επίδραση, ιδιαίτερα στην ηλικία σου, παίζει και η συχνότητα, με την οποία βλέπεις τατουάζ σε διάσημα πρόσωπα.

Όμως, με ηρεμία θα μπορούσες να συζητήσεις με τους γονείς την επιλογή σου. Να εξηγή- σεις, γιατί θέλεις να κάνεις ένα τατουάζ, τι νιώθεις και τι θέλεις να εξωτερικεύσεις. Πάνω στον ενθουσιασμό της στιγμής μάλλον δεν έχεις σκεφτεί σχετικά με τη μονιμότητα του τατου- άζ για τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής σου. Μην ξεχνάς ότι μπορεί να έχεις δερματικά προβλή- ματα και αλλεργική αντίδραση στο τατουάζ. Ξέρεις τις επιπτώσεις αυτής της πράξης;

Ερωτήσεις

1) Το τατουάζ είναι φαινόμενο της σύγχρονης κοινωνίας;

2) Για ποιο λόγο θέλεις να πεις στους γονείς σου για ένα τατουάζ;

3) Ποια είναι η συνηθέστερη αντίδραση των γονέων για το τατουάζ;

4) Τι θέλουν να εκφράσουν οι έφηβοι, κάνοντας τατουάζ;

5) Έχεις σκεφτεί σχετικά με τη μονιμότητα του τατουάζ για τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής σου;

6) Τι προβλήματα μπορεί να προκαλέσει το τατουάζ;

2. Συζήτησε με τον διπλανό / την διπλανή σου

Το τατουάζ, κατά τη γνώμη σου, είναι …

(προσωπική επιλογή και δικαίωμα του καθενός, μια μόδα, μια έκφραση της προσωπικότητας, άλλο);

Αν σου πρότεινε κάποιος να χτυπήσει τατουάζ, εσύ θα το αρνιόσουν;

- Πιστεύεις πως είναι βλαβερό για την υγεία μας το τατουάζ;

- Ποια ηλικία πιστεύεις, ότι είναι κατάλληλη για τατουάζ;

- Πιστεύεις ότι είναι απαραίτητο να έχεις την άδεια των γονιών σου για μια τέτοια ενέργεια;

- Γιατί, νομίζεις, οι νέοι κάνουν τατουάζ (λόγω μόδας, λόγω ατομικής έκφρασης / προσωπικών πεποιθήσεων, λόγω απώλειας ενός αγαπημένου προσώπου, λόγω ομορφιάς, λόγω επιρροής που σχετίζεται με την κουλτούρα, άλλο);

Θέμα 4^о. Τατουάζ: μόδα ή κάτι παραπάνω;

- Δε θα χτυπούσες ποτέ τατουάζ γιατί … (φοβάσαι, δεν έχεις ανάγκη να εκφραστείς έτσι, άλλο);

- Οι γονείς σου έχουν τατουάζ; Οι φίλοι;

- Σου αρέσει το τατουάζ;

- Επηρεάζεσαι από τους διάσημους και θέλεις να τους μιμείσαι;

3. Βάλε τις λέξεις στη σωστή σειρά για να δημιουργηθούν οι προτάσεις 1) Τατουάζ, μόδα, είναι, αποκτά, μια, που, στον, πολλούς, κόσμο, υποστηρικτές.

2) Κάνοντας, κυριαρχία, ένας, τατουάζ, έφηβος, να, προσπαθεί, γονική, απορρίψει, τη.

3) Επιλέγεις, ψυχικό, θέλοντας, να (2), τατουάζ, κάνεις, εκφράσεις, κάποιο, σου, πόνο.

4) Το, προβλήματα, προκαλεί, δερματικά, τατουάζ, πολλά.

5) Το (2), είναι, κοινωνίας, τατουάζ, της, φαινόμενο, σύγχρονης, 4. Βάλε τα ρήματα στο σωστό τύπο

Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος Μέλλοντας Απλός

πάνε πηγαίνανε … …

παίρνει χτυπάς βλέπουμε

εξηγούν 5. Πες στα Ελληνικά

Нанесення тату має все більше прихильників у світі. Немало є їх і серед молоді. Про- блеми починаються, коли юнак / юнка питає в батьків дозволу й грошей, щоб набити тату. Гримають двері. Шепочуть батьки: "Ця дитина доведе мене до сказу". Підліток вважає, що його ніхто не розуміє в сім’ї. Що відчуває підліток? Що він намагається ви- разити, бажаючи зробити тату? Можливо, це його психологічний біль, відчуття від- сутності любові, бажання стати незалежним? Вагомий вплив на бажання зробити тату відіграють знаменитості, на яких підліток хоче бути схожим. Татуювання має багато наслідків. Це можуть бути проблеми зі шкірою або алергічна реакція на тату.

Λεξιλόγιο

ο υποστηρικτής

/η υποστηρίκτρια прихильник/ -ця η κυριαρχία панування

προεφηβικός, -ή, -ό препубертатний, -а, -е ο καυγάς сварка

αυτονομούμαι бути незалежним η άδεια дозвіл

συναισθηματικός, -ή, -ό чутливий, -а, -е εξωτερικεύω увиразнювати

ψιθυρίζω шепотіти η μονιμότητα постійність

σκάω тут: "доводити до сказу" η επίπτωση наслідок

απορρίπτω заперечувати η αντίδραση реакція

γονικός, -ή, -ό батьківський, -а, -е

ΕΝΟΤΗΤΑ 5^η. ΚΑΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ / ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΑ

Θέμα 5

^ο

. Συναισθηματική διατροφή των νέων

1. Διάβασε το κείμενο και απάντησε στις ερωτήσεις

Οι διατροφικές συνήθειες των νέων επηρεάζονται πολύ από το σύγχρονο τρόπο ζωής. Στην αύξηση του προβλήματος συμβάλλει η αστική ζωή, όπως η μείωση των ωρών γυμναστικής στα σχο- λεία, αλλά και το γεγονός, ότι στο σπίτι τα παιδιά κάθονται μπρο- στά στην τηλεόραση το βράδυ μέχρι αργά.

Τις συνήθειες κατανάλωσης τροφής μπορούν επίσης να επη- ρεάσουν ψυχολογικοί παράγοντες. Πολλοί νέοι τρώνε αντιδρώ-

ντας στα αρνητικά συναισθήματά τους: στο άγχος, στη λύπη, στο θυμό. Όταν βιώνουν στρεσογόνες καταστάσεις, αυτοί θέλουν να "τσιμπήσουν" κάτι νόστιμο, π.χ. πατατάκια, σο- κολάτα, κέικ κ.ά. Πρόκειται για το συναισθηματικό φαγητό. Έτσι ονομάζεται η επιθυμία να τρώει κάποιος ως απάντηση σε προβλήματα.

Στους ανθρώπους, το άγχος επηρεάζει την κατανάλωση φαγητού με δύο διαφορετικούς τρόπους. Το χρόνιο στρες μειώνει ή αυξάνει την πρόσληψη τροφής και επομένως τα άτομα χάνουν ή παίρνουν βάρος κατά τη διάρκεια ή μετά από τις περιόδους του στρες. Γιατί οι νέοι "τρώνε" το άγχος τους και το αποθηκεύουν σε λίπος; Κατά τη διάρκεια των περιόδων χρόνιου στρες οι έφηβοι, κατά κανόνα, δεν επιλέγουν υγιεινές τροφές, αλλά το γρήγορο φα- γητό, που είναι πολύ πλούσιο σε θερμίδες.

Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος της αντιμετώπισης του στρες έχει 3 κατευθύνσεις: σωστή διατροφή, επαρκής ύπνος, συστηματική φυσική δραστηριότητα.

Ερωτήσεις

1) Τι επηρεάζει τις διατροφικές συνήθειες των νέων;

2) Ποιοι ψυχολογικοί παράγοντες επηρεάζουν τη διατροφική συμπεριφορά των εφήβων;

3) Τι είναι το συναισθηματικό φαγητό;

4) Με ποιους διαφορετικούς τρόπους το άγχος επηρεάζει την κατανάλωση του φαγητού;

5) Ποιες αποτελεσματικές κατευθύνσεις αντιμετώπισης του στρες υπάρχουν;

2. Συζήτησε με τον διπλανό / την διπλανή σου

Τρως περισσότερο από το συνηθισμένο, όταν είσαι εκνευρισμένος, αγχωμένος, ανήσυχος ή σε ένταση;

Έχεις την επιθυμία να καταναλώσεις μία τροφή, όταν δεν έχεις τίποτα να κάνεις, βαριέσαι, αισθάνεσαι μοναξιά, όταν

κάποιος σε έχει απογοητεύσει;

- Μήπως μπαίνεις σε πειρασμό να τσιμπήσεις κάτι, όταν πρέπει να πάρεις µια σημαντική απόφαση ή αισθάνεσαι, ότι πλησιάζει να συμβεί κάτι δυσάρεστο;

- Μπορείς να αντισταθείς στα νόστιμα φαγητά, όταν τα πράγματα είναι εναντίον σου ή όταν έχουν πάει στραβά;

- Θέλεις να τσιμπήσεις κάτι, όταν νιώθεις κατάθλιψη ή όταν είσαι αποθαρρυμένος ή φοβισμένος;

Θέμα 5^о. Συναισθηματική διατροφή των νέων

3. Δοκίμασε το παιχνίδι των συναισθημάτων

Πόσοι από μας δυσκολευόμαστε να μοιραστούμε το πώς περνάμε καθημερινά με τους δικούς μας ή με τους φίλους; Τι είναι αυτό που μας κάνει χαρούμενους, τι μας στεναχωρεί, τι μας θυμώνει; Μη δι- στάσεις να μιλήσεις για αυτά που δεν σε ευχαριστούν, αλλά και για τις νίκες σου. Είναι σίγουρο, ότι θα παρατηρήσεις και εσύ στον εαυτό σου τι σε κάνει ευτυχισμένο, οπότε θα σε ωθήσει στην επανάληψή του και πώς διαχειρίστηκες στο παρελθόν τις δύσκολες καταστάσεις.

Πως παίζεται αυτό το παιχνίδι; Κρύψε τα χρωματιστά καραμελάκια (π.χ. M&M’s) σε ένα κουτάκι ώστε να μη φαίνονται.

Για κάθε κόκκινο που θα πετυχαίνεις πες ένα πράγμα που σε κάνει χαρού- μενο. Για κάθε καφέ που θα πετυχαίνεις πες ένα πράγμα που σε στεναχωρεί.

Για κάθε πράσινο που θα πετυχαίνεις πες ένα πράγμα που σε θυμώνει. Για κάθε κίτρινο που θα πετυχαίνεις πες ένα πράγμα που σε ενθουσιάζει. Για κάθε πορτοκαλί που θα πετυχαίνεις πες μια κατάσταση που μπόρεσες να χειρι- στείς καλά. Για κάθε γαλάζιο που θα πετυχαίνεις πες μια καλή στιγμή που είχες μέσα στην ημέρα.

Δοκίμασέ το!

4. Σχημάτισε 5 προτάσεις με τις παρακάτω φράσεις

Καταναλώνω το φαγητό, τσιμπώ όταν ανησυχώ, αυξάνω την πρόσληψη τροφής, αντιμε- τωπίζω το στρες, επηρεάζει τις διατροφικές συνήθειες.

5. Πες στα Ελληνικά

На харчові звички молоді впливає сучасний спосіб життя. Також на них впливають і психологічні фактори. Багато молоді їсть, реагуючи на власні відчуття стресу, смут- ку, злості. Переживаючи стресові ситуації, вони перекушують чимось смачненьким, наприклад, чіпсами, шоколадкою, тортом тощо. Ідеться про емоційне харчування підлітків, коли ті їдять у відповідь на проблеми. При хронічному стресі людина може зменшувати або збільшувати прийоми їжі, скидаючи або набираючи вагу. Правильне харчування, достатній сон і постійна фізична діяльність є результативними способами протистояння стресу.

Λεξιλόγιο

συμβάλλω сприяти στρεσογόνος, -ος, -ο стресовий, -а, -е

αστικός, -ή, -ό міський, -а, -е τσιμπώ перекушувати

η μείωση зменшення συναισθηματικός, -ή, -ό емоційний, -а, -е

ο παράγοντας фактор η πρόσληψη прийом

αντιδραστικά реагуючи το βάρος вага

αρνητικός, -ή, -ό негативний, -а, -е αποθηκεύω відкладати

το συναίσθημα почуття, відчуття το λίπος жир

η λύπη смуток η κατεύθυνση напрям

ο θυμός злість αποθαρρυμένος, -η, -ο пригнічений, -а, -е

βιώνω переживати

ΕΝΟΤΗΤΑ 5^η. ΚΑΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ / ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΑ

Θέμα 6

^ο

. Εθισμός στο σερφάρισμα

1. Διάβασε και μετάφρασε το κείμενο

Σε έχει "πιάσει" ποτέ η δασκάλα να χαζεύεις στο Ίντερνετ, δηλαδή με άσκοπη πλοήγηση και όχι για εκπαιδευτικούς σκοπούς; Μήπως περνάς τον πε- ρισσότερο χρόνο σου στα Κοινωνικά Δίκτυα, όπως το Facebook, για επικοινωνία ή ψυχαγωγία; Το να μοιράζεσαι λεπτομέρειες για τον εαυτό σου δημο- σίως, σε γεμίζει με ευχάριστα συναισθήματα; Δεν αφήνεις το κινητό σου για αρκετή ώρα; Νιώθεις την ανάγκη να τσεκάρεις τα μηνύματά σου, αν κά- ποιος δημοσίευσε κάτι; Το Ίντερνετ και ο ηλεκτρο- νικός υπολογιστής αποτελούν, κατά τη γνώμη σου,

απεριόριστες πηγές διασκέδασης, επικοινωνίας και χαράς; Παίζεις ηλεκτρονικά παιχνίδια on-line μετά την επιστροφή σου από το σχολείο, επομένως η απόδοσή σου σε άλλες δραστη- ριότητες (διάβασμα, αθλητισμός κλπ) είναι σαφώς περιορισμένη; Αν ναι, τότε το σερφάρι- σμα στο Ίντερνετ ή στο κινητό σου δεν είναι απλώς κακή συνήθεια. Υπολογίζεται πως 10 % των χρηστών είναι εθισμένοι.

Η υπερβολική ενασχόληση με το Ίντερνετ μπορεί να επηρεάσει τη συναισθηματική και την κοινωνική σου ζωή. Επιπλέον, ο εθισμός στο σερφάρισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία σου.

Π.χ. η οθόνη του υπολογιστή ή του κινητού ή του λάπτοπ σου διεγείρει τον εγκέφαλο πραγ- ματικά, επειδή είναι φωτεινή, όταν σερφάρεις αργά τη νύχτα πριν κοιμηθείς. Λέγεται επίσης πως ο φρενήρης ρυθμός, με τον οποίο ανανεώνονται οι πληροφορίες που λαμβάνεις, επηρε- άζει τον εγκέφαλο σχεδόν όπως η κοκαΐνη.

Η μόνη λύση: δεν πρέπει να παραμελείς τις δραστηριότητές σου, τον ύπνο σου, τους φί- λους σου και την οικογένειά σου προς χάρη του Ίντερνετ.

2. Βρες τη συνέχεια των προτάσεων, σύμφωνα με το κείμενο

1.

Το Ίντερνετ και ο Η/Υ αποτελούν … α. των χρηστών είναι εθισμένοι.

2.

Ο φρενήρης ρυθμός, με τον οποίο

ανανεώνονται οι πληροφορίες … β. τη συναισθηματική και την κοινωνική ζωή ενός ατόμου.

3.

Υπολογίζεται πως 10 % … γ. προς χάρη του Ίντερνετ.

4.

Η υπερβολική ενασχόληση με το Ίντερνετ

μπορεί να επηρεάσει … δ. απεριόριστες πηγές διασκέδασης.

5.

Δεν πρέπει να παραμελούμε τις

δραστηριότητές μας, τους φίλους μας … ε. επηρεάζει τον εγκέφαλο σχεδόν όπως η κοκαΐνη.

3. Εξέτασε την παρακάτω εικόνα και απάντησε στις ερωτήσεις 1. Ποιας ηλικίας άτομα εξετάστηκαν στη μελέτη;

2. Πόσες ώρες την ημέρα οι Έλληνες έφηβοι περνούν στο Διαδίκτυο;

3. Κάθε πότε οι νέοι σερφάρουν στο Ίντερνετ;

Θέμα 6^о. Εθισμός στο σερφάρισμα 4. Ποιοι είναι οι λόγοι της χρήσης του Διαδικτύου;

5. Οι νέοι περνάνε τον περισσότερο χρόνο τους στα Κοινωνικά Δίκτυα ή στα διαδικτυακά παιχνίδια, σύμφωνα με την εικόνα;

6. Τι είναι ο τζόγος;

4. Συμπλήρωσε τα κενά με τα ρήματα της παρένθεσης

Πόσο συχνά … στο Ίντερνετ με άσκοπη πλοήγηση; (χαζεύω – εσύ) Οι νέοι … τον περισσό- τερο χρόνο τους στα Κοινωνικά Δίκτυα. (περνάω) Όταν μοιραζόμαστε λεπτομέρειες για τον εαυτό μας δημοσίως, μας … με ευχάριστα συναισθήματα. (γεμίζω) Δεν … το κινητό σας για αρκετή ώρα; (αφήνω) Χτες … ηλεκτρονικά παιχνίδια on-line μετά την επιστροφή μου από το σχολείο. (παίζω) Το σερφάρισμα στο Ίντερνετ … τη συναισθηματική και την κοινωνική μας ζωή. (επηρεάζω) Στη μελέτη … οι 16χρονοι. (εξετάζομαι) Οι νέοι … στο Ίντερνετ κάθε μέρα.

(σερφάρω)

5. Πες στα Ελληνικά

Більшу частину свого вільного часу молодь "серфить" в інтернеті, безцільно проводя- чи там 4-6 годин кожного дня. 2,4 % підлітків, згідно з дослідженням, користується соці- альними мережами. 2 % слухають музику, дивляться фільми або різні програми. 1,1 % зайняті простим серфінгом. 0,8 % грають в ігри он-лайн, 0,1 % – в азартні ігри тощо. Вва- жається, що 10 % всіх користувачів інтернет-залежні. Підвищена зайнятість в інтернеті може негативно впливати на емоційне й соціальне життя людини. "Серфити" означає шкодити здоров’ю. Не треба нехтувати своїм сном, друзями, сім’єю заради інтернету.

Λεξιλόγιο

χαζεύω байдикувати εθισμένος, -η, -ο залежний, -а, -е

άσκοπος, -η, -ο безцільний, -а, -е η ενασχόληση зайнятість

η πλοήγηση серфінг ο εγκέφαλος головний мозок

απεριόριστος, -η, -ο безмежний, -а, -е φρενήρης, -ης, -ες оскаженілий, -а, -е

η πηγή джерело ανανεώνομαι поновлюватися

η απόδοση віддача παραμελώ нехтувати

το σερφάρισμα серфінг в інтернеті τσεκάρω перевіряти

ΕΝΟΤΗΤΑ 5^η. ΚΑΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ / ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΑ

Θέμα 7

^ο

. Τώρα εσύ μπορείς

1. Να διαβάσεις και να μεταφράσεις τα κείμενα

Α.Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο του πνεύμονα. Μπορεί να προκαλέσει όμως και ένα σωρό άλλες θανάσιμες ασθένειες στην καρδιά, τον εγκέφαλο και τους πνεύμονες – και συνδέεται με περισσότερες από 50 άλλες διαφορετικές ασθένειες και διαταραχές. Το κάπνισμα μειώνει επίσης τις αθλητικές επιδόσεις και δημιουργεί ρυτίδες. Οι περισσότεροι καπνιστές εθίζονται. Αυτό συμβαίνει λόγω της νικοτίνης, ένα εξαιρετικά εθι- στικό ναρκωτικό που υπάρχει σε όλα τα προϊόντα καπνού. ΄Οσο πιο νέος ξεκινήσει κανείς το κάπνισμα, τόσο πιο πιθανό είναι να εθιστεί. Το παθητικό κάπνισμα βλάπτει την υγεία των μη καπνιστών. Για το λόγο αυτό, το κάπνισμα απαγορεύεται σταδιακά σε δημόσιους χώρους, όπως μπαρ, εστιατόρια και χώρους εργασίας σε όλη την Ευρώπη. Η συνήθεια αυτή χάνει τη γοητεία της αν αναγκάζεσαι να βγεις έξω στη βροχή και το κρύο για να την απο- λαύσεις. Όσο περισσότερο συνεχίζεις το κάπνισμα, τόσο δυσκολότερο είναι να το κόψεις.

Καλύτερα, μην αρχίζεις το κάπνισμα!

Β. Οι περισσότεροι νέοι δε νιώθουν ότι θέτουν τον εαυτό τους σε κίνδυνο όταν πίνουν αλκοόλ, αυτό όμως μπορεί να επηρεάσει πολύ αρνητικά την καθημερινή τους ζωή. Το ποτό μπορεί να προκαλέσει δηλητηρίαση. Οι πολύ μεγάλες ποσό- τητες αλκοόλ μπορεί να προκαλέσουν κώμα, εμετό. Μπορεί να προκληθούν βλάβες στον εγκέφαλο και το σώμα ή ακόμη και κατάθλιψη. Η εθιστικότητα στο αλκοόλ είναι υποτιμη- μένη και όσοι πίνουν πολύ όταν είναι νέοι, δυσκολεύονται να αλλάξουν αυτή τη συνήθεια αργότερα. Μπορεί, μάλιστα, να χάσουν τον έλεγχο της ίδιας τους της ζωής. Οι νέοι υπο- φέρουν περισσότερο από τους ενήλικες από τις επιπτώσεις του αλκοόλ στην υγεία τους.

Γ. Η παχυσαρκία είναι ο σύγχρονος εχθρός. Οι υπέρβαροι νέοι είναι πιθανό να παρουσιά- σουν σοβαρά προβλήματα υγείας. Ορισμένα παχύσαρκα παιδιά υποφέρουν από ασθένειες ενηλίκων, όπως διαβήτης τύπου 2 και ενδέχεται να αναπτύξουν κάποιες μορφές καρκίνου, καρδιακών παθήσεων κατά την ενήλικη ζωή τους. Πώς μπορείτε να βοηθήσετε τον εαυτό σας; Να βλέπετε λιγότερη τηλεόραση και να ασκείστε περισσότερο. Να πηγαίνετε στο σχο- λείο σας με τα πόδια ή το ποδήλατο. Να ανεβαίνετε με τις σκάλες και όχι με το ασανσέρ.

Να τρώτε τουλάχιστον 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα. Να τρώτε τακτικά γεύ- ματα, ιδιαίτερα καλό πρωινό. Να πίνετε πολύ νερό αντί για αναψυκτικά που έχουν πολλές θερμίδες.

2. Να απαντήσεις στις παρακάτω ερωτήσεις

1. Ποιες είναι οι κυριότερες ανθυγιεινές συνήθειες του ανθρώπου;

2. Τι προβλήματα υγείας προκαλούν το κάπνισμα και το αλκοόλ;

3. Ποιοι είναι οι μύθοι για το κάπνισμα, στους οποίους πιστεύουν οι νέοι;

Θέμα 7^о. Τώρα εσύ μπορείς 4. Όλα τα ναρκωτικά οδηγούν αργά ή γρήγορα …

5. Τι κακό κάνουν τα ναρκωτικά σ’ έναν άνθρωπο;

6. Τι προβλήματα μπορεί να προκαλέσει το τατουάζ;

7. Τι σημαίνει: "συναισθηματική διατροφή";

8. Πόσες ώρες την ημέρα περνάς στο Διαδίκτυο και ποιοι είναι οι λόγοι της χρήσης του;

9. Ποιες αρρώστιες προκαλεί η παχυσαρκία;

10. Τι θα συμβούλευες στα παχύσαρκα παιδιά;

3. Να κάνεις έναν διάλογο με τον (την) διπλανό(ή) σου

Ο φίλος / η φίλη σου έχει ένα πρόβλημα. Είναι εθισμένος(-η) σε μια κακή συνήθεια. Πρέ- πει να του/της εξηγήσεις τι μπορεί να προκαλέσει αυτή η συνήθεια και να τον/την συμβου- λέψεις πώς να την κόψει.

Θέλω να σου πω ένα μυστικό μου.

Εδώ και 2 χρόνια καπνίζω.

Γνωρίζω πολύ καλά ..., αλλά δεν μπορώ ...

Πολύ ενδιαφέρον, για πες.

Ξέρεις πόσα προβλήματα προκαλεί ... ;

Φυσικά και θα σε βοηθήσω.

Πρώτα πρέπει ...

4. Να βρεις στο Ίντερνετ πληροφορίες και να κάνεις παρουσίαση στην τάξη πάνω στο θέμα "Οι κακές συνήθειες και ο υγιεινός τρόπος ζωής"

5. Να πεις στα Ελληνικά

Які шкідливі звички призводять до передчасної смерті людини? Безтурботне життя підлітків може призвести до того, що вони починають палити, приймати наркотики та вживати спиртні напої. Стресові ситуації негативно впливають на здоров’я людини.

Дефіцит сну може призвести до тяжких захворювань, наприклад, ожиріння. Ми хви- люємося за друга, бо останні дні він дуже пригнічений. Залежна від інтернету людина може ігнорувати потребу в їжі, туалеті, сні, живому спілкуванні, фізичній активності тощо.

Λεξιλόγιο

η ρυτίδα зморшка υποτιμημένος, - η, -ο недооцінений, -а, -е θανάσιμος, -η, -ο смертельний, -а, -е η παχυσαρκία ожиріння

η δηλητηρίαση отруєння ο εμετός блювання

ΕΝΟΤΗΤΑ 6^η. ΙΣΟΤΗΤΕΣ / ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ 6

^η

.

ΙΣΟΤΗΤΕΣ / ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ

Θέμα 1

^ο

. Είδη ανισότητας

1. Διάβασε το διάλογο και απάντησε στις ερωτήσεις Κόρη: Μπαμπά, έχεις 5 λεπτά;

Πατέρας: Τι θέλεις, καρδιά μου;

Κόρη: Να ρωτήσω κάτι; Τι θα πει "ανισότητα";

Πατέρας: Κοίταξε, η ανισότητα είναι πολλών ειδών: κοινωνική, φυλετική, οικονομική, θρησκευτική, μορφωτική, γεωγραφική, τριγωνική κ.ά. Όσον αφορά την τρι- γωνική ανισότητα, να σου πω το εξής ...

Κόρη: Μα (διακόπτοντας) ... η ερώτησή μου δεν αφορά τα μαθηματικά! Πες μου, πα- ρακαλώ, περισσότερο για την κοινωνική ανισότητα.

Πατέρας: Κοίταξε, στη χώρα μας όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι απέναντι στο νόμο, έχουν ίσα δικαιώματα και ίσες υποχρεώσεις!

Κόρη: Διαφωνώ, είμαστε όλοι ίσοι απέναντι στο νόμο μόνο στη θεωρία. Στην πράξη είναι διαφορετικά τα πράγματα. Ο θείος Νίκος μου είπε, ότι η πραγματική ισό- τητα υπάρχει μόνο απέναντι στο θάνατο. Ο Θεός θα μας κρίνει όχι με βάση τα ανθρώπινα κριτήρια.

Πατέρας: Βλέπω πως στην οικογένειά μας μεγαλώνει μια φιλόσοφος!

Κόρη: Όχι, μπαμπά! Όταν μεγαλώσω, θα σπουδάσω Νομική για να γίνω δικηγόρος.

Θα παλέψω για την ισότητα των δύο φύλων. Σήμερα οι γυναίκες απέκτησαν, νομικά τουλάχιστον, την πλήρη ισότητα με τους άντρες. Αυτό ισχύει βέβαια μόνο για τα δυτικά κράτη. Σε πολλές χώρες της Ανατολής όμως η κατάσταση της γυναίκας παραμένει τραγική.

Πατέρας: Σ’ αυτό συμφωνώ μαζί σου! Η κατάσταση των γυναικών σε χώρες της ανατολής μου θυμίζει τη θέση τους στην Αρχαία Ελλάδα. Οι γυναίκες τότε όχι μόνο δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα, αλλά και ζούσαν κυριολεκτικά μέσα στο σπίτι, χω- ρίς μεγάλη συμμετοχή σε κάποια δραστηριότητα.

Κόρη: Όταν γίνω δικηγόρος, ο όρος "ανισότητα" θα μείνει πια στο παρελθόν!

Ερωτήσεις

1) Ποιοι μιλάνε μεταξύ τους;

2) Τι θέμα συζητάνε ο πατέρας και η κόρη του;

3) Που θέλει να σπουδάσει το κορίτσι;

4) Ποια είδη ανισότητας ανέφερε ο πατέρας;

5) Για ποια ανισότητα θα παλέψει η κόρη του, όταν μεγαλώσει;

6) Σε ποιες χώρες η κατάσταση της γυναίκας παραμένει τραγική;

7) Οι γυναίκες και οι άντρες στην Αρχαία Ελλάδα είχαν ίσα πολιτικά δικαιώματα;

Θέμα 1^О. Είδη ανισότητας

2. Κοίταξε στις εικόνες και πες ποια είδη (αν)ισότητας βλέπεις

1. 2. 3. 4. 5.

3. Μετάτρεψε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική, όπως στο παράδειγμα π.χ. Οι μαθητές διάβασαν το κείμενο για τα είδη ανισότητας. → Το κείμενο για τα είδη ανισότητας διαβάστηκε από τους μαθητές.

1. Ο εργοδότης πρέπει να πληρώνει ίσα και στους άντρες, και στις γυναίκες.

2. Σε μερικές κοινωνίες οι άντρες θεωρούσαν τις γυναίκες πολύ κατώτερές τους.

3. Στη χώρα μας οι γυναίκες απέκτησαν ίσα δικαιώματα με τους άντρες.

4. Ο δημοσιογράφος μεταδίδει την εκπομπή για τη γεωγραφική ανισότητα στον πλανήτη.

5. Στο επόμενο μάθημα εμείς θα γράψουμε την έκθεση "Κοινωνική ανισότητα".

6. Τα σχολεία υλοποιούν πολλά προγράμματα, σχετικά με τη μορφωτική ισότητα των μα- θητών.

7. Οι ρατσιστές τονίζουν τις βιολογικές διαφορές μεταξύ των φυλών.

8. Η οικονομική ανισότητα ορίζει τη διαφορά στην κατανομή του πλούτου.

9. Η ανάλυση παρουσιάζει μια σημαντική επίδραση της οικονομικής ανισότητας στην υγεία των ανθρώπων.

4. Πες στα Ελληνικά

Батько розповів доньці, що існує багато видів дискримінації. Наприклад, є соціаль- на дискримінація, расова, релігійна, економічна, освітня, географічна тощо. Люди рів- ні, коли за законом у них рівні права й обов’язки. Дівчинка вважає, що ми рівні тільки в теорії, а на практиці дещо інакше. Коли вона виросте, то піде вчитися на адвоката на юридичний факультет, щоб боротися зі статевою дискримінацією. Сьогодні в захід- них країнах і жінки, і чоловіки набули, принаймні юридично, повної рівності. Однак у східних країнах жінка перебуває в трагічному становищі. У Давній Греції жінки також не мали політичних прав, буквально не виходили з дому, не беручи участі в житті мі- ста.

Λεξιλόγιο

η (αν)ισότητα (не)рівність, дискримінація κρίνω судити, оцінювати φυλετικός, -ή, -ό расовий, -а, -е η Νομική (Σχολή) юридичний (факультет) μορφωτικός, -ή, -ό освітній, -я, -є ο/η δικηγόρος адвокат

τριγωνικός, -ή, -ό трикутний, -а, -е αποκτώ набувати

εξής наступне (невідм.) νομικά юридично

ο νόμος закон θυμίζω нагадувати

η υποχρέωση обов’язок κυριολεκτικά буквально

ο θάνατος смерть το παρελθόν минуле

θρησκευτικός, -ή, -ό релігійний, -а, -е η κατανομή розподіл

ΕΝΟΤΗΤΑ 6^η. ΙΣΟΤΗΤΕΣ / ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ

Θέμα 2

^ο

. Η αν-ισότητα αντρών – γυναικών

1. Διάβασε και μετάφρασε το κείμενο

Το ζήτημα της ισότητας φύλων τίθεται ήδη από την αρχαία εποχή. Ο φιλόσοφος Πυθαγόρας δεχόταν στη Σχολή του και άντρες, και γυναίκες. Τους θεωρούσε απο- λύτως ίσους. Αλλά η εκπαίδευση δεν ήταν πάντα ανοι- χτή για τις γυναίκες. Κατά την κρατούσα άποψη εκείνης της εποχής, όπως εκφράζεται από τον συγγραφέα Όσκαρ Ουάιλντ: "Οι γυναίκες είναι διακοσμητικό φύλο. Καμία γυναίκα δεν είναι μεγαλοφυΐα". Ο πιο διάσημος μισογύ- νης στα νεότερα χρόνια ήταν ο φιλόσοφος Σοπενχάου- ερ. Χαρακτηριστικά ανέφερε: "Όσο πιο τέλειο είναι κάτι, τόσο αργότερα αναπτύσσεται. Γι’ αυτό το λόγο οι γυναί- κες ωριμάζουν στα 18 και οι άντρες στα 28".

Όλες σχεδόν οι κοινωνίες σήμερα, ανεξάρτητα από την οργάνωσή τους, χαρακτηρίζονται από την κυριαρχία των αντρών. Η γυναίκα ως το ασθενές φύλο πάντα κατείχε μειονεκτική θέση σε πολλούς τομείς. Υπάρχει σαφής διαχωρισμός σε ανδρικές και γυναικείες δραστηρι- ότητες. Κυρίαρχος ρόλος του άντρα είναι τροφοδότηση της οικογένειας. Το θηλυκό αναλαμ- βάνει τη φροντίδα του σπιτιού και την ανατροφή των παιδιών.

Δυστυχώς, "η ισότητα των δύο φύλων βρίσκεται μόνο στα χαρτιά", – είπε ένας πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Όπως επισήμανε, "οι γυναίκες πληρώνονται 16,2 % λιγότερο από τους άντρες για την παροχή της ίδιας υπηρεσί- ας". Οι αιτίες υποτίμησης της γυναίκας κρύβονται σε στερεότυπα και προκαταλήψεις, σχε- τικά με τη φυσική και τη νοητική "κατωτερότητά" της. Τα αποτελέσματα της υποτίμησης αναδεικνύονται σε κοινωνική περιθωριοποίηση, χαμηλή αυτοεκτίμηση, περιορισμένη συμ- μετοχή στην πολιτική, ανεργία, άνιση αμοιβή κ.ά.

2. Διάβασε και πες αν είναι σωστό, λάθος ή δεν αναφέρεται 1. Ο Πυθαγόρας δεν θεωρούσε άντρες και γυναίκες ίσους.

2. Σύμφωνα με το Σοπενχάουερ, "οι γυναίκες είναι διακοσμητικό φύλο".

3. "Οι γυναίκες ωριμάζουν στα 18 και οι άντρες στα 28", είπε ο συγγραφέας Όσκαρ Ουά- ιλντ.

4. Η γυναίκα ως το ασθενές φύλο πάντα κατείχε μειονεκτική θέση σε πολλούς τομείς.

5. Δεν υπάρχει σαφής διαχωρισμός σε ανδρικές και γυναικείες δραστηριότητες.

6. Κυρίαρχος ρόλος του άντρα είναι η ανατροφή των παιδιών.

7. Το θηλυκό αναλαμβάνει τη φροντίδα του σπιτιού.

8. Οι γυναίκες πληρώνονται 16,2 % λιγότερο από τους άντρες για την παροχή της ίδιας υπηρεσίας.

9. Τα αποτελέσματα υποτίμησης της γυναίκας αναδεικνύονται σε κοινωνική ισότητα, υψη- λή αυτοεκτίμηση, συμμετοχή στην πολιτική, ίση αμοιβή κ.ά.

10. Οι αιτίες υποτίμησης της γυναίκας κρύβονται σε στερεότυπα και προκαταλήψεις, σχετικά με τη φυσική και τη νοητική "κατωτερότητά" της.

Θέμα 2^О. Η αν-ισότητα αντρών – γυναικών

3. Κοίταξε στην εικόνα και απάντησε στις ερωτήσεις

1) Πόσες χώρες εξετάστηκαν στη μελέτη;

2) Σε ποια χώρα σέβονται περισσότερο την ισότητα των φύ- 3) Σε ποια χώρα σέβονται λιγότερο την ισότητα των φύλων;λων;

4) Σε ποια θέση βρίσκεται η Ελλάδα;

5) Πες τις 5 καλύτερες χώρες στον κόσμο όσον αφορά την ισότητα των φύλων.

6) Πες τις 5 καλύτερες χώρες στην Ευρώπη όσον αφορά την ισότητα των φύλων.

7) Πες τις 5 χειρότερες χώρες στον κόσμο και στην Ευρώπη όσον αφορά την ισότητα των φύλων.

4. Σχημάτισε 10 προτάσεις με τις παρακάτω φράσεις

Θεωρούνταν ίσοι, δέχονταν στη Σχολή, εκφράζεται από το συγγραφέα, αργότερα ανα- πτύσσεται, βρίσκεται μόνο στα χαρτιά, πληρώνονται λιγότερο, εξετάστηκαν στη μελέτη, σέ- βονται την ισότητα, αναδεικνύονται στην ανισότητα, χαρακτηρίζονται από την κυριαρχία των αντρών.

5. Πες στα Ελληνικά

Питання рівності статей поставало ще з давніх часів. Філософ Піфагор приймав до своєї школи і жінок, і чоловіків, тоді як у ті часи освіта не завжди була досяжною для жінок. Жінка як слабка стать завжди займала меншовартісну позицію майже у всіх га- лузях. Існує чітке розмежування жіночих і чоловічих сфер діяльності. Головна роль чоловіка полягає в годуванні сім’ї, а жінки – у турботі про дім і вихованні дітей. При- чини недооцінювання жінок криються в стереотипах та упередженості щодо їхніх фі- зичних та розумових здібностей.

Λεξιλόγιο

ο μισογύνης жінконенависник η παροχή надання

τίθεμαι ставиться η υπηρεσία послуга

δέχομαι приймати η υποτίμηση недооцінювання

διακοσμητικός, -ή, -ό декоративний, -а, -е η προκατάληψη упередженість η μεγαλοφυΐα геніальність, геній νοητικός, -ή, -ό розумовий, -а, -е

ωριμάζω зріти η κατωτερότητα нижчий статус

ανεξάρτητα незалежно η περιθωριοποίηση обмеженість

ασθενής, -ής, -ές слабкий, -а, -е η αυτοεκτίμηση самоповага μειονεκτικός, -ή, -ό меншовартісний, -а, -е η ανεργία безробіття ο διαχωρισμός розмежування (άν)ίσος, -η, -ο (не)рівний, -а, -е

το Κοινοβούλιο парламент η αμοιβή зарплатня

ΕΝΟΤΗΤΑ 6^η. ΙΣΟΤΗΤΕΣ / ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ

Θέμα 3

^ο

. Η κοινωνική ανισότητα

1. Διάβασε και μετάφρασε το κείμενο

Πηγή (εικόνα): http://www.tovima.gr/world/article/?aid=308455

Τα σοβαρότερα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα, όπως η κακή υγεία, η έλλειψη επικοι- νωνίας, τα ναρκωτικά, η παχυσαρκία, ακόμα και οι δολοφονίες, είναι 3 φορές εντονότερα στις χώρες με τις πιο άνισες εισοδηματικά κοινωνίες. Αντιθέτως, οι κοινωνίες που έχουν τις λιγότερες ανισότητες τα καταφέρουν πολύ καλύτερα, είτε μιλάμε για το προσδόκιμο ζωής είτε για την υγεία, την εγκληματικότητα ή την παιδική θνησιμότητα.

Επικαλούμαστε πιο συγκεκριμένα στο θέμα της φτώχειας. Περίπου 6 από τα 7 δισεκα- τομμύρια κάτοικοι του πλανήτη ζουν πολύ κάτω από το όριο φτώχειας. 2,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι έχουν ημερήσιο εισόδημα μικρότερο από 1 δολάριο. 50 εκατομμύρια από αυτούς πεθαίνουν κάθε χρόνο από την πείνα. 15 εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο από πλήρη ασιτία. Έτσι, κάθε 3 δευτερόλεπτα στον πλανήτη πεθαίνει ένα παιδί, εξαιτίας φτώ- χειας, δηλαδή 1200 την ώρα ή 28800 την ημέρα. 300-400 εκατομμύρια παιδιά αναγκάζο- νται σε βαριές και ανθυγιεινές εργασίες, δουλεία, πορνεία και άλλες παράνομες δραστηρι- ότητες, με αποτέλεσμα τα περισσότερα να πεθαίνουν πριν φτάσουν στην εφηβεία τους. 640 εκατομμύρια παιδιά δε ζουν σε κανονικά σπίτια. 120 εκατομμύρια παιδιά δεν πάνε σχολείο.

1,5 εκατομμύριο παιδιά χάνονται κάθε χρόνο στα πλοκάμια της μαφίας, των κυκλωμάτων εμπορίας παιδιών κτλ.

Μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχουν οι εντυπωσιακές διαφορές. Σε ορισμένες χώρες παρατηρείται αύξηση ανισότητας και σε άλλες μείωσή της. Για παράδειγ- μα, η ανισότητα στη Γερμανία, την Ολλανδία και την Εσθονία έχει μειωθεί σημαντικά, ενώ έχει αυξηθεί πολύ στην Ελλάδα, την Γαλλία και την Ισπανία.

2. Με βάση τις λέξεις του παραπάνω κειμένου παίξε κρεμάλα Αριθμός θανάτων του πληθυσμού Θ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Παραβάσεις του νόμου Ε _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Θέμα 3^О. Η κοινωνική ανισότητα

Πείνα Α _ _ _ _ _

Χρηματικό ποσό, μισθός Ε _ _ _ _ _ _ _

3. Συζήτησε με τον διπλανό / την διπλανή σου

Τι σημαίνει κοινωνική ανισότητα, κατά τη γνώμη σου;

Ποια, νομίζεις, είναι τα σοβαρότερα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα;

- Ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις για την κοινωνική ένταξη των νέων στην Ουκρανία (εξασφάλιση εισοδήματος για την αξιοπρεπή διαβίωση, καταπολέμηση των κοινωνικών ανισοτήτων, προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών, καλές συνθήκες στέγασης, ίση πρόσβαση στις κοινωνικές υπηρεσίες και τις υπηρεσίας υγείας για όλους, δημιουργία της αγοράς εργασίας, σύνδεση της αγοράς εργασίας και εκπαίδευσης, άλλο);

- Ποιες ομάδες νέων βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού στην Ουκρανία (άνεργοι, νέοι που οι οικογένειές τους ζουν με εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχειας, άτομα με τις ψυχικές και τις πνευματικές διαταραχές ή χρόνια προβλήματα υγείας, μετανάστες, γυναίκες, παιδιά που προέρχονται από τις οικογένειες με διαζευγμένους γονείς);

4. Συμπλήρωσε τα κενά με τα ρήματα της παρένθεσης

Πολλά παιδιά … σε βαριές εργασίες. (αναγκάζομαι) Σε ορισμένες χώρες … η αύξηση ανι- σότητας. (παρατηρούμαι) Η ανισότητα εδώ … σημαντικά. (μειώνομαι) Το επίπεδο της κοινω- νικής ανισότητας … πολύ στην Ελλάδα. (αυξάνομαι) Εκατομμύρια παιδιά … κάθε χρόνο στα πλοκάμια της μαφίας. (χάνομαι) Οι νέοι … σε μεγάλο κίνδυνο του κοινωνικού αποκλεισμού.

(βρίσκομαι)

5. Πες στα Ελληνικά

Надзвичайно серйозні соціальні проблеми, зокрема погана охорона здоров’я, від- сутність комунікації, наркотики, вбивства, є утричі більшими в країнах з яскраво ви- раженою соціальною нерівністю. І навпаки, в суспільствах, де немає великої різниці в матеріальних статках населення, набагато краще долають проблеми, пов’язані зі зло- чинністю, дитячою смертністю тощо. Між країнами Європейського Союзу є вражаюча різниця. В одних країнах спостерігається зменшення соціальної дискримінації, а в ін- ших – збільшення, як, наприклад, у Греції.

Λεξιλόγιο

το όριο межа ημερήσιος, -α, -ο денний, -а, -е

η δολοφονία вбивство η ασιτία голодування

εντονότερος, -η, -ο сильніший, -а, -е αναγκάζομαι змушений (змушувати)

εισοδηματικά щодо прибутку η δουλεία рабство

αντιθέτως навпаки η πορνεία проституція

καταφέρω долати το πλοκάμι щупальце

το προσδόκιμο сподівання το κύκλωμα коло

η εγκληματικότητα злочинність η εμπορία торгівля

η θνησιμότητα смертність εντυπωσιακός, -ή, -ό вражаючий, -а, -е

επικαλούμαι звертатися η διαφορά різниця

η φτώχεια бідність παρατηρούμε спостерігатися

ΕΝΟΤΗΤΑ 6^η. ΙΣΟΤΗΤΕΣ / ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ

Θέμα 4

^ο

. Οι χώρες με τη χαμηλότερη ή την υψηλότερη εγκληματικότητα στον κόσμο

1. Διάβασε και μετάφρασε το κείμενο

Δεν υπάρχει μέρα που να μην ακούσουμε στις ειδήσεις ή να μη διαβάσουμε στις εφημε- ρίδες ότι διαπράχθηκε ένα έγκλημα. Μικρό-μεγάλο, δεν έχει σημασία. Το Ποινικό Δίκαιο με τους πόλους του, το έγκλημα και η τιμωρία, για να θυμηθούμε το πασίγνωστο έργο του Φ. Ντοστογιέφσκι, μπαίνει καθημερινά στη ζωή μας. Το Ποινικό Δίκαιο με τους κανόνες του μας δίνει μια από τις πιο δύσκολες απαντήσεις σε νομικό επίπεδο: αθώος ή ένοχος είναι ο κατηγορούμενος.

Σε κάθε χώρα η ποιότητα της ζωής των πολιτών της μειώνεται σημαντικά, όταν η προ- σωπική ασφάλεια βρίσκεται σε κίνδυνο. Έτσι, από τη σχετική εικόνα, μπορεί κανείς να δι- απιστώσει ποιες ευρωπαϊκές χώρες ενέχουν μεγάλο κίνδυνο για όσους κατοικούν σε αυτές (αριστερά). Αν η οικογένειά σας θέλει ήρεμες και ειρηνικές διακοπές, χωρίς δυσάρεστες εκ- πλήξεις, τότε η λίστα που ακολουθεί δεξιά είναι οι ιδανικοί προορισμοί για σας. Η Βρετανία βρίσκεται στην κορυφή της λί-

στας αφού είναι πραγματικά ένα ασφαλές μέρος για να ζει κανείς.

Η Ζιμπάμπουε, το Ιράκ και ο Παναμάς είναι οι περιοχές, όπου η βία χτυπάει κόκκινο. Είναι οι χώρες με τον υψηλότερο δείκτη εγκληματικότητας στον κόσμο.

Για αυτό λένε: "Η φτώχεια φέρνει έγκλημα".

Πηγή (εικόνα): εφημερίδα Ελευθεροτυπία

2. Σωστό ή λάθος;

1. Η Ελλάδα έχει το χαμηλότερο δείκτη εγκληματικότητας από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊ- κής Ένωσης.

2. Οι Βρετανοί πολίτες εμφανίζονται να είναι οι περισσότερο ανασφαλείς Ευρωπαίοι.

3. Η Ισπανία καταλαμβάνει την πρώτη θέση της κατάταξης σχετικά με την βελτίωση των δεικτών της εγκληματικότητας.

4. Η Ιταλία βρίσκεται στην τελευταία θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην εγκληματικότητα.

5. Η Ελβετία παρουσιάζει υψηλούς δείκτες εγκληματικότητας, που την κατατάσσουν στην πρώτη θέση και με διαφορά από τις υπόλοιπες χώρες.

6. Η Ολλανδία, καθώς και η Σουηδία έχουν χαμηλούς δείκτες εγκληματικότητας.

7. Στον αντίποδα βρίσκονται η Ζιμπάμπουε, το Ιράκ και ο Παναμάς, όπου οι δείκτες εγκλη- ματικότητας είναι υψηλότεροι στον κόσμο.

Θέμα 4^О. Οι χώρες με τη χαμηλότερη ή την υψηλότερη εγκληματικότητα στον κόσμο

3. Μελέτησε τα είδη των εγκλημάτων και συμπλήρωσε τα κενά με τους ορισμούς που έχουν αντίστοιχη έννοια

1. Αδίκημα σχετικά με τα

ναρκωτικά

2. Έγκλημα κατά

της περιουσίας 3. Διαδικτυακό

έγκλημα 4. Ανθρωποκτονία 5. Ληστεία με χρήση

βίας 1. … είναι αφαίρεση της ζωής ενός προσώπου.

2. … είναι κλοπή σε δημόσιο χώρο με χρήση της βίας.

3. … είναι κλοπή ή καταστροφή των περιουσιακών στοιχείων.

4. … είναι ηλεκτρονικό έγκλημα που έχει διάφορες μορφές από την οικονομική απάτη ως την έκθεση σε κίνδυνο ανηλίκου, π.χ. την ηλεκτρονική πορνογραφία.

5. … είναι παράνομη κατοχή, καλλιέργεια, παραγωγή, προμήθεια και διακίνηση των ναρ- κωτικών.

4. Συμπλήρωσε τα κενά με τα παρακάτω ρήματα στο σωστό τύπο

Κάθε μέρα ακούμε στις ειδήσεις ή διαβάζουμε στις εφημερίδες ότι … ένα έγκλημα. (δια- πράττομαι) Το Ποινικό Δίκαιο με τους πόλους του, το έγκλημα και η τιμωρία, για να … το πασίγνωστο έργο του Φ. Ντοστογιέφσκι, μπαίνει καθημερινά στη ζωή μας. (εμείς, θυμάμαι) Σε κάθε χώρα η ποιότητα της ζωής των πολιτών της … σημαντικά όταν η προσωπική ασφάλεια βρίσκεται σε κίνδυνο. (μειώνομαι) Η Βρετανία … στην κορυφή της λίστας αφού είναι πραγ- ματικά ένα ασφαλές μέρος για να ζει κανείς. (βρίσκομαι) Οι Βρετανοί πολίτες … να είναι οι περισσότερο ανασφαλείς Ευρωπαίοι. (εμφανίζονται)

5. Πες στα Ελληνικά

Майже кожного дня ми читаємо в газетах, чуємо по радіо чи бачимо в новинах по телевізору, що десь скоєно якийсь злочин. Кримінальний кодекс визначає такі види злочинів: вбивство людини, крадіжка, насильство, електронний злочин, а також право- порушення, пов’язані з незаконним володінням, вирощуванням, виробництвом, поста- чанням та перевезенням наркотиків тощо. Кримінальний кодекс – це закон, який дає нам відповідь на питання: винен чи невинен звинувачуваний. Якість життя громадян значно зменшується, якщо під загрозою їхня особиста безпека.

Λεξιλό

Λεξιλόγιο

διαπράττω скоювати η αφαίρεση позбавлення

το Ποινικό Δίκαιο Кримінальний Кодекс η κλοπή крадіжка

η τιμωρία покарання η απάτη шахрайство

αθώος, -α, -ο невинний, -а, -е η έκθεση тут: паплюження ένοχος, -η, -ο винний, -а, -е ο ανήλικος / η ανήλικη неповнолітній /-я ο κατηγορούμενος звинувачуваний παράνομος, -η, -ο незаконний, -а, -е

η βία насильство η κατοχή володіння

το αδίκημα правопорушення η παραγωγή виробництво

η ανθρωποκτονία вбивство людини η προμήθεια постачання

η ληστεία грабіж ο πόλος полюс

ΕΝΟΤΗΤΑ 6^η. ΙΣΟΤΗΤΕΣ / ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ

Θέμα 5

^ο

. Κοινωνική ανισότητα και σχολική ζωή

1. Διάβασε απόσπασμα από "Τα παιδικά χρόνια των παππούδων μας" του Πολύκαρπου Παπαπολύζου και απάντησε στις ερωτήσεις

Πήγα στο σχολείο του χωριού μας μέχρι την Τετάρτη τάξη. Το σχολείο μας είχε δυο μεγάλες αίθουσες και ένα μεγάλο προαύλιο.

Είχε 70 μαθητές. Θυμάμαι που παίζαμε με τους συμμαθητές μου.

Εγώ δε διάβαζα και πολύ, αν και οι δάσκαλοι μας δέρνανε κάθε φορά που πηγαίναμε αδιάβαστοι ή ατακτούσαμε.

Για μάθημα πηγαίναμε 6 ώρες την ημέρα, 4 ώρες το πρωί και δύο το απόγευμα. Τα μαθήματα ήταν παρόμοια με τα σημερινά του Δημοτικού. Είχαμε έναν δάσκαλο για όλες τις τάξεις. Οι δά- σκαλοι ήταν πολύ αυστηροί τότε. Όποιος δε διάβαζε τον έδερναν στο χέρι με μια βέργα από χλωρό κλαρί. Γράφαμε σε πλάκα και τα βιβλία μας ήταν πολύ απλά, όχι σαν αυτά που έχετε σήμερα. Δυστυχώς δεν έχω κρατήσει κανένα από εκείνα τα βιβλία.

Στις γιορτές όλα τα παιδιά λέγαμε ποιήματα, αλλά καθώς πέρασαν τόσα πολλά χρόνια από τότε δε θυμάμαι πια κανένα για να σου πω. Παρελάσεις στο χωριό μας, όπως και στα άλλα χωριά δεν γίνονταν.

Στο σχολείο πηγαίνανε όλα τα παιδιά στην αρχή, αλλά στη συνέχεια μερικά τα σταματού- σαν οι γονείς τους και τα έπαιρναν μαζί τους για να τους βοηθάνε στις αγροτικές δουλειές.

Τα περισσότερα παιδιά απ’ όσα κατάφερναν να τελειώσουν το Δημοτικό, δεν προχωρούσαν σε ανώτερο σχολείο, π.χ. Γυμνάσιο.

Οι γονείς μου δεν ξέρανε γράμματα. Εγώ ήθελα να σπουδάσω, όμως οι γονείς μου με στα- μάτησαν για να τους βοηθάω στις δουλειές. Φτώχεια πολλή υπήρχε τότε και οι γονείς μας δεν είχαν να μας δώσουν για χαρτζιλίκι, γι’ αυτό παίρναμε κολατσιό από το σπίτι. Τα παι- χνίδια μας ήταν μπάλα και διάφορα άλλα.

Στα μαθήματά μου δεν μπορούσε να με βοηθήσει κανένας, γιατί δεν ήξεραν γράμματα.

Στον τόπο μας υπήρχε πολλή φτώχεια τότε και γι’ αυτό κάποια παιδιά πηγαίνανε σχεδόν ξυπόλητα στο σχολείο κι όλα φορούσαν παλιά ρούχα. Τσάντες δεν είχαμε και τα βιβλία τα παίρναμε στα χέρια. Για ξένες γλώσσες ούτε λόγος.

Πηγή: http://antigrafeus.blogspot.com (με αλλαγές)

Ερωτήσεις

1) Πόσοι μαθητές πήγαιναν στο σχολείο;

2) Τι κάνανε στα παλιά χρόνια οι δάσκαλοι, όταν οι μαθητές ατακτούσανε;

3) Ποια ήταν τότε τα βιβλία και τα "τετράδια" των μαθητών;

4) Τι κάνανε τα παιδιά στις γιορτές;

5) Γιατί οι γονείς σταματούσαν τα παιδιά τους, παρόλο που εκείνα ήθελαν να σπουδάσουν;

6) Οι άνθρωποι στο χωριό ήταν πλούσιοι;

7) Ποια παιχνίδια είχαν τα παιδιά εκείνης της εποχής;

8) Ποια ρούχα και παπούτσια φορούσαν οι φτωχοί μαθητές;

9) Ποιος τους βοηθούσε στα μαθήματα;

10) Πόσες ξένες γλώσσες μαθαίνανε στο σχολείο παλιά;

11) Πώς η κοινωνική ανισότητα επηρέαζε τη μόρφωση των παιδιών;

"Діти, що співають каланду".

Нікіфорос Літрас, 1872 р.

Θέμα 5^О. Κοινωνική ανισότητα και σχολική ζωή

2. Βάλε τις λέξεις στη σωστή σειρά για να δημιουργηθούν οι προτάσεις 1) Θυμάμαι, με, το, μου, που, τους, προαύλιο, παίζαμε, συμμαθητές.

2) Οι δάσκαλοι, δέρνανε, κάθε, μας, φορά, πηγαίναμε, που, αδιάβαστοι.

3) Γράφαμε, μας, σε, και, τα, ήταν, βιβλία, πλάκα, απλά, πολύ.

4) Οι, γράμματα, γονείς, δεν, μου, ξέρανε.

5) Στα, με, μαθήματά, δεν, μου, μπορούσε, κανένας, βοηθήσει, να.

6) Στον, πολλή, τόπο, υπήρχε, τότε, μας, φτώχεια.

7) Τα, σχεδόν, παιδιά, ξυπόλητα, πηγαίνανε, σχολείο, στο.

8) Στις, όλα, γιορτές, τα παιδιά, ποιήματα, λέγανε.

3. Πες τι βλέπεις στους πίνακες. Τι διαφορά παρατηρείς;

Λέξεις -κλειδιά:

1) αυστηρός δάσκαλος, δέρνω στο χέρι με μια βέργα, κατεβάζω το κεφάλι, παρακολουθώ το μάθημα, κάθομαι στο θρανίο ή στο σκαμνί, κοινωνική ανισότητα.

2) κρυφό σχολειό, ο παπάς διδάσκει, ελληνικά γράμματα, κάθομαι γύρω γύρω, ακούω προσε- χτικά, κάνω σημειώσεις, Οθωμανική κατοχή, θρησκευτική ανισότητα.

1)

"Το σχολείο του χωριού" (1848) του Ελβετού

ζωγράφου Αλμπέρ Άνκερ

2)

"Το Κρυφό Σχολειό" (1885-1886) του Έλληνα ζωγράφου Νικόλαου Γύζη 4. Πες στα Ελληνικά

У нашій школі вчилося 70 учнів. Пам’ятаю, як ми гралися з однокласниками на пе- реддвір’ї м’ячем. Тих, хто пустував і був не підготовлений до уроків, учителі шмагали різками по руках. Я не дуже готувався до уроків. Мені ніхто не допомагав. Мої батьки не знали літер. У них не було грошей, тому ми ходили до школи босоніж і в старому одязі. Сумок ми не мали, а книжки тримали в руках. У нашому селі була велика бід- ність, тому мене забрали зі школи допомагати батькам у сільському господарстві.

Λεξιλόγιο

το προαύλιο переддвір'я χλωρός, -ή, -ό свіжий, -а, -е

δέρνω шмагати το κλαρί гілка

αδιάβαστος, -η, -ο непідготовлений, -а, -е η παρέλαση хід, парад

ατακτώ пустувати το χαρτζιλίκι кишенькові гроші

παρόμοιος, -α, -ο схожий, -а, -е το κολατσιό тормозок (сніданок) αυστηρός, -ή, -ό суворий, -а, -е ξυπόλητος, -η, -ο босоніж

η βέργα різка

ΕΝΟΤΗΤΑ 6^η. ΙΣΟΤΗΤΕΣ / ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ

Θέμα 6

^ο

. Σύγκρουση γονέων – παιδιών

1. Διάβασε τοv διάλογο

Μητέρα: Πάλι παίζεις; Κάνε πρώτα το σπιτικό σου διάβασμα!

Γιος: Μη με διατάζεις, είμαστε ίσοι! Και εγώ έχω δικαίωμα να περνάω καλά!

Μητέρα: Επαναστάτη, για ποια ισότητα και για ποια δικαιώματα λες;

Γιος: Θέλω να ξεκουραστώ μετά το σχολείο, π.χ. να κοιμηθώ μερικές ώρες ή να παίξω στην κονσόλα Playstation 4!

Μητέρα: Ναι, και εσύ έχεις δικαιώματα, αλλά μην ξεχνάς και τις υποχρεώσεις σου, γιατί βραδιάζει ήδη!

Γιος: Δηλαδή;

Μητέρα: Παιδί μου, το να μεγαλώσεις ένα παιδί στη σημερινή εποχή είναι δύσκολη υπόθεση. Εγώ και ο μπαμπάς σου εργαζόμαστε και προσπαθούμε πολύ!

Έχουμε όμως και το δικαίωμα για ξεκούραση και βοήθεια από το παιδί μας.

Γιος: Εγώ σας βοηθάω. Πλένω τα πιατικά, φροντίζω τη γάτα, ποτίζω τα λουλούδια, κάνω τα ψώνια της εβδομάδας.

Μητέρα: Ναι, αλλά δεν τα κάνεις τακτικά και σπάνια παίρνεις πρωτοβουλίες. Έχω μια συμβουλή. Πρώτα να κάνεις το σπιτικό σου διάβασμα και μόνο μετά να παίζεις και όχι αντίθετα. Επειδή παρατήρησα πως παίζεις μέχρι αργά και δεν αφιερώνεις πολλή ώρα στα μαθήματα ή στις δουλειές του σπιτιού.

Γιος: Με συγχωρείς, μαμά! Τώρα κατάλαβα ότι δεν υπάρχει καμία ισότητα στην οικογένεια. Οι γονείς, σε σχέση με τα παιδιά τους, έχουν περισσότερα δικαιώματα, αλλά και περισσότερες υποχρεώσεις. Θα προσπαθήσω να

διευκολύνω τη ζωή σας πιο πολύ, τουλάχιστον αναλαμβάνοντας τις δουλειές του σπιτιού.

Μητέρα: Μπράβο, ρε μεγάλε!

2. Συνέχισε τις προτάσεις, σύμφωνα με το κείμενο

1. Το αγόρι παίζει στην κονσόλα Playstation 4, ενώ πρέπει … 2. Ο γιος δε θέλει να το διατάζει η μητέρα, λέγοντας ότι αυτοί …

3. Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαιώματα, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάνε και … 4. Το παιδί βοηθά τους γονείς του, δηλαδή …

5. Η μαμά συμβουλεύει το γιο της να …

6. Οι γονείς, σε σχέση με τα παιδιά τους, έχουν περισσότερα δικαιώματα, αλλά και … 3. Συζήτησε με τοv διπλανό / την διπλανή σου

Συμφωνείς με την άποψη ότι οι νέοι πρέπει να έχουν ίσα με τους γονείς τους δικαιώματα;

Νομίζεις ότι τα παιδιά πρέπει πάντα να ακούνε τους γονείς τους;

Θέμα 6^О. Σύγκρουση γονέων – παιδιών - Διαφώνησες με τους γονείς σου, επειδή θεωρούν την εμφάνισή σου "προχωρημένη", μοντέρνα

(π.χ. περίεργα χτενίσματα, σκουλαρίκια, προκλητικό ντύσιμο κτλ.);

- Οι γονείς σου θεωρούν, ότι τους μιλάς με άσχημο τρόπο;

- Οι γονείς σε μαλώνουν ότι χρησιμοποιείς άσχημες λέξεις όταν μιλάς με τους φίλους σου;

- Δεν συμφωνείς με τους γονείς σου, επειδή θέλουν να ξέρουν με ποιους κάνεις παρέα;

- Δεν σου αρέσει να ζητάνε οι γονείς σου να γυρίζεις νωρίς όταν βγαίνεις με τους φίλους σου;

- Διαφωνήσατε με τους γονείς σου, επειδή θέλουν να βοηθάς πιο πολύ στις δουλειές του σπιτιού;

- Ζητάνε να διαβάζεις περισσότερο για το σχολείο;

- Δε συμφωνήσατε μεταξύ σας σχετικά με το χαρτζιλίκι που σου δίνουν;

4. Παίξε κρεμάλα με τις λέξεις του θέματος

Ο,τι πρέπει να κάνω Υ _ _ _ _ _ _ _ _

Άδεια που δίνεται σε κάποιον να κάνει κάτι Δ _ _ _ _ _ _ _

Θέληση να κάνω κάτι Π _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Μικρό χρηματικό ποσό για κάθε μέρα Χ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Μελέτη, προετοιμασία Δ _ _ _ _ _ _ _

5. Συμπλήρωσε τα κενά με τα ρήματα της παρένθεσης

Θέλω να … μετά το σχολείο. (ξεκουράζομαι) Το μεσημέρι σου αρέσει να … μερικές ώρες;

(κοιμάμαι) Εγώ και η μαμά σου … και προσπαθούμε πολύ! (εργάζομαι) Κάθε μέρα τα πιατικά

… από το παιδί τους. (πλένομαι) Τα λουλούδια … από το γιό τους. (ποτίζομαι) Οι γονείς έχουν το δικαίωμα να … . (ξεκουράζομαι) Οι δουλειές του σπιτιού … πολύ σπάνια από το γιο τους.

(αναλαμβάνομαι) Η ζωή των γονέων … από το παιδί τους. (διευκολύνομαι) 6. Πες στα Ελληνικά

Конфлікт батьків і дітей криється в тому, що підлітки вважають, ніби повинні мати рівні з батьками права. Зазвичай це права на відпочинок після школи, гру (наприклад, на ігровій приставці), пообідній сон тощо. Але ти не повинен забувати також і про свої обов’язки: допомагати батькам по дому, мити посуд, поливати квіти, доглядати за тваринами тощо. Коли ти повертаєшся зі школи, перш за все треба зробити уроки, а вже потім – грати. Ти маєш присвячувати деякий час домашнім завданням і роботі по дому – це твої обов’язки. Батьки, порівняно з дітьми, мають більше прав, але й більше обов’язків.

Λεξιλόγιο

η σύγκρουση конфлікт παρατηρώ помічати

ο επαναστάτης революціонер αντίθετα навпаки

η κονσόλα ігрова приставка αφιερώνω присвячувати

η υποχρέωση обов’язок διευκολύνω полегшувати

η υπόθεση справа τουλάχιστον принаймні

προσπαθώ намагатися αναλαμβάνω брати на себе

η ξεκούραση відпочинок προχωρημένος, -η, -ο прогресивний, -а, -е

η πρωτοβουλία ініціатива το σκουλαρίκι сережка

η συμβουλή порада προκλητικός, -ή, -ό провокативний, -а, -е

ΕΝΟΤΗΤΑ 6^η. ΙΣΟΤΗΤΕΣ / ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ

Θέμα 7

^ο

. Τώρα εσύ μπορείς

1. Να διαβάσεις και να μεταφράσεις ένα ανθολογημένο λογοτεχνικό κείμενο. Να απαντήσεις στην ερώτηση που ακολουθεί

Ρώτησα ένα κοριτσάκι:

-

Ποιος διευθύνει στο σπίτι;

Αυτή σωπαίνει και κοιτάζει.

-

Λέγε, ποιος είναι ο αρχηγός; Ο μπαμπάς ή η μαμά;

Το κοριτσάκι με κοιτάζει και δεν απαντά.

-

Λοιπόν; Θα μου πεις; Πες μου ποιος είναι ο αρχηγός;

Με ξανακοιτάζει με αμηχανία.

-

Δεν ξέρεις τι θα πει "διευθύνω"; Και βέβαια το ξέρεις.

Δεν ξέρεις τι θα πει "αρχηγός"; Και βέβαια το ξέρεις.

Λοιπόν;

Με κοιτάζει και σωπαίνει. Δεν ξέρω τι να κάνω. Να θυμώσω; Κι αν η καημένη είναι μουγκή;

Τώρα, να, το βάζει στα πόδια. Τρέχει μέχρι την άκρη του λιβαδιού, γυρνάει απότομα, μου βγάζει τη γλώσσα και μου φωνάζει γελώντας:

-

Δε διευθύνει κανείς, γιατί στο σπίτι μας όλοι μας αγαπιόμαστε.

Αν ήσουν εσύ στη θέση του κοριτσιού, τι θα απαντούσες στην ίδια ερώτηση για τη δική σου οικογένεια;

2. Να απαντήσεις στις παρακάτω ερωτήσεις 1. Ποια είδη ανισότητας γνωρίζεις;

2. Εάν ήσουν δικηγόρος για ποια ανισότητα θα πάλευες και γιατί;

3. Τι σημαίνει κοινωνική ανισότητα;

4. Πώς καταλαβαίνεις την έκφραση "Ο άνδρας είναι ο προστάτης και ο κουβαλητής της οι- κογένειας, και η γυναίκα είναι ο φύλακας του σπιτιού"; Συμφωνείς ή διαφωνείς; Γιατί;

5. Πώς γινόταν η εκπαίδευση των παιδιών στα παλιά χρόνια;

6. Η κοινωνική ανισότητα επηρέαζε τη μόρφωση των παιδιών εκείνης της εποχής;

3. Να συμπληρώσεις τον πίνακα Τα δικαιώματα

των γονέων Τα δικαιώματα

των παιδιών Υποχρεώσεις

των γονέων Υποχρεώσεις των παιδιών Οι γονείς έχουν το

δικαίωμα να ..., να ... ... ... ...

4. Να πεις για τις σχέσεις σου με τους γονείς σου 1. Πώς ονομάζονται οι γονείς σου;

2. Γνωρίζεις καλά τους γονείς σου;

3. Με τι ασχολούνται;

4. Έχεις πάει ποτέ στη δουλειά των γονέων σου;

5. Υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ σας; Εάν ναι, σε τι;

Θέμα 7^О. Τώρα εσύ μπορείς 6. Γιατί νομίζεις ότι οι γονείς σου δίνουν πολλές συμβου-

7. Λογομαχείς με τους γονείς σου, όταν θέλεις να υπερα-λές;

σπιστείς την άποψή σου;

8. Μιλάς στους γονείς σου με άσχημο τρόπο;

9. Υποφέρουν οι γονείς σου όταν σε προσβάλλουν;

10. Οι γονείς σου τα γνωρίζουν όλα για σένα ή έχεις κά- ποια μυστικά;

11. Πάντα λες την αλήθεια στους γονείς σου ή μερικές φορές κάτι κρύβεις από αυτούς;

12. Ποιον από τους γονείς σου εμπιστεύεσαι περισσότερο;

13. Είναι εύκολο να είσαι γονέας;

14. Τι σημαίνει για σένα η λέξη "οικογένεια";

15. Πώς πρέπει να είναι μια υποδειγματική οικογένεια;

5. Να παίξεις μια θεατρική παράσταση με το διπλανό / την διπλανή σου πάνω στο παρακάτω θέμα ή πάνω σε άλλο θέμα, το όποιο θα διαλέξεις ο ίδιος / η ίδια

Φαντάσου ότι είσαι ο γονέας ενός παιδιού που έσπασε ένα παράθυρο στην τάξη. Η διοί- κηση του σχολείου σε προσκάλεσε για μια συζήτηση. Πώς θα συμπεριφερθείς στη συνομιλία με τη διευθύντρια του σχολείου; Τι θα πεις στο παιδί σου; Πώς, πού και πότε; Λοιπόν, έρχε- σαι στο σχολείο.

Εσύ: Καλημέρα, ... Διευθύντρια: Γεια σας, περάστε παρακαλώ ...

6. Να βάλεις τις παρακάτω λέξεις στη σωστή σειρά. Να διαβάσεις και να μεταφράσεις τις προτάσεις

1. Στη, στο, νόμο, όλοι, οι, χώρα, μας, είναι, ίσοι, άνθρωποι, απέναντι.

2. Σήμερα, άντρες, κράτη, οι, απέκτησαν, την, γυναίκες, πλήρη, ισότητα, στα, δυτικά, με, τους.

3. Οι, γονείς, σε, παιδιά, τους, έχουν, σχέση, δικαιώματα, αλλά, και, περισσότερες, υποχρεώ- σεις, περισσότερα, με, τα.

7. Να σχηματίσεις προτάσεις με τις παρακάτω λέξεις

τα δικαιώματα, η ανισότητα, οι υποχρεώσεις, η σύγκρουση, εμπιστεύομαι, η εγκληματικότητα, παρατηρούμε, η δουλεία, το παρελθόν, λογομαχώ.

Λεξιλόγιο

λογομαχώ сперечатися υποδειγματικός, -ή, -ό зразковий, -а, -е μουγκός, -ή, -ό німий, -а, -е

ΕΝΟΤΗΤΑ 7^η. ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

ΕΝΟΤΗΤΑ 7

^η

.

ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Θέμα 1

^ο

. Η δημιουργία της ελληνικής πολιτείας.

Τα πρώτα συντάγματα. Η Φιλική Εταιρεία

1. Διάβασε το κείμενο και απάντησε στις ερωτήσεις

Στις αρχές του 19^ου αιώνα οι Έλληνες, επηρεασμένοι από τη Γαλλική επανάσταση, δεν ήταν μόνο έτοιμοι να πολεμήσουν για την ελευθερία τους, αλλά προετοίμαζαν ένα Ελληνικό κράτος με δημοκρατικό φιλελεύθερο πολίτευμα. Ο Ρήγας Φεραίος, εκτός από τα πατριωτικά του ποιήματα, σύνταξε και το Πρώτο Σύνταγμα που, κατά τη γνώμη του, έπρεπε να εφαρμο- στεί στο ελεύθερο Ελληνικό κράτος.

Δημιουργήθηκαν διάφορες μυστικές επαναστατικές οργα- νώσεις. Η πιο σημαντική από αυτές ήταν η Φιλική Εταιρεία, που ιδρύθηκε στην Οδησσό το 1814. Ο βασικός σκοπός της ήταν ο αγώνας για την απελευθέρωση των Ελλήνων από τους Τούρκους. Το Δεκέμβριο του 1821 συνήλθε η Α’ Εθνική Συ- νέλευση των Ελλήνων, που ψήφισε το Πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας. Γενικά ήταν βασισμένο στη "Διακήρυξη των δικαι- ωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη" της Γαλλικής Επανά- στασης. Αυτό καθιέρωνε την πολιτική ισότητα των Ελλήνων και την ανεξιθρησκία. Η Α’ Εθνική Συνέλευση της Επιδαύ- ρου κατάργησε τα σύμβολα και τις σημαίες της Φιλικής Εταιρείας και καθιέρωσε τη γαλανό- λευκη σημαία του νέου ελληνικού κράτους.

Ερωτήσεις

1) Ποιος σύνταξε το πρώτο Σύνταγμα;

2) Ποια μυστική επαναστατική οργάνωση ήταν η πιο σημαντική;

3) Τι σκόπευαν τα μέλη της Φιλικής Εταιρείας;

4) Πότε ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρεία;

5) Πού ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρεία;

6) Πού ψηφίστηκε το Πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας;

7) Πάνω σε τι ήταν βασισμένο αυτό;

8) Τι καθιέρωνε το Πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας;

9) Τι κατάργησε η Α’ Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου;

2. Παρακάτω δίνεται το μυστικό αλφάβητο των Φιλικών. Με βάση αυτό βρες τις κωδικοποιημένες λέξεις

η = α ψ = δ 3 = ι/η 6 = μ 9 = π β = τ ε = ου

ξ = β 1 = ζ 4 = κ 7 = ν ο = ρ γ = φ μ = υ

υ = γ 2 = θ 5 = λ 8 = ω α = σ δ = χ ω = ε

1)

ηυ87ηα =

2)

ω5ωμ2ωο3η =

3)

ω9η7ηαβηα3 =

4)

γ35343 ωβη3οω3η =

Θέμα 1^о. Τα πρώτα συντάγματα. Η Φιλική Εταιρεία

3. Περίγραψε τον πίνακα, χρησιμοποιώντας τις λέξεις-κλειδιά

Λέξεις-κλειδιά: ο υποψήφιος, το μέλος, η μυστική οργάνωση, κρυφή μύηση στη "Φιλική Εταιρεία", η ιεροτελεστία, δίνω όρκο, Ή ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ, τηρώ το μυστικό

Α. Τσόκος "Ο όρκος των Φιλικών", 1849

4. Βρες από ποια ρήματα σχηματίστηκαν οι Παθητικές Μετοχές στις παρακάτω προτάσεις

1. Το Πρώτο ελληνικό Σύνταγμα ήταν βασισμένο στη "Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη". → … 2. Το σύνταγμα, γραμμένο από το Ρ. Φεραίο, δεν ήταν εφαρ- μοσμένο στο ελεύθερο Ελληνικό κράτος. → … , … 3. Η Φιλική Εταιρεία ήταν ιδρυμένη στην Οδησσό το 1814. → … 4. Οι σημαίες της Φιλικής Εταιρείας ήταν καταργημένες από την Α’

Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου. → … 5. Το πρώτο σύνταγμα της Ελλάδας ήταν ψηφισμένο από την Α’ Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου. → … 6. Η γαλανόλευκη σημαία του νέου Ελ- ληνικού κράτους ήταν καθιερωμένη από την Α’ Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου. 7. Οι Έλλη- νες ήταν επηρεασμένοι από τη Γαλλική Επανάσταση. → …

5. Πες στα Ελληνικά

На початку 19 століття греки, знаходячись під впливом Французької революції, були готові не тільки воювати за свою волю, а й вели підготовку грецької держави з демократичним волелюбним устроєм. Рігас Фереос, окрім патріотичних віршів, уклав ще першу конституцію, яка, на його думку, мала бути впроваджена у вільній грецькій державі. Було створено багато таємних організацій. Найвизначнішою серед них була

"Філіки Етерія". Вона була заснована в 1814 році в Одесі. У 1821 році на Першому Наці- ональному Зібранні Греків було прийнято першу конституцію Греції. Символи й пра- пори "Філікі Етерії" скасували й запровадили блакитно-білий прапор нової грецької держави.

Λεξι

Λεξιλόγιο

η πολιτεία держава ιδρύομαι засновуватися

το σύνταγμα конституція τελικός, -ή, -ό кінцевий, -а, -е

επηρεασμένος, -η, -ο під впливом η απελευθέρωση визволення φιλελεύθερος, -η, -ο волелюбний, -а, -е η ιεροτελεστία ритуал

το πολίτευμα державний устрій η συνέλευση зібрання

συντάσσω укладати ψηφίζω приймати

εφαρμόζομαι впроваджуватися η διακήρυξη проголошення

επαναστατικός, -ή, -ό революційний, -а, -е καθιερώνω запроваджувати

η ανεξιθρησκία релігійна терпимість καταργώ скасовувати

ο υποψήφιος / η υποψήφια кандидат / -ка η μύηση ініціація

συνέρχομαι (αορ. συνήλθα) збиратися ο όρκος клятва

ΕΝΟΤΗΤΑ 7^η. ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Θέμα 2

^ο

. Πρώτο ουκρανικό Σύνταγμα του Πυλύπ Όρλυκ

1. Διάβασε και μετάφρασε το κείμενο

Το πρώτο ουκρανικό Σύνταγμα συντάχτηκε το 1710 στα Παλιά Ουκρανικά και στα Λατινικά. Το έγγραφο αυτό θε- ωρείται ένα από τα πρώτα ευρωπαϊκά συντάγματα.

Η ιστορία της σύνταξης του Συντάγματος του Πυλύπ Όρλυκ είναι δραματική. Αυτή ξεκίνησε μετά τη Μάχη της Πολτάβας, που έγινε το 1709. Τότε ο Ρώσος τσάρος Μέγας Πέτρος νίκησε το Σουηδό βασιλιά Κάρολο ΧΙΙ και το σύμμαχό του, γέτμαν των Κοζάκων Ιβάν Μαζέπα. Ο Ουκρανός αρχηγός με τους οπαδούς του και με το στρα-

τό των Κοζάκων και των Σουηδών βρήκε καταφύγιο στα εδάφη της Οθωμανικής αυτοκρα- τορίας. Στην ξενιτιά ο Ιβάν Μαζέπα πέθανε.

Επόμενος γέτμαν έγινε ο Πυλύπ Όρλυκ, Γενικός γραφέας του στρατού των Κοζάκων της Ζαπορίζια. Στην εξορία αυτός σύνταξε το Σύνταγμα, που ψηφίστηκε το 1710 στην πόλη Μπεντέρυ (της σημερινής Μολδαβίας). Το έγγραφο αποτελούταν από τον πρόλογο και 16 άρθρα. Στο κείμενό του η νομοθετική εξουσία του κράτους χο- ρηγούταν στη Γενική Συνέλευση ενώ η ύψιστη εξουσία στο γέ- τμαν.

Το 2010 για την 300^η επέτειο του Συντάγματος του Πυλύπ Όρλυκ στην πόλη Μπεντέρυ εγκαινιάστηκε το μνημείο του, που έχει το σχήμα ενός βιβλίου. Στο μαύρο μάρμαρο είναι χα- ραγμένες στα Λατινικά και στα Ουκρανικά οι πληροφορίες για αυτό το έγγραφο. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, το Σύνταγμα του Πυλύπ Όρλυκ αποτελεί σπουδαίο ουκρανικό μνημείο της πολιτικής και της φιλοσοφικής σκέψης.

2. Σωστό ή λάθος;

1. Το πρώτο ουκρανικό Σύνταγμα ήταν γραμμένο στην Ουκρανική γλώσσα.

2. Το σύνταξε ο Ιβάν Μαζέπα.

3. Στη Μάχη της Πολτάβας νίκησε ο Ρώσος τσάρος Μέγας Πέτρος.

4. Ο Πυλύπ Όρλυκ έγινε γέτμαν μετά τον Ιβάν Μαζέπα.

5. Το Σύνταγμα ήταν ψηφισμένο στην πόλη Μπεντέρυ.

6. Το 2010 γιόρτασαν την 300^η επέτειο του Συντάγματος του Πυλύπ Όρλυκ.

7. Το Σύνταγμα του Πυλύπ Όρλυκ θεωρείται σπουδαίο ευρωπαϊκό μνημείο της πολιτικής και της φιλοσοφικής σκέψης.

3. Ρώτησε τοv διπλανό / την διπλανή σου για να πάρεις τις παρακάτω απαντήσεις 1. Στα Παλιά Ουκρανικά και στα Λατινικά.

2. Ο Γενικός γραφέας του στρατού των Κοζάκων της Ζαπορίζια.

3. Στην εξορία.

4. Από τον πρόλογο και 16 άρθρα.

5. Το 1710 στην πόλη Μπεντέρυ.

Θέμα 2^о. Τα πρώτα συντάγματα. Η Φιλική Εταιρεία

4. Πες το με άλλα λόγια

είναι χαραγμένος – … , τότε – … ,

σύμφωνα με – … , στην ξενιτιά – … ,

ο επόμενος – … , μετά – … ,

σπουδαίος – … , σημερινός – … ,

στην εξορία – … , ξεκινώ – … .

5. Βάλε τις λέξεις στη σωστή σειρά για να δημιουργηθούν οι προτάσεις

1)

Το, Λατινικά, πρώτο, στην, ήταν, γραμμένο, ουκρανικό, σύνταγμα, Παλιά, και Ουκρανικά,

2)

στα.Η, σύνταξης, ιστορία, του (2), της, Συντάγματος, είναι, Πυλύπ Όρλυκ, δραματική.

3)

Στην (2), Μπεντέρυ, σύνταξε, Σύνταγμα, που, εξορία ψηφίστηκε, αυτός, το (2), 1710, πόλη.

4)

Το, πρόλογο, από, τον, έγγραφο, 16, άρθρα, αποτελούταν, και.

5)

Το (2), επέτειο, μνημείο, 2010, την, του (3), Συντάγματος, Πυλύπ Όρλυκ, εγκαινιάστηκε, για 300^η.

6. Βάλε τις παρακάτω φράσεις στην αντίστοιχη πτώση του άλλου αριθμού του εγκαινιασμένου μνημείου – … , τη χορηγημένη εξουσία – … , οι χαραγμένες πληροφορίες – … , του νικημένου εχθρού – … , των ψηφισμένων συνταγμάτων – … , τα συνταγμένα έγγραφα – … , της γραμμένης ιστορίας – … , τις καθιερωμένες ισότητες – … . 7. Πες στα Ελληνικά

Перша українська конституція була написана латиною і давньою українською мо- вою. Цей документ вважається однією з перших європейських конституцій. Історія його створення дуже трагічна. Вона розпочалася ще у 1709 році після битви під Пол- тавою. Російський цар Петро І переміг шведського короля Карла ХІІ і його союзника, козацького гетьмана Івана Мазепу. Український ватажок знайшов укриття на землях Османської Імперії, де і помер. Наступним гетьманом став Пилип Орлик. Він уклав першу конституцію на чужині. Вона була прийнята в 1710 році. Документ складався з прологу і 16 статей. Згідно з текстом конституції, вища влада надавалася гетьману.

У 2010 році відсвяткували 300-річний ювілей і встановили пам’ятник конституції в мі- сті Бендери.

Λεξιλόγιο

η μάχη битва επόμενος, -η, -ο наступний, -а, -е

ο Σουηδός швед ο γραφέας писар

ο σύμμαχος союзник, спільник νομοθετικός, -ή, -ό законодавчий,-а, -е

ο οπαδός послідовник ύψιστος, -η, -ο вищий, -а, -е

το καταφύγιο укриття η επέτειος ювілей

το έδαφος земля εγκαινιάζομαι відкривати

η ξενιτιά чужина χαραγμένος, -η, -ο накреслений, -а, -е

πεθαίνω вмирати η εξορία вигнання

ΕΝΟΤΗΤΑ 7^η. ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Θέμα 3

^ο

. Η δημοκρατία. Το δημοκρατικό καθεστώς

1. Διάβασε και μετάφρασε το κείμενο

Συχνά μιλάμε για αντιδημοκρατική συμπεριφορά, για περισσότερο ή λιγότερο δημο- κρατική οργάνωση ενός κράτους, για δημοκρατική οργάνωση των μαθητικών κοινοτήτων, για δημοκρατική λειτουργία του σχολείου ή της οικογένειας. Ποιο είναι το κριτήριο για να αναγνωρίζουμε τη δημοκρατία τόσο στη ζωή μας όσο και σε επίπεδο πολιτείας; Ποια είναι η έννοια της δημοκρατίας στην ιστορική της διάσταση; Σε αυτά τα βασικά ερωτήματα θα απα- ντήσουν τα θέματα αυτής της ενότητας.

Είναι πολύ γνωστό ότι το λίκνο της δημοκρατίας ήταν η αρχαία Αθήνα. Η λέξη "δημο- κρατία" (δήμος + κράτος) σημαίνει εξουσία (κράτος) του λαού (του δήμου). Ο ίδιος όρος χρησιμοποιείται στις περισσότερες γλώσσες του κόσμου. Πρόκειται για το σύστημα διακυ- βέρνησης, στο οποίο ο λαός αποφασίζει ελεύθερα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων και των αναγκών του. Τα βασικά χαρακτηριστικά ενός δημοκρατικού καθεστώτος στη σημε- ρινή εποχή είναι:

• Όσοι κυβερνούν εκλέγονται από το λαό.

• Τηρείται η αρχή πλειοψηφίας.

• Η εξουσία δε συγκεντρώνεται στα χέρια μόνο μιας ομάδας ανθρώπων.

• Τα δικαστήρια είναι ανεξάρτητα.

• Υπάρχει αντιπολίτευση.

• Υπάρχουν πολλά (και διαφορετικά σε ιδέες και προγράμματα) κόμματα.

Τα Συντάγματα της Ελλάδας και της Ουκρανίας καθιερώνουν σήμερα τη Δημοκρατία ως μορφή του πολιτεύματος. Στην ιστορική της πορεία η ανθρωπότητα γνώρισε και αντιδημο- κρατικά καθεστώτα, που δε σέβονταν τις δημοκρατικές αρχές. Οι πολίτες δεν μπορούσαν τότε να εκφράσουν ελεύθερα τη γνώμη τους. Ο τύπος ήταν εξαρτημένος από τους κυβερνώ- ντες. Η λειτουργία πολλών κομμάτων απαγορευόταν.

Τέτοια καθεστώτα ήταν το εθνικο-σοσιαλιστικό στη Γερμανία του Χίτλερ (1933-1945), το φασιστικό στην Ιταλία του Μουσολίνι (1922-1945), το σταλινικό στη Σοβιετική Ένωση (1924- 1953) κ.ά. Η Ελλάδα γνώρισε πολλές δικτατορίες. Π.χ. οι πιο κοντινές στην εποχή μας ήταν το καθεστώς της 4ης Αυγούστου 1936 (δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά και του βασιλιά Γεωρ- γίου Β’, κυβερνήσεις κατοχής, 1936-1944) και της 21ης Απριλίου 1967 (Χούντα, δικτατορία των συνταγματαρχών, 1967-1974).

2. Σωστό ή λάθος;

1. Η δημοκρατία γεννήθηκε στην Ελλάδα.

2. Το Σύνταγμα της Ελλάδας καθιερώνει τη Δημοκρατία ως μορφή του πολιτεύματος.

3. Το σταλινικό καθεστώς στη Σοβιετική Ένωση ήταν δημοκρατικό.

4. Στα δημοκρατικά καθεστώτα καταργούνται τα δικαιώματα των πολιτών.

"Виступ Перикла перед афінськими громадянами". Ф. вон Фольтц, 1852 р.

Θέμα 3^о. Η δημοκρατία. Το δημοκρατικό καθεστώς 5. Η Δημοκρατία ασκεί τον έλεγχο στην πληροφόρηση και στις κινήσεις των πολιτών.

6. Δημοκρατία είναι το καθεστώς, στο οποίο κυβερνούν οι πολίτες μόνοι ή με αντιπρο- σώπους τους.

7. Τα αντιδημοκρατικά καθεστώτα δε σέβονται πολύ τις δημοκρατικές αρχές.

8. Η λέξη "δημοκρατία" σημαίνει εξουσία του κράτους.

3. Κοίταξε στις εικόνες και πες ποια δικαιώματα των πολιτών καταργούνται, όταν το καθεστώς δεν είναι δημοκρατικό

1. 2. 3. 4.

4. Σχημάτισε 5 προτάσεις, χρησιμοποιώντας τις Παθητικές Μετοχές και τις λέξεις της παρένθεσης

1)

Συγκεντρωμένος, -η, -ο (η εξουσία, τα χέρια, μια ομάδα ανθρώπων),

2)

Καταργημένος, -η, -ο (τα δικαιώματα, οι πολίτες, δημοκρατικό καθεστώς),

3)

Γεννημένος, -η, -ο (η Δημοκρατία, αρχαία Αθήνα, Ελλάδα),

4)

Εξαρτημένος, -η, -ο (ο τύπος, οι κυβερνώντες, το αντιδημοκρατικό πολίτευμα),

5)

Απαγορευμένος, -η, -ο (η λειτουργία, πολλά κόμματα, δικτατορία).

5. Πες στα Ελληνικά

Відомо, що колискою демократії були Афіни в Давній Греції. Слово "демократія"

означає "влада народу". Основними ознаками демократичного політичного устрою в наші дні є такі: 1) ті, хто правлять, обираються народом; 2) дотримано принцип біль- шості; 3) влада не концентрується в руках однієї групи людей; 4) суди незалежні; 5) є опозиція; 6) є багато партій. І Греція, і Україна мають демократичну форму політич- ного устрою. Людство знало й антидемократичні режими, наприклад: сталінський ре- жим у Радянському Союзі; правління в окупації, диктатура чорних полковників (Хун- та) в Греції тощо.

Λεξιλόγιο

το καθεστώς політичний устрій η αντιπολίτευση опозиція αντιδημοκρατικός, -ή, -ό антидемократичний, -а, -е το κόμμα партія

η διάσταση вимір η πορεία хід

το λίκνο колиска σέβομαι поважати

η εξουσία влада η πλειοψηφία більшість

πρόκειται мова йде απαγορεύομαι заборонятися

η διακυβέρνηση правління η κατοχή окупація

η αντιμετώπιση протистояння η ανάγκη потреба

ο συνταγματάρχης полковник η πληροφόρηση інформування

εξαρτημένος, -η, -ο залежний, -а, -е ο/η αντιπρόσωπος представник/-ця

ΕΝΟΤΗΤΑ 7^η. ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Θέμα 4

^ο

. . Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο Ευρωπαίος πολίτης και τα δικαιώματά του

1. Διάβασε και μετάφρασε το κείμενο

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) είναι το αποτέλεσμα πολλών προ- σπαθειών, που άρχισαν το 1950 από το Γάλλο Υπουργό Εξωτε- ρικών Ρόμπερτ Σούμαν. Η οικοδόμησή της είχε δημοκρατικό προσανατολισμό. Ο λόγος της δημιουργίας της ήταν η εξα- σφάλιση της ειρήνης και της συνεργασίας των λαών της Ευρώ- πης μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελείται από 375 εκατομμύρια πολίτες. Έχει 11 επίσημες γλώσ- σες. Διατηρεί διπλωματικές σχέσεις με 150 χώρες σε όλο τον κόσμο.

Τα κύρια κριτήρια της εισόδου νέων χωρών στην ΕΕ είναι: η προοπτική που έχουν για την οικονομική ανάπτυξη, η δυνατότητα εφαρμογής της κοινοτικής νομοθεσίας, ο σεβα- σμός των μειονοτήτων, αλλά και ο σεβασμός τους στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Κάθε υπήκοος ενός κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει το δικαίωμα να μένει σε αυτές τις χώρες ανεξάρτητα από τη δουλειά του, να ταξιδεύει και να δουλεύει σε οποιαδήπο- τε χώρα, να αγοράζει ένα ακίνητο στο άλλο κράτος, να σπουδάζει, να αποκτά επαγγελμα- τική εμπειρία παντού στο εσωτερικό της. Οι υπήκοοι δικαιούνται ασφάλιση ασθένειας σε όλες τις χώρες της ΕΕ, αγορά αγαθών για ιδιωτική χρήση χωρίς την καταβολή τελωνειακών τελών ή άλλων φόρων, μεταφορά χρημάτων σε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κτλ.

Όλοι οι πολίτες της και κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο έχουν το δικαίωμα να υποβάλλουν αναφορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τα θέματά τους.

2. Συνέχισε τις προτάσεις, σύμφωνα με το παραπάνω κείμενο 1. Η ιστορία δημιουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης άρχισε … 2. Η ΕΕ δημιουργήθηκε για να …

3. Ο πληθυσμός των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι … 4. Οι επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής …

5. Με 150 χώρες σε όλο τον κόσμο …

6. Οι χώρες που θέλουν να μπουν σε αυτήν πρέπει να σέβονται …

7. Κάθε υπήκοος ενός κράτους-μέλους έχει το δικαίωμα να επισκέπτεται … 8. Οι υπήκοοι δικαιούνται να εργάζονται …

9. Τα βασικά δικαιώματα ενός Ευρωπαίου πολίτη είναι …

3. Συζήτησε με τοv διπλανό / την διπλανή σου (μπορείς να δώσεις πολλές απαντήσεις)

Θα ήθελες η Ουκρανία να είναι κράτος-μέλος της ЕЕ;

Για ποιους λόγους θα το ήθελες ή όχι;

Θέμα 4^о. Ο Ευρωπαίος πολίτης και τα δικαιώματά του

-

Σε ποιους από τους παρακάτω τομείς πιστεύεις ότι η Ουκρανία θα βγει κερδισμένη από τη συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση (στην οργάνωση του κράτους, στην οικονομική ανάπτυξη, στον τομέα των εθνικών θεμάτων (π.χ. διμερείς διαφορές µε τη Ρωσία), στην προστασία του περιβάλλοντος, στον πολιτισμό, στη διεθνή της θέση δηλαδή στην επιρροή της Ουκρανίας στην Ανατολική Ευρώπη και στον κόσμο, άλλο);

-

Με ποια από τις παρακάτω προτάσεις συμφωνείς περισσότερο (η ΕΕ αποτελεί πρόοδο για τη χώρα και είναι αναγκαία η είσοδος της Ουκρανίας σε αυτή, η ΕΕ δεν εκφράζει τα συμφέροντα της Ουκρανίας, κατά τη διάρκεια της πολιτικής κρίσης οι χώρες της Ευρωζώνης καθυποτάσσουν τη χώρα μας);

4. Μετάτρεψε τις παρακάτω προτάσεις, όπως στο παράδειγμα

π.χ. Η ΕΕ ήταν δημιουργημένη μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. → Η ΕΕ δημιουργήθηκε μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

1.

Η ΕΕ ήταν ιδρυμένη την 1^η Νοεμβρίου 1993.

2.

Η πολιτική και η οικονομική σταθερότητα στις ευρωπαϊκές χώρες είναι εξασφαλισμένη.

3.

Η ΕΕ είναι βοηθός στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες.

4.

Κατά τη διάρκεια της πολιτικής κρίσης η Ουκρανία ήταν καθυποταγμένη από τις χώρες της Ευρωζώνης.

5.

Όλες οι ενέργειες της ΕΕ είναι βασισμένες στις Συνθήκες, τις οποίες όλα τα κράτη-μέλη τις θεώρησαν ως δημοκρατικές.

5. Πες στα Ελληνικά

Історія створення Європейського Союзу розпочалася в 1950 році. Він був заснова- ний після Другої Світової Війни. Причиною його створення було забезпечення миру та співпраці між європейськими народами. Населення ЄС – 375 мільйонів громадян.

ЄС має 11 офіційних мов. Головними критеріями вступу для нових країн є перспекти- ва їхнього економічного розвитку, можливість впровадження законодавства спільноти, повага до меншин, а також до прав людини. Кожен громадянин має право жити, пра- цювати, подорожувати, купувати майно, звертатися до суду, мати медичне страхуван- ня, вчитися і набувати досвіду в будь-якій країні Європейського Союзу.

Λεξιλόγιο

ο/η υπουργός міністр / міністерка δικαιούμαι мати право εξωτερικός, -ή, -ό закордонний, -а, -е η ασφάλιση страхування

η οικοδόμηση будівництво το αγαθό благо

ο προσανατολισμός орієнтація, напрям η καταβολή платіж η εξασφάλιση забезпечення τελωνειακός, -ή, -ό митний, -а, -е

η συνεργασία співпраця το τέλος мито, збір

η προοπτική перспектива ο φόρος податок

η εφαρμογή застосування, провадження νομικός, -ή, -ό юридичний, -а, -е κοινοτικός, -ή, -ό спільнотний, -а, -е υποβάλλω подавати

η νομοθεσία законодавство η αναφορά позов

η μειονότητα меншина κερδισμένος, -η, -ο той, що у виграші

ανεξάρτητα незалежно διμερής, -ής, -ές двосторонній, -я, -є

το ακίνητο нерухоме αναγκαίος, -α, -ο змушений, -а, -е

η εμπειρία досвід καθυποτάσσω підкоряти

το εσωτερικό у межах

ΕΝΟΤΗΤΑ 7^η. ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Θέμα 5

^ο

. Η Αρπαγή της Ευρώπης

1. Διάβασε το κείμενο και απάντησε στις ερωτήσεις

Στην ελληνική έκδοση του κέρματος των 2 ευρώ απεικονίζεται ένας γνωστός μύθος της Αρπαγής της Ευρώπης. Αυτός έχει μια ιδι- αίτερη σημασία, γιατί συμβολίζει τις μυθολογικές ρίζες της Ευρώ- πης σε σχέση με τον ελληνικό πολιτισμό. Θεωρείται ότι αυτός ο μύ- θος εκφράζει την κοινή κληρονομιά των Ευρωπαίων, το ελεύθερο πνεύμα τους, την κινητικότητα και τα συναισθήματά τους, όπως και τη συνάντηση διαφορετικών πολιτισμών.

Ο μύθος αυτός συνε- χίζει να εμπνέει πολλούς καλλιτέχνες μέχρι σήμερα. Π.χ. στην "καρδιά" της Ευρώπης, στην είσοδο του Ευρωπαϊκού Κοινοβου- λίου στο Στρασβούργο βρίσκεται ένα ωραίο άγαλ- μα. Είναι φτιαγμένο από μπρούντζο, χάλυβα και γυαλί. Οι Έλληνες γλύπτες, Νίκος και Παντελής Σωτηριάδης ξαναζωντάνεψαν αυτόν τον αρχαιο- ελληνικό μύθο το 2002. "Η Αρπαγή της Ευρώπης"

είναι δώρο προς την Ευρωπαϊκή Ένωση από την Κρήτη. Ο στόχος ήταν να προβάλει το νησί μέσα

από την ιστορία και τον πολιτισμό του. "Είναι ένα δείγμα ευγνωμοσύνης για το ρόλο, που παίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση με τις χρηματοδοτήσεις για την ανάπτυξη του νησιού μας μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων", – είπαν οι Έλληνες γλύπτες στην επίσημη παρουσίαση του έργου τους.

Τέλος, "η Αρπαγή της Ευρώπης" είναι ένα σύμβολο της δημιουργικής περιπέτειας που αποτελεί η ενοποίηση της Ευρώπης. Ακόμα και η λέξη "ΕΥΡΩΠΗ" ετυμολογείται από τις δύο ελληνικές λέξεις "ευρ-εία" (πλατιά, φαρδιά) και "οπ-τική". Η πλούσια ερμηνεία της εκ- φράζει την πολυπολιτισμικότητα των Ευρωπαίων και τις κοινές βάσεις του πολιτισμού τους.

Ερωτήσεις

1) Ποια είναι η ετυμολογία της λέξης "Ευρώπη";

2) Σε ποιο κέρμα απεικονίζεται ένας γνωστός μύθος της "Αρπαγής της Ευρώπης";

3) Τι συμβολίζει αυτός ο μύθος;

4) Πού βρίσκεται το άγαλμα του Νίκου και του Παντελή Σωτηριάδη;

5) Από τι είναι φτιαγμένο;

6) Πότε ήταν τα εγκαίνια του;

7) Ποιο ελληνικό νησί προβάλλεται μέσα από το άγαλμα;

8) Τι είπαν οι δημιουργοί του στην επίσημη παρουσία;

9) Τι καταγωγή έχουν οι αδελφοί Νίκος και Παντελής Σωτηριάδης;

Θέμα 5^о. Η Αρπαγή της Ευρώπης

2. Βρες τη συνέχεια των προτάσεων, που περιγράφουν τον αρχαιοελληνικό μύθο

"Η Αρπαγή της Ευρώπης"

1. Ο Δίας είδε την Ευρώπη, … α. βασιλιάς της Κρήτης.

2. Μαγεμένος από την ομορφιά της

αυτός μεταμορφώθηκε … β. κόρη του βασιλιά της Φοινίκης (σημερινός Λίβανος) να παίζει με τις φίλες της.

3. Ο ταύρος άρεσε τόσο πολύ στην

Ευρώπη … γ. οι 3 γιοι (ο Μίνωας, ο Ροδάμανθυς και ο Σαρπηδώνας).

4. Από την ένωσή τους γεννήθηκαν … δ. σε ένα όμορφο ταύρο.

5. Ο Μίνωας έγινε … ε. που αυτή κάθισε στη ράχη του.

3. Κοίταξε και πες τι βλέπεις στη φωτογραφία. Περίγραψε το μπρούντζινο άγαλμα

"Η Αρπαγή της Ευρώπης", που βρίσκεται στην Οδησσό Λέξεις-κλειδιά: ο Δίας, μεταμορφώνομαι σε ταύρο,

η Ευρώπη (κόρη του βασιλιά του Λιβάνου), κάθομαι στη ράχη του ταύρου, φτάνω στην Κρήτη, γεννιέμαι, ο Μίνωας (ένας από τους 3 γιους της Ευρώπης και του Δία), βασιλιάς της Κρήτης, σύμβολο της δημοκρατικής και ελεύθερης Ευρώπης

4. Πες στα Ελληνικά

На монеті 2 Євро зображено відомий міф "Викрадення Європи". Він символізує спільну спадковість європейців, їхній вільний дух, активність і почуття, а також зу- стріч різних культур. Цей міф і сьогодні продовжує надихати багатьох митців. Зокре- ма, у "серці" Європи біля Європейського Парламенту в Страсбурзі є пам’ятник "Викра- дення Європи" з бронзи, сталі та скла. Його створили греки Сотирьядіси у 2002 році на знак подяки Європейському Союзу за фінансування острова Крит. "Викрадення Євро- пи" увиразнює єднання Європи. До речі, слово "Європа" походить від двох грецьких слів: "широкий" і "світогляд".

Λεξιλόγιο

η έκδοση видання, випуск ξαναζωντανεύω оживляти

το κέρμα монета η αρπαγή викрадення

απεικονίζομαι відображатися προβάλλω демонструвати

ιδιαίτερος, -η, -ο особливий, -а, -е η ευγνωμοσύνη подяка

η κληρονομιά спадковість η χρηματοδότηση фінансування

η κινητικότητα активність η ενοποίηση єднання

το συναίσθημα почуття μεταμορφώνομαι перетворюватися

εμπνέω надихати η ράχη спина

ο/η καλλιτέχνης художник/-ця, митець ετυμολογούμαι мати етимологію

ο μπρούντζος бронза ευρύς, -εία, -ύ широкий, -а, -е

ο χάλυβας сталь η ερμηνεία трактування

το γυαλί скло η πολυπολιτισμικότητα полікультурність

"Η Αρπαγή της Ευρώπης" (1994, Οδησσός) του αρχιτέκτονα Β. Τσέπελεβ και του γλύπτη Α. Τόκαρεβ

ΕΝΟΤΗΤΑ 7^η. ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Θέμα 6

^ο

. Τώρα εσύ μπορείς

1. Να διαβάσεις και να μεταφράσεις το παρακάτω λογοτεχνικό κείμενο Ο αγωνιστής με την πένα

-

Τι έγινε το 1821;

-

Η ελληνική επανάσταση.

-

Και τι πετύχαμε με την επανάσταση;

-

Να λευτερωθούμε από τη σκλαβιά.

-

Και ποιοι το κατάφεραν αυτό;

-

Οι ήρωες του ΄21.

-

Δηλαδή τι έκαναν;

-

Πήραν τα ντουφέκια, τα καριοφίλια και τα γιαταγάνια και πολεμώντας από ραχούλα σε ραχούλα κέρδισαν τη λευτεριά.

-

Και ποιοι είναι αυτοί οι ήρωες;

Απ΄ όλες τις μεριές της τάξης ακούστηκαν ονόματα:

-

Κολοκοτρώνης! Καραϊσκάκης! Ανδρούτσος! Διάκος! Μπουμπουλίνα!

-

Τι οφείλουμε σ΄ αυτούς;

-

Ευγνωμοσύνη και αγάπη.

-

Γιατί τάχα;

-

Γιατί μας χάρισαν τη λευτεριά.

Η δασκάλα μας πήρε βαθιά ανάσα. Φαινόταν ευχαριστημένη από τις απαντήσεις μας. Κι ωστόσο είπε:

-

Ναι, αλλά …

-

Αλλά;

-

Παραλείψατε έναν ήρωα.

-

Ποιον; Τον Κανάρη;

-

Όχι!

-

Τον Μπότσαρη;

-

Όχι! Όχι! Ο ήρωας αυτός που ξεχάσατε δε φορούσε φουστανέλα!

-

Και τι φορούσε;

-

Κουστούμι!

-

Κουστούμι; Και πώς πολεμούσε;

-

Δεν πολεμούσε!

-

Μα τότε τι ήρωας ήταν;

-

Και δε μου λέτε, ήρωες είναι μόνο εκείνοι που μάχονται με όπλα;

Πραγματικά. Αυτό ήταν κάτι που δεν το είχαμε σκεφτεί.

-

Στη ζωή υπάρχουν ήρωες, που δεν κρατούν πολεμικό όπλο. Είναι οι καθημερινοί ήρωες, που αγωνίζονται ο καθένας όπως μπορεί.

Ήταν τώρα η σειρά μας να την τρελάνουμε στις ερωτήσεις.

-

Και πώς αγωνίστηκε ο ήρωας που ξεχάσαμε;

-

Με την πένα του.

-

Είναι όπλο η πένα;

-

Είναι … Στα χέρια ενός ποιητή είναι.

-

Κι ήταν ποιητής;

-

Ναι!

-

Και πώς τον έλεγαν;

Έγινε σιωπή στην τάξη. Σταμάτησαν οι ερωτήσεις, σταμάτησαν και οι απαντήσεις.

Ύστερα, η δασκάλα μάς είπε, τονίζοντας μία μία τις λέξεις.

Θέμα 6^о. Τώρα εσύ μπορείς

-

Δίπλα στους ήρωες που αναφέρατε και που αγωνίστηκαν με ηρωισμό και αυτοθυσία, αγωνίστηκε και ο Διονύσιος Σολωμός. Δεν πήδησε ποτέ ραχούλες. Δεν κράτησε ποτέ πιστόλια. Δε μύρισε μπαρούτι. Μόνο από μακριά άκουγε το θόρυβο της μάχης. Κι όμως η πένα του πολεμούσε. Πολεμούσε με τους στίχους του. Μπορεί οι άλλοι ήρωες να μας χάρισαν τη λευτεριά, όμως ο ποιητής μάς έδωσε ένα σύμβολο. Και μάλιστα το έδωσε, όπως και την υπόλοιπη ποίησή του, στην απλή γλώσσα του λαού, που λίγοι γραμματισμένοι τη χρησιμοποιούσαν ως τότε.

Αγγελική Βαρελλά

2. Να διαβάσεις και να μεταφράσεις τον πατριωτικό ύμνο του Ρήγα Φεραίου. Να το μάθεις απ΄έξω και να τον τραγουδήσεις

O Θούριος" του Ρήγα Φεραίου είναι ο πιο διαδεδομένος προ- επαναστατικός πατριωτικός ύμνος. Στους στίχους του εξαίρεται η ιδέα της ελεύθερης ζωής και αντηχεί το προσκλητήριο της επα- νάστασης σε όλους τους βαλκανικούς λαούς και ιδιαίτερα στους Έλληνες, οι οποίοι δεσμεύονται με ιερό όρκο ότι θα αγωνιστούν, για να ελευθερώσουν το σκλαβωμένο γένος τους.

Ο ΘΟΥΡΙΟΣ

Ως πότε παλικάρια, θα ζούμε στα στενά, μονάχοι σα λεοντάρια, στις ράχες στα βουνά;

Σπηλιές να κατοικούμε, να βλέπουμε κλαδιά,

να φεύγουμ’ απ’ τον κόσμον, για την πικρή σκλαβιά;

Καλύτερα μίας ώρας ελεύθερη ζωή,

παρά σαράντα χρόνια, σκλαβιά και φυλακή.

Ως Πότε Παλικάρια, Θα Ζούμε Στα Στενά, μονάχοι σα λεοντάρια, στις ράχες στα βουνά;

Να χάνουμε αδέλφια, πατρίδα και γονείς,

τους φίλους, τα παιδιά μας, κι όλους τους συγγενείς;

Ελάτε μ’ έναν ζήλον, σε τούτον τον καιρόν, να κάμωμεν τον όρκον, επάνω στον σταυρόν.

Και όλοι μας με τα χέρια, ψηλά στον ουρανόν να πούμ’ απ’ την καρδιά μας, ετούτα στον Θεόν.

ΕΝΟΤΗΤΑ 7^η. ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

3. Να απαντήσεις στις παρακάτω ερωτήσεις 1. Τι γνωρίζεις για τη Φιλική Εταιρεία;

2. Σε ποια Συνέλευση ήταν ψηφισμένο το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας;

3. Σε ποια γλώσσα και πότε ήταν γραμμένο το πρώτο ουκρανικό σύνταγμα; Ποιος το σύ- νταξε;

4. Ποια πόλη θεωρείται το λίκνο της δημοκρατίας; Σε ποια χώρα βρίσκεται;

5. Τι σημαίνει η λέξη "δημοκρατία";

6. Σε τι διαφέρουν τα δημοκρατικά με τα αντιδημοκρατικά καθεστώτα;

7. Τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση;

8. Ποια είναι τα κύρια κριτήρια της εισόδου νέων χωρών στην ΕΕ;

9. Ποια δικαιώματα έχουν οι υπήκοοι ενός κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης;

10. Σε ποιο κέρμα απεικονίζεται ο γνωστός μύθος της "Αρπαγής της Ευρώπης";

11. Τι συμβολίζει αυτός ο μύθος;

4. Να αντιστοιχήσεις τις παρακάτω στήλες

Φιλική Εταιρεία Δημοκρατία

Ουκρανικό Σύνταγμα Ρόμπερτ Σουμάν

Αρχαία Αθήνα Ρήγας Φεραίος

Ευρωπαϊκή Ένωση Νίκος και Παντελής Σωτηριάδης

Γλυπτό "Αρπαγή της Ευρώπης" Πυλύπ Όρλυκ

5. Να διαβάσεις τις προτάσεις, σχηματίζοντας από το ρήμα της παρένθεσης Παθητική Μετοχή. Να τις μεταφράσεις στα Ουκρανικά

Το γλυπτό των αδερφών Σωτηριάδη που είναι … (βασίζομαι) στο μύθο "Η αρπαγή της Ευ- ρώπης", είναι δώρο προς την Ευρωπαϊκή Ένωση από την Κρήτη. Η εξέγερση των Ελλήνων εναντίον της Τουρκοκρατίας ήταν … (επηρεάζομαι) από τη Γαλλική Επανάσταση. Οι χώρες που ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι … (εξασφαλίζομαι) οικονομικά και κοινωνικά.

6. Να βάλεις τις παρακάτω λέξεις στη σωστή σειρά. Να διαβάσεις και να μεταφράσεις τις προτάσεις

1. Η, των, Ελλήνων, ήταν, μια, οργάνωση, Φιλική, Εταιρεία, που, την (3), απελευθέρωση, από, προετοίμασε, Οθωμανική, επανάσταση, για, Αυτοκρατορία.

2. Το, σκέψης, σπουδαίο, του, Πυλύπ, Όρλυκ, είναι, Σύνταγμα, ουκρανικό, πολιτικής, και, της (2), φιλοσοφικής, μνημείοΛ

3. Η, κόσμο, χώρες, Ευρωπαϊκή, διατηρεί, σχέσεις, Ένωση, με, 150, σε, διπλωματικές, όλο, τον. εξιλόγιο

Λεξιλόγιο

το ντουφέκι гвинтівка το καριοφίλι рушниця

το γιαταγάνι ятаган διαφέρω відрізнятися

θέμα 1^О. Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

ΕΝΟΤΗΤΑ 8

^η

.

ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΏΣΗΣ

Θέμα 1

^ο

. Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

1. Διάβασε και μετάφρασε το κείμενο

Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (Μ.Μ.Ε.) είναι τα τεχνικά μέσα με τα οποία μεταδίδονται ειδήσεις, πληροφορίες, γνώμες και γενικά μηνύματα, που απευθύνονται στους ανθρώπους συνολικά και όχι σε μεμονωμένα άτομα ξεχωριστά.

Τα Μ.Μ.Ε. διακρίνονται σε ηλεκτρονικά: τηλεόραση, ραδιόφω- νο, ηλεκτρονικός υπολογιστής, μαζικά μηνύματα κινητών τηλε- φώνων κ.α. και έντυπα: βιβλίο, ημερήσιος και περιοδικός τύπος, αφίσα, διαφημιστικά φυλλάδια κ.α. Τα ΜΜΕ χωρίζονται σε τύπο, ραδιόφωνο, τηλεόραση, διαδίκτυο.

• Ο Τύπος διαχωρίζεται σε ηλεκτρονικό και παραδοσιακό. Ηλεκτρονικός Τύπος είναι η τη- λεόραση, οι ιστοσελίδες (web pages) κλπ. Παραδοσιακός Τύπος είναι οι εφημερίδες, τα περι- οδικά κλπ. Κάπου ανάμεσα είναι και το ραδιόφωνο.

• Το ραδιόφωνο είναι ένα αρκετά παλιό μέσο μαζικής ενημέρωσης που όμως θεωρείται ως ένας ευχάριστος τρόπος ενημέρωσης και ψυχαγωγίας. Το ραδιόφωνο προσφέρει πληροφο- ρίες και άκουσμα μουσικής.

• Η τηλεόραση έχει τεράστια επικοινωνιακή δύναμη αφού βρίσκεται δίπλα στον πολίτη οποιαδήποτε ώρα και ημέρα ασκώντας άμεση ή έμμεση επιρροή στη διαμόρφωση των ιδεών και των απόψεών του, πάνω σε κάθε ζήτημα και θέμα. Υπάρχουν όμως και προβλήματα με την τηλεόραση σε σχέση με την υγεία, καθώς μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα μάτια, πονο- κεφάλους κ.ά.

• Διαδίκτυο. Η καθημερινή ενημέρωση από διαδικτυακούς τόπους έχει μπει ολοένα και περισσότερο στη ζωή του κοινού. Οι διαδικτυακοί τόποι προσφέρουν άμεση ενημέρωση και πλουραλισμό απόψεων. Υπάρχει επίσης ο ηλεκτρονικός τύπος και πολλές ιστοσελίδες (sites) που προσφέρουν απόψεις ανθρώπων, πληροφορίες κ.α. Ενημέρωση μπορεί επίσης να γίνει μέσω διαφόρων μέσων κοινωνικοποίησης (facebook, twitter, google+) όπου οι άνθρωποι όχι μόνο μαθαίνουν τι γίνεται στον κόσμο αλλά και ψυχαγωγούνται.

2. Απάντησε στις ερωτήσεις

1) Τι είναι τα ΜΜΕ και σε ποιους απευθύνονται;

2) Πώς διακρίνονται τα ΜΜΕ;

3) Πώς διαχωρίζεται ο Τύπος;

4) Γιατί το ραδιόφωνο θεωρείται ως ένας ευχάριστος τρόπος ενημέρωσης;

5) Γιατί λένε ότι η τηλεόραση έχει τεράστια επικοινωνιακή δύναμη;

6) Τι προσφέρει το διαδίκτυο;

3. Αντιστοίχισε τις προτάσεις των δύο στηλών και μάθε για την προσφορά των ΜΜΕ στην κοινωνία

ΕΝΟΤΗΤΑ 8^η. ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ 1) Εκφράζουν τις ...

2) Διαμορφώνουν την ...

3) Πληροφορούν και ...

4) Παιδαγωγούν, μορφώνουν, ψυχαγωγούν, ιδιαίτερα ...

5) Πολιτικοποιούν και ...

6) Ελέγχουν την ...

7) Με την προβολή διαφημιστικών μηνυμάτων ...

8) Παρεμβαίνουν στις ...

1) Α

Α) ...απόψεις της κοινής γνώμης, ιδιαίτερα ο τύπος.

Β) ...άποψη της κοινής γνώμης.

Γ) ...ενημερώνουν.

Δ) ...εξουσία.

Ε) ...η τηλεόραση και το ραδιόφωνο.

Η) ...κοινωνικοποιούν.

Ζ) ...οικονομικές δραστηριότητες.

Θ) ...συμβάλλουν στην ευρεία κατανάλωση αγαθών.

4. Σχημάτισε τη μετοχή του ενεστώτα ενεργητικής φωνής των παρακάτω ρημάτων Π.χ. : μεταδίδω - μεταδίδοντας, αγαπώ - αγαπώντας, ακούω - ακούγοντας.

Απευθύνω, διακρίνω, χωρίζω, θεωρώ, περνώ, προσφέρω, ασκώ, καίω, προκαλώ, μαθαίνω, ψυχαγωγώ, κλαίω, παιδαγωγώ, μορφώνω, εκφράζω, πολιτικοποιώ, ελέγχω, παρεμβαίνω, λέω, ενημερώνω, κοινωνικοποιώ, συμβάλλω, τρώω.

5. Σχημάτισε προτάσεις με τις παρακάτω φράσεις

Μεταδίδοντας πληροφορίες, διακρίνοντας τα ΜΜΕ, διαχωρίζοντας τον Τύπο, θεωρώντας ραδιόφωνο ως τρόπο ενημέρωσης, έχοντας τεράστια επικοινωνιακή δύναμη, προκαλώντας βλάβη στα μάτια, μπαίνοντας στη ζωή του κοινού.

6. Πες στα Ελληνικά

Засоби масової інформації, передається інформація, окрема людина, електронні ЗМІ, друковані ЗМІ, щоденна преса, періодична преса, електронна преса, традицій- на преса, електронні сторінки, преса поділяється на ..., пропонувати інформацію, слу- хання музики, засоби соціалізації, сила спілкування, прямий вплив, опосередкований вплив.

ЗМІ поділяються на електронні та друковані. ЗМІ передають новини, інформацію та призначені всім людям. ЗМІ − це преса, інтернет, телебачення та радіо. Моїм бать- кам подобається традиційна преса, а мені − електронна. Я не слухаю радіо. Мій батько по радіо слухає новини та музику. Телебачення впливає на спілкування та сприяє об- міну інформацією. Телебачення має вплив на формування ідей та думок. Використо- вуючи електронну пресу, люди спілкуються, розважаються, навчаються. За допомогою ЗМІ контролюють владу. Рекламні повідомлення в ЗМІ сприяють широкому спожи- ванню товарів.

Λεξιλόγιο

μεταδίδομαι передаватися η γνώμη думка

απευθύνομαι призначатися έντυπος, -η, -ο друкований, -а, -е μεμονωμένος, -η, -ο окремий, -а,-е ημερήσιος, -α, -ο щоденний, -а, -е

η επιρροή вплив η βλάβη шкода

παρεμβαίνω втручатися ευρύς, -εία, -ύ широкий, -а, -е

ο τύπος преса, друк η προσφορά пропозиція

Θέμα 2^О. Τα Έντυπα Μέσα Ενημέρωσης – ο Τύπος

Θέμα 2

^ο

. Τα Έντυπα Μέσα Ενημέρωσης – ο Τύπος

1. Διάβασε και μετάφρασε τα κείμενα

Α. Από την ιστορία της Ελληνικής δημοσιογραφίας

Η δημοσιογραφία έχει την ρίζα της στην αρχαία Ελλάδα. Οι αρχαίοι έλληνες είχαν κάτι που ήταν κοντά σ’ αυτό που σήμερα λέμε εφημερίδα.

Ήταν τα δημόσια γράμματα, δηλαδή οι επίσημες ειδήσεις που υπήρχαν ιδιαίτερα στην αρχαία Αθήνα. Ειδήσεις που καταγράφονταν από 200 γραμματείς και αντιγραφείς και φυλάσσονταν στο καταλόγιο. Οι πρώτες εφημερίδες έγιναν από τον Μέγα Αλέξανδρο. Είχαν το όνομα Βασίλει- οι. Οι Βασίλειοι κατέγραφαν τα γεγονότα από την αρχή της εκστρατείας και περιείχαν πληροφορίες για όλα τα πολιτικά και στρατιωτικά συμβά- ντα. Κομμάτια από τους Βασίλειους σώζονται μέχρι σήμερα.

Η πρώτη ελληνική εφημερίδα εκδόθηκε από τον Γεώργιο Βενδότη το

1784 στη Βιέννη και ήταν χωρίς τίτλο. Το 1790 οι αδελφοί Μαρκίδες Πούλιου με καταγωγή από την Σιάτιστα της Δυτικής Μακεδονίας - και πάλι στη Βιέννη - εκδίδουν την εφημερίδα ''Εφημερίς''. Μετά σειρά είχαν: ο ''Λόγιος Ερμής'' το 1811 και ο ''Ελληνικός τηλέγραφος'' το 1812. Εδώ πρέπει να πούμε ότι αυτή η εφημερίδα συνέχισε την έκδοση της και μετά την επα- νάσταση του 1821, ενώ οι προηγούμενες είχαν προεπαναστατικό ρόλο!

Στην Ελλάδα η πρώτη εφημερίδα τυπώθηκε τον Αύγουστο του 1821 με εντολή του Δ. Υψη- λάντη και είχε έδρα την Καλαμάτα. Ήταν η εφημερίδα ''Σάλπιγξ'' που ο ρόλος της ήταν στην υπηρεσία της επανάστασης. Στην Αθήνα η πρώτη εφημερίδα κυκλοφορεί το 1824 με το όνο- μα ''Εφημερίς των Αθηνών''. Στο Ναύπλιο το 1825 η ''Γενική Εφημερίς της Ελλάδος '' δημοσι- εύει για πρώτη φορά τον Εθνικό Ύμνο του Δ. Σολωμού. …

(πηγή: https://istoriatonmegaron.blogspot.com)

Β. Οι εφημερίδες σήμερα

Εφημερίδα είναι οποιαδήποτε έντυπη (εκτυπωμένη / τυπωμένη) έκδοση που το περιεχό- μενό της είναι οι ειδήσεις, τα γεγονότα της τρέχουσας εποχής. Οι

εφημερίδες και τα περιοδικά που εκδίδονται σε έντυπη μορφή ονομάζονται γενικότερα Τύπος. Οι εφημερίδες απευθύνονται σε μεγάλο αριθμό αναγνωστών και μπορεί να είναι "γενικού περι- εχομένου" ή "ειδικού περιεχομένου". Έτσι, για παράδειγμα, ειδι- κό περιεχόμενο έχουν οι αθλητικές εφημερίδες, οι οποίες κατα- γράφουν αθλητικές ειδήσεις, οι οικονομικές εφημερίδες, οι οποίες ασχολούνται με οικονομικά θέματα και οι πολιτιστικές εφημε- ρίδες οι οποίες ασχολούνται μόνο με θέματα σχετικά με τον πο- λιτισμό. Οι εφημερίδες ανάλογα με το κάθε πότε εκδίδονται και κυκλοφορούν, ονομάζονται ημερήσιες (εκδίδονται και κυκλοφο- ρούν κάθε μέρα), εβδομαδιαίες (μία φορά την εβδομάδα) ή κυ- ριακάτικες (κάθε Κυριακή). Επίσης, άλλος ένας σημαντικός δια- χωρισμός, είναι αυτός ανάμεσα σε πρωινές και απογευματινές

εφημερίδες. Οι πρωινές εφημερίδες τυπώνονται από το προηγούμενο βράδυ και κυκλοφο- ρούν νωρίς το πρωί, ενώ οι απογευματινές κυκλοφορούν αργότερα μέσα στη μέρα. Υπάρ- χουν εφημερίδες που απευθύνονται μόνο (ή κυρίως) στους κατοίκους μιας συγκεκριμένης περιοχής και κυκλοφορούν μόνο στην περιοχή αυτή. Οι εφημερίδες αυτές ονομάζονται το- πικές και περιέχουν κυρίως τοπικές ειδήσεις. Άλλες εφημερίδες απευθύνονται και κυκλοφο- ρούν σε όλη τη χώρα. Συνήθως μια εφημερίδα γενικού περιεχομένου έχει από 20 έως 60 σε-

ΕΝΟΤΗΤΑ 8^η. ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

λίδες. Υπάρχουν, ωστόσο, εφημερίδες με λιγότερες από 20 σελίδες και άλλες με περισσότερες από 60. Στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας, στο πρωτοσέλιδο, υπάρχει ένας κεντρικός τίτλος και γύρω από αυτόν υπάρχουν οι άλλες στήλες με τα κυριότερα θέματα της ημέρας. Στις επό- μενες σελίδες, παρουσιάζονται συνήθως πολιτικά θέματα, απόψεις ή συνεντεύξεις πολιτικών προσώπων και αναλύσεις. Στη συνέχεια, υπάρχουν ρεπορτάζ, άρθρα και νέα σχετικά με την κοινωνία. Υπάρχουν ρεπορτάζ αστυνομικού περιεχομένου ή άλλα κοινωνικά και πολιτιστι- κά θέματα. Πολλές εφημερίδες δημοσιεύουν κείμενα και απόψεις αναγνωστών σχετικά με κάποιο κοινωνικό, πολιτικό, ή άλλο θέμα. Μερικές σελίδες της εφημερίδας αφιερώνονται στα αθλητικά γεγονότα της ημέρας, ενώ πολλές εφημερίδες έχουν ειδικές στήλες με αστρο- λογικές προβλέψεις (ζώδια), σταυρόλεξα και προτάσεις για διασκέδαση (κινηματογράφος, θέατρο, συναυλίες). Μια εφημερίδα ανάλογα με την κυκλοφορία της, φιλοξενεί και διαφημί- σεις προϊόντων και αγαθών. Σε κάποια σελίδα της εφημερίδας (συνήθως στη δεύτερη) ανα- φέρονται όλοι όσοι εργάστηκαν για την έκδοσή της, δηλαδή, ο εκδότης, οι συντάκτες των άρθρων, οι υπεύθυνοι για το φωτο – ρεπορτάζ, οι οικονομικοί και νομικοί υπεύθυνοι της εφημερίδας, κ.α. Η τελευταία σελίδα της εφημερίδας, που λέγεται οπισθόφυλλο, συχνά φιλο- ξενεί κείμενα σημαντικών δημοσιογράφων ή άλλων προσωπικοτήτων, οι οποίοι σχολιάζουν την τρέχουσα επικαιρότητα. Τις εφημερίδες πουλάει ο εφημεριδοπώλης. Στις μέρες μας, με την ηλεκτρονική και τεχνολογική εξέλιξη, έχουμε και το είδος της "ηλεκτρονικής εφημερί- δας", δηλαδή, των ιστοσελίδων όπου μπορούμε να διαβάζουμε τις ειδήσεις, όπως ακριβώς στις έντυπες εφημερίδες.

2. Δες και συμπλήρωσε τα κενά

… …

... η επικεφαλίδα τίτλου

... ...

3. Να βρεις στο Ίντερνετ πληροφορίες και να κάνεις μια παρουσίαση στην τάξη πάνω στο θέμα "Ιστορία της ουκρανικής δημοσιογραφίας"

4. Μίλησε με τον διπλανό / την διπλανή σου

…, διαβάζεις εφημερίδες / έντυπο τύπο;

Πόσες φορές την εβδομάδα βγαίνει / εκδίδεται / κάθε πότε κυκλοφορεί;

Πόσες σελίδες έχει;

Είναι έγχρωμη ή ασπρόμαυρη;

Ποιες σελίδες / ποια άρθρα / τι είδους άρθρα της εφημερίδας σου αρέσει να διαβάζεις και γιατί;

Διαβάζω πολύ συχνά μια τοπική … , είναι …

... που έχουν πολλά ενδιαφέροντα ...

Θέμα 3^О. Τα Έντυπα Μέσα Ενημέρωσης – ο Τύπος

5. Παρουσίασε στην τάξη μια ουκρανική εφημερίδα ή ένα ουκρανικό περιοδικό

6. Με βάση τις λέξεις και φράσεις – κλειδιά απάντησε στις παρακάτω ερωτήσεις

1.

Τι κάνει ένας δημοσιογράφος μια τυπική μέρα στη δουλειά του;

2.

Σε ποιο Επαγγελματικό Τύπο ανήκει ένας δημοσιογράφος;

Δικαιολόγησε.

3.

Τι προσόντα πρέπει να έχει ένας δημοσιογράφος;

4.

Θα ήθελες να γίνεις δημοσιογράφος; Γιατί;

Λέξεις / φράσεις κλειδιά

Τόλμη, επιθυμία για αναζήτηση, ανεξαρτησία, ερευνά το θέμα που θέλει

να παρουσιάσει, κριτική σκέψη, παίρνει συνεντεύξεις τις οποίες μαγνητοφωνεί ή βιντεοσκοπεί, ευγένεια, περιέργεια, απευθύνεται σε διάφορες πηγές για να εξακριβώσει λεπτομέρειες και να διασταυρώσει τις πληροφορίες που συγκεντρώνει, κάνει όλες τις απαραίτητες διορθώσεις που χρειάζονται για τη δημοσίευσή του κειμένου, ευελιξία, ετοιμότητα, ικανότητα για ανάληψη πρωτοβουλιών, εργατικότητα, σωστή χρήση της μητρικής γλώσσας και του προφορικού ή γραπτού λόγου, ικανότητα επικοινωνίας σε άλλες γλώσσες, γερή μνήμη, επιμονή, υπευθυνότητα κτλ.

7. Πρόσεξε

Μερικά είδη της δημοσιογραφίας:

Ρεπορτάζ Σχόλιο Συνέντευξη

είναι

η έρευνα ενός θέματος και η παρουσίασή του με δημοσιογραφικό τρόπο σε κάποιο από

τα ΜΜΕ.

είναι

η παρατήρηση σχετικά με ένα θέμα, η διατύπωση μιας άποψης με τρόπο συνήθως σύντομο και

όχι ολοκληρωμένο.

είναι

η διαδικασία κατά την οποία ένας δημοσιογράφος κάνει ερωτήσεις σε κάποιον για να μάθει την

άποψή του για διάφορα θέματα ή να μάθει προσωπικές πληροφορίες.

8. Διάβασε και πες

Φαντάσου ότι είσαι δημοσιογράφος και ήρθες στο σχολείο για να παρουσιάσεις στην τοπική εφημερίδα ένα γεγονός (π.χ. την ίδρυση μιας βιβλιοθήκης) ή μια γιορτή. Προετοίμασε το ρεπορτάζ, κάνοντας συνέντευ- ξη με τους

συμμετέχοντες και με τους προσκεκλημένους. Γράψε ύστερα την είδηση προσθέτοντας και σχόλιο.

ΕΝΟΤΗΤΑ 8^η. ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

9. Συζήτησε με τον διπλανό / την διπλανή σου τι σημαίνουν οι παρακάτω λέξεις / φράσεις

Π.χ. Εφημερίδες μικρές – είναι οι εφημερίδες που έχουν μικρό μέγεθος σελίδων.

Εφημερίδες μεγάλες - ... Εφημερίδες σχολικές - ...

Αναγνώστης - ... Λογότυπο - ...

Εφημερίδες ασπρόμαυρες - ... Εφημερίδες πρωινές - ...

Εφημερίδες έγχρωμες - ... Εφημερίδες καθημερινές - ...

Εφημερίδες τοπικές - ... Εφημερίδες κυριακάτικες - ...

Παιδικό περιοδικό - ... Εφημεριδοπώλης - ...

Οπισθόφυλλο - ... Πρωτοσέλιδο - …

Άποψη - ... Αντικειμενικότητα - ...

10. Βάλε τις λέξεις στη σωστή σειρά για να δημιουργηθούν οι προτάσεις

Οι, Τύπος, τα, περιοδικά, που, σε, εφημερίδες, και, έντυπη, μορφή, εκδίδονται, ονομάζο- νται, γενικότερα.

Η, ελληνική, Βενδότη, το, πρώτη, εκδόθηκε, από, τον, εφημερίδα, Γεώργιο, 1784.

Πολλές, δημοσιεύουν, κείμενα, εφημερίδες, αναγνωστών, με, κάποιο, κοινωνικό, άλλο, θέμα, και, απόψεις, πολιτικό, ή, σχετικά.

Η, έχει, την, στην, δημοσιογραφία, αρχαία, της, Ελλάδα, ρίζα.

Στις, υπάρχουν, μερικές, τοπικές, εφημερίδες, πληροφορίες, όπως, τα, δρομολόγια, χρήσι- μες, των, λεωφορείων.

Λεξιλόγιο

η εκστρατεία кампанія η αντικειμενικότητα об'єктивність

το συμβάν подія η ευελιξία гнучкість

η ανάληψη поглинання η διατύπωση формулювання

η παρατήρηση спостереження το σχόλιο коментар

η άποψη погляд, точка зору η επικεφαλίδα заголовок

υπηρετώ служити η συνέντευξη співбесіда, інтерв’ю

ο αναγνώστης / η αναγνώστρια читач/ -ка το περιοδικό журнал

Θέμα 4^О. Η οργάνωση της είδησης

Θέμα 3

^ο

. Η οργάνωση της είδησης

1. Διάβασε και μετάφρασε το κείμενο

Αν διαβάσεις προσεκτικά το κείμενο ενός άρθρου, θα παρατηρήσεις ότι ο δημοσιογράφος αναπτύσσει την είδηση σε τρεις βαθμίδες. Πρώτα συνοψίζει τα γεγονότα σε μία περίοδο που αποτελεί τον τίτλο της είδησης. Ύστερα τα εκθέτει περιληπτικά στις δύο πρώτες παραγρά- φους και τέλος τα διηγείται αναλυτικά στο κύριο σώμα του κειμένου.

Έτσι το άρθρο έχει τη μορφή που ονομάζεται "ανεστραμμένη πυραμίδα" στη δημοσιο- γραφική γλώσσα. Αρχίζει από το πιο σημαντικό και προχωρεί στο λιγότερο σημαντικό.

Για να παρουσιάσεις ένα γεγονός, δηλώνεις συνήθως τον τόπο, τον τρόπο, την αιτία, το σκοπό, το αποτέλεσμα. Για τα πρόσωπα που συμμετέχουν αναφέρεις το όνομα, την ηλικία, την καταγωγή, το επάγγελμα ή κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους που μπορεί να έχει σχέση με το γεγονός. Ακολουθείς τους δημοσιογραφικούς κανόνες, σύμφωνα με τους οποί- ους η είδηση πρέπει να απαντήσει στις ερωτήσεις τι, ποιος, πού, γιατί, πώς και πρέπει να είναι γραμμένη με συντομία, σαφήνεια, απλό αλλά ελκυστικό ύφος.

2. Σύνταξε το κείμενό σου, ακολουθώντας τη δομή της δημοσιογραφικής είδησης.

Δώσε έναν κατάλληλο τίτλο στην είδηση. Απάντησε στις ερωτήσεις

1. Πώς εμφανίζεται το βασικό πρόσωπο (τα βασικά πρόσωπα) που παίρνει (-ουν) μέρος στα γεγονότα;

2. Από τις τρεις βασικές πράξεις-γεγονότα ποια είναι η πιο σημαντική για το δημοσιογρά- 3. Ποια είναι η γνώμη του δημοσιογράφου για το γεγονός (τα γεγονότα);φο;

Στον τίτλο της είδησης

ΣΥΝΟΨΊΖΕΙ τα γεγονότα σε μια περίοδο λόγου:

«…».

Στη δημοσιογραφική περίληψη

ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ περιληπτικά τα κύρια στοιχεία της είδησης στις 2 πρώτες παραγράφους: «…». «…».

Στην ανάπτυξη της είδησης

ΕΚΘΕΤΕΙ αναλυτικά τα γεγονότα στις υπόλοιπες παραγράφους: «…». «…».

ΕΝΟΤΗΤΑ 8^η. ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

3. Κοίταξε στην παρακάτω εικόνα και σκέψου τους λόγους, για τους οποίους οι άνθρωποι διαβάζουν την εφημερίδα

λέξεις-κλειδιά:

επικαιρότητα / επίκαιρος, σπουδαιότητα / σπουδαίος, σπανιότητα / σπάνιος, συγκίνηση / συγκινητικός, συνέπειες, εκκρεμότητα

Πηγή: "Έκφραση. Έκθεση. Για το γενικό λύκειο, Β’ τεύχος", σελ. 33-34

4. Συμπλήρωσε τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις του θέματος

Άρθρο ονομάζεται ένα … κείμενο που αναφέρεται σε ένα συγκεκριμένο … . Αποτελεί ανεξάρτητο … με το δικό του τίτλο. Ο … είναι απαραίτητος και πρέπει να τραβά την προσοχή του αναγνώστη. Πρέπει να είναι … , πρωτότυπος.

Ανάφερε μια μόνο πληροφορία σε κάθε πρόταση για να γράψεις με … . Το κείμενο του άρθρου μπορεί να πλαισιώνεται από φωτογραφίες, … στατιστικά στοιχεία, γραφικές παραστάσεις, συνεντεύξεις.

τίτλος σπουδαία συντομία γραπτό επίκαιρο σύντομος θέμα 5. Πες στα Ελληνικά

Будь-яка стаття в газеті повинна складатися з трьох частин: заголовка, описової ча- стини та аналітичного розгляду, підсумку подій. Заголовок мусить привертати увагу читача. Текст статті має бути оригінальним і стислим. Стаття може вміщувати фото- графії, статистичні дані, графічні зображення, інтерв’ю тощо. Автор / журналіст може висловлювати свою думку. Стаття має бути привабливою, описувати актуальні про- блеми життя суспільства, важливі теми або невирішені питання тощо.

Λεξιλόγιο

συνοψίζω підсумовувати η σπανιότητα рідкість

εκθέτω викладати, висловлювати σπάνιος, -α, -ο рідкісний, -а, -е περιληπτικά скорочено συγκινητικός, -ή, -ό хвилюючий, -а, -е ανεστραμμένος, -η, -ο перевернутий, -а, -е η συγκίνηση хвилювання

η συντομία стислість η συνέπεια наслідок

η σαφήνεια ясність η σπουδαιότητα надзвичайність

ελκυστικός, -ή, -ό привабливий, -а, -е σπουδαίος, -α, -ο надзвичайний, -а, -е η επικαιρότητα актуальність η εκκρεμότητα невирішене питання επίκαιρος, -η, -ο актуальний, -а, -е

Θέμα 5^О. Η τηλεόραση

Θέμα 4

^ο

. Η τηλεόραση

1. Διάβασε και απάντησε στις ερωτήσεις

Πριν 115 περίπου χρόνια ήρθε στην Ευρώπη η τηλεόρα- ση, που πραγματικά άλλαξε τη ζωή των ανθρώπων. Τότε ήταν ασπρόμαυρη. Όμως από το 1928 άρχισε να γίνεται έγχρωμη, δηλαδή να δείχνει τις εικόνες με ποικιλία χρω- μάτων. Αυτό την βοήθησε να αγαπηθεί από τον άνθρωπο καθώς του παρουσίαζε καθετί όπως είναι στην πραγματι- κότητα.

Στην τηλεόραση μπορούμε να παρακολουθήσουμε διά- φορα προγράμματα σε διαφορετικά κανάλια. Υπάρχουν σταθμοί κάθε τόπου (τοπικοί σταθμοί) και άλλοι μεγαλύτε- ρης εμβέλειας) που μεταδίδονται σε ολόκληρη την χώρα.

Μερικοί σταθμοί αναφέρονται μόνο σε μουσικά νέα δηλαδή μεταδίδουν συναυλίες, μουσι- κές εκπομπές, συνεντεύξεις καλλιτεχνών, και video clips. Άλλα πάλι μεταδίδουν ειδήσεις, ενημερωτικές εκπομπές, ψυχαγωγικές εκπομπές, διάφορες ψυχαγωγικές σειρές, ακόμη και παιδικά προγράμματα. Επίσης η συσκευή της τηλεόρασης μας διασκεδάζει επιτρέποντας μας να παίξουμε διάφορα ηλεκτρονικά παιχνίδια.

Η τηλεόραση έχει κάποια θετικά και κάποια αρνητικά στοιχεία. Τα θετικά της είναι ότι ψυχαγωγεί και ενημερώνει τον άνθρωπο για ό,τι συμβαίνει στον κόσμο. Την ενημέρωση την επιτυγχάνει μέσω των δελτίων ειδήσεων και διαφόρων ενημερωτικών εκπομπών και την ψυχαγωγία του μέσω κάποιων σειρών, ταινιών, και ψυχαγωγικών εκπομπών. Τα αρ- νητικά της είναι πως δείχνει μερικές σειρές ή ταινίες που διαταράσσουν τον ψυχικό κόσμο των ανθρώπων (και ιδιαίτερα των παιδιών) λόγω των σκηνών βίας που περιέχουν. Αυτές τις χρησιμοποιούν κυρίως για να κερδίσουν περισσότερα χρήματα. Επίσης, πολλές από τις εκπομπές που προβάλλονται από την τηλεόραση, αποτελούν αρνητικά πρότυπα για τα παι- διά και τους νέους που τις παρακολουθούν. Τέλος, αποξενώνει τους ανθρώπους μεταξύ τους και ταυτόχρονα και την οικογένεια, καθώς υπάρχουν περισσότερες από μία τηλεοράσεις σε κάθε σπίτι και ο καθένας αφοσιώνεται μπροστά σε μία συσκευή.

Παρόλο που η τηλεόραση είναι ένα αγαπητό μέσο ενημέρωσης στον άνθρωπο, δεν του επιτρέπει να ασχοληθεί με άλλα ενδιαφέροντα πράγματα όπως π.χ. το διάβασμα βιβλίων, την εξάσκηση σε κάποιο άθλημα ή την επικοινωνία με άλλους ανθρώπους. Η τηλεόραση κά- νει τους τηλεθεατές τεμπέληδες, αφού αρκεί να μείνει κανείς στο σπίτι του και με το πάτημα ενός κουμπιού να διασκεδάσει, να ενημερωθεί ή να δει οτιδήποτε άλλο θέλει χωρίς να κου- ραστεί ιδιαίτερα.

Η τηλεόραση, λοιπόν, όπως και άλλες συσκευές που έχουν μπει στη ζωή μας τα τελευταία χρόνια μας οφείλει όταν τη χρησιμοποιούμε σωστά.

(Πηγή: http://www1.aegean.gr/gympeir/teleorasi.htm)

Ερωτήσεις

1) Πότε ήρθε η τηλεόραση στην Ευρώπη και πώς ήταν τότε;

2) Πότε η τηλεόραση έγινε έγχρωμη;

3) Τι μπορούμε να παρακολουθήσουμε στη τηλεόραση;

4) Ποια είναι τα θετικά και ποια είναι τα αρνητικά στοιχεία της τηλεόρασης;

5) Πώς πρέπει να χρησιμοποιούμε την τηλεόραση στη ζωή μας ώστε να μην βλάπτουμε τον εαυτό μας;

ΕΝΟΤΗΤΑ 8^η. ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

2. Διάβασε την παρακάτω έκθεση ενός μαθητή και κάνε σχόλιο πάνω στο κείμενο

"Θέε μου, απόψε σου ζητάω κάτι που το θέλω πάρα πολύ. Θέλω να με κάνεις τηλεόραση.

Θέλω να πάρω τη θέση της τηλεόρασης που είναι στο σπίτι μου. Να έχω το δικό μου χώρο.

Να έχω την οικογένειά μου γύρω από εμένα. Να με παίρνουν στα σοβαρά όταν μιλάω.

Θέλω να είμαι το κέντρο της προσοχής και να με ακούνε οι άλλοι χωρίς διακοπές ή ερωτή- σεις. Θέλω να έχω την ίδια φροντίδα που έχει η τηλεόραση όταν δε λειτουργεί. Όταν είμαι τηλεόραση, θα έχω τη παρέα του πατέρα μου όταν έρχεται σπίτι από τη δουλειά ακόμα κι αν είναι κουρασμένος. Και θέλω τη μαμά μου να με θέλει όταν είναι λυπημένη και στενο- χωρημένη, αντί να με αγνοεί. Θέλω τ' αδέλφια μου να μαλώνουν για το ποιος θα περνάει ώρες μαζί μου. Θέλω να νιώθω ότι η οικογένειά μου αφήνει τα πάντα στην άκρη, μόνο και μόνο για να περάσει λίγο χρόνο με μένα. Και τελευταίο, κάνε με έτσι ώστε να τους κάνω όλους ευτυχισμένους και χαρούμενους. Θεέ μου δε ζητώ πολλά, θέλω μόνο να γίνω σα μια τηλεόραση!!".

Την δασκάλα που την διάβασε (καθώς βαθμολογούσε) την έκανε να κλάψει. Ο σύζυγός της που μόλις είχε μπει στο σπίτι, τη είδε και τη ρώτησε: – Τι συμβαίνει;

– Διάβασε αυτή την έκθεση, την έχει γράψει ένας μαθητής μου, – του απάντησε.

– Θέε μου, το καημένο το παιδί. Τι αδιάφοροι γονείς είναι αυτοί, – απάντησε με λύπη ο σύζυγος!

Τότε αυτή τον κοίταξε και είπε: – Αυτή η έκθεση είναι του γιού μας!..."

(Πηγή:http://www.ambelosalithini.gr)

3. Σχημάτισε έναν διάλογο με τον διπλανό / την διπλανή σου ..., παρακολουθείς συχνά τηλεόραση;

Τι είδους προγράμματα προτιμάς;

...

Τι σε προσελκύει στις εκπομπές αυτές;

Σου αρέσουν οι τηλεοπτικές σειρές;

Συνήθως χαζεύω στην τηλεόραση το Σαββατοκύριακο ή ...

Μου αρέσουν αθλητικά κανάλια που μεταδίδουν..., επίσης ... . Εσύ;

...

4. Συμφωνείς ή όχι; Δικαιολόγησε την απάντησή σου

1)

Η τηλεόραση επηρεάζει αρνητικά την επικοινωνία των παιδιών και τα αποξενώνει από το οικογενειακό και κοινωνικό τους περιβάλλον.

2)

"Αυτοί που διαβάζουν έχουν τον κόσμο κι αυτοί που βλέπουν τηλεόραση τον χάνουν".

Λεξιλόγιο

ο σταθμός станція το δελτίο ειδήσεων зводні новини

η εκπομπή трансляція αφοσιώνομαι присвячуватися

η οθόνη екран η συσκευή пристрій

αγνοώ ігнорувати ο/η τηλεθεατής телеглядач/ -ка

η σκηνή сцена η τηλεοπτική σειρά серіал

αποξενώνω відчужувати η εμβέλεια діапазон

Θέμα 7^О. Η διαφήμιση

Θέμα 5

^ο

. Η διαφήμιση

1. Διάβασε και απάντησε στις ερωτήσεις

Η διαφήμιση αποτελεί μια μορφή επικοινωνίας για ένα προϊόν/ ιδέα / αγαθό. Σκοπός της διαφήμισης κατά κανόνα είναι να αυξήσει τις πωλήσεις ενός προ- ϊόντος ή να το κάνει αποδεκτό από όσο το δυνατόν με- γαλύτερο αριθμό ατόμων. Παράλληλα μπορεί να ενη- μερώνει για την μάρκα, την τιμή ή την χρησιμότητα του προϊόντος, κ.λπ. Το κείμενο, ο ήχος και η εικόνα σε οποιοδήποτε είδος διαφήμισης είναι σχεδιασμένα πολύ προσεκτικά έτσι ώστε να είναι ενδιαφέροντα και να τραβούν άμεσα την προσοχή του κοινού, να έχουν τα κατάλληλα χρώματα, την κατάλληλη μουσική επένδυ- ση (ανάλογα με το προβαλλόμενο είδος) κ.λπ. Συχνά ο διαφημιζόμενος προτιμά το προϊόν του να προβληθεί

από γνωστό ηθοποιό ή τραγουδιστή ή μοντέλο ή δημόσιο πρόσωπο) που πληρώνεται για να διαφημίσει ένα προϊόν.

Η τηλεόραση θωρείται πρωταγωνίστρια στην αποδοτική διαφήμιση και γι' αυτό η τηλεο- πτική διαφήμιση είναι και η πιο ακριβοπληρωμένη. Η διάρκειά της είναι συνήθως γύρω στα 30 δευτερόλεπτα. Η τιμή ρυθμίζεται ανάλογα με την ώρα προβολής της διαφήμισης (άλλη τιμή στις 3 η ώρα τη νύχτα και άλλη στις 9 το βράδυ), από το σημείο (στην αρχή, στη μέση ή στο τέλος ενός προγράμματος) και από άλλες παραμέτρους.

Η διαφήμιση δημοσιεύεται επίσης σε εφημερίδες και περιοδικά. Όσο μεγαλύτερη κυκλο- φορία έχει ένα έντυπο, τόσο ακριβότερα διαθέτει τις σελίδες του προς διαφήμιση. Στην έντυ- πη διαφήμιση έχουν και πάλι σημασία τα χρώματα, τα κείμενα, τα πρόσωπα, η θέση (αν θα είναι ολοσέλιδη ή αν θα είναι στην πάνω δεξιά γωνιά θα κοστίσει περισσότερο από όσο μια στην κάτω αριστερή γωνία). Στον τύπο όπως και σε άλλα μέσα, η διαφήμιση μπορεί να είναι και έμμεση ή κρυφή, κάτι που θεωρείται παράνομο αφού ο αποδέκτης δεν ενημερώνεται σα- φώς ότι πρόκειται για πληρωμένη διαφήμιση...

Διαφημίσεις βλέπουμε επίσης σε διάφορες ταμπέλες στους δρόμους, στις στάσεις των λεω- φορείων και των τρόλεϊ, καθώς και πάνω σε αυτοκίνητα. Οι πληροφορίες που μας δίνουν οι διαφημίσεις δεν είναι πάντα αληθινές...

(Πηγή https://el.wikipedia.org)

Ερωτήσεις

1) Τι είναι η διαφήμιση;

2) Ποιος είναι ο σκοπός μιας διαφήμισης;

3) Ποια διαφήμιση είναι πιο ακριβοπληρωμένη;

4) Πού βλέπουμε συνήθως διαφημίσεις;

5) Πώς είναι σχεδιασμένα το κείμενο, ο ήχος και η εικόνα σε οποιοδήποτε είδος διαφήμιση;

6) Τι πληροφορίες μας δίνουν οι διαφημίσεις; Είναι πάντα αληθινές;

ΕΝΟΤΗΤΑ 8^η. ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

2. Σχημάτισε έναν διάλογο με τον διπλανό / την διπλανή σου

..., αγοράζεις πάντα αυτό που δείχνουν οι διαφημίσεις; Γιατί;

...

Τι νομίζεις για τις σύγχρονες διαφημίσεις;

Παρακολουθείς συχνά διαφημίσεις;

Πιστεύεις στη διαφήμιση;

Οι άνθρωποι χρειάζονται διαφήμιση;

Δεν αγοράζω πάντα αυτό που δείχνουν οι διαφημίσεις γιατί ... . Εσύ;

Να σου πω την αλήθεια, δεν μου αρέσει καθόλου η διαφήμιση. Τις βρίσκουμε σε εφημερίδες, περιοδικά, σε πινακίδες δρόμων, στο Διαδίκτυο κ.λπ.

Όταν βλέπω μια ταινία ή μια εκπομπή στην τηλεόραση, η διαφήμιση εμφανίζεται αρκετά συχνά.

Όχι πάντα, ....

Η διαφήμιση έχει γίνει τόσο ... ότι χωρίς αυτήν είναι δύσκολο να φανταστούμε τη ζωή μας, αλλά ...

3. Να σχηματίσεις μια διαφήμιση με βάση τις παρακάτω οδηγίες Με βάση το μοντέλο στο οποίο βασίζεται

η διαφήµιση: "Προσοχή, Ενδιαφέρον, Επιθυµία και Ενέργεια" να σχηματίσεις μια διαφήµιση ενός προϊόντος που να αποσπάσει την προσοχή των συμμαθητών σου, μετά να προσελκύσει το ενδιαφέρον τους και στο τέλος να προκαλέσει την επιθυµία τους να αγοράσουν το προϊόν που διαφημίζεις.

Πρέπει να δώσεις τις ακόλουθες πληροφορίες:

•

την μάρκα και το όνομα του προϊόντος

•

τα συστατικά του

•

το βάρος του σε συσκευασία

•

την χρησιμότητα που έχει αυτό το προϊόν

•

την εταιρία που την φτιάχνει

Επίσης πρέπει να θυμάσαι, ότι το κείμενο που θα συνοδεύει τη διαφήμιση πρέπει να τονίζει το πόσο "νόστιμο, καταπληκτικό, εξαιρετικό, μοναδικό, φοβερό, υπέροχο, θαυμάσιο" είναι το προϊόν.

Καλή επιτυχία!

Λεξιλόγιο

έμμεσος, -η, -ο непрямий, -а, -е η συσκευασία упаковка

το συστατικό інгредієнт αποσπώ привертати

Θέμα 6^О. Κόμικς

Θέμα 6

^ο

. Κόμικς

1. Διάβασε και μετάφρασε το κείμενο

Τα κόμικς (αγγλ. comics) είναι μια μορφή οπτικής τέχνης που αποτελείται από εικόνες που συνήθως συνδυάζονται με κείμενο, το οποίο συχνά βρίσκεται σε συννεφάκια κειμένου ή λεζάντες. Η ονο- μασία των κόμικς προέρχεται από την ελληνική λέξη “κωμικός” και αυτό γιατί οι πρώτες ιστορίες ήταν κωμικού περιεχομένου. Αρχικά απευθύνονταν μόνο σε παιδιά, αλλά αργότερα άρχισαν να διαβάζο- νται και από μεγάλους. Μία ιστορία κόμικς είναι πάντα τυπωμένη σε χαρτί.

Ο Ελβετός Ροδόλφος Τόπφερ δημιούργησε την πρώτη ιστορία κό- μικς το 1827. Την δεκαετία του ΄30 στηv Αμερική έκαναν την εμφά- νισή τους ο Σούπερμαν και ο Μίκυ Μάους. Η περίοδος ακμής των κόμικς υπήρξε το διάστημα από το 1935 ως το 1950, ενώ τότε άρχισε η χρυσή εποχή των ευρωπαϊκών κόμικς που κράτησε ως το 1970.

Τα κόμικς στην Ελλάδα απέκτησαν πολλούς οπαδούς το 1951, όταν εκδόθηκαν τα πε- ρίφημα "Κλασικά Εικονογραφημένα" που ήταν αντιγραφή των αμερικανικών "Classics Illustrated" και προκάλεσαν σάλο στην Ελλάδα, τόσο θετικό όσο και αρνητικό. Το πρώ- το Κλασσικό που ήταν η διασκευή των Άθλιων του Βίκτωρος Ουγκό, ήταν το πρώτο κόμικ

“αμερικάνικου τύπου” που έφτανε στη χώρα.

2. Απάντησε στις ερωτήσεις 1) Τι είναι τα κόμικς;

2) Από πού προέρχεται η ονομασία των κόμικς;

3) Ποιος είναι ο Ροδόλφος Τόπφερ;

4) Ποια περίοδος θεωρείται ακμή των κόμικς και γιατί;

5) Τι προκάλεσαν τα πρώτα κόμικς στην Ελλάδα;

6) Πώς ονομάζεται το πρώτο ελληνικό κόμικς;

3. Δημιούργησε το κείμενο. Βάλε στη σωστή σειρά τις προτάσεις

1. Από τους πρώτους που ασχολήθηκαν με την εικονογράφηση αυτών των εντύπων ήταν ο Γεράσιμος Γρηγόρης, ο Αλέκος Κοντόπουλος, ο Βύρων Απτόσογλου, ο Θέμος Ανδρεόπουλος.

Στην Ελλάδα τα κόμικς έκαναν

καθυστερημένα την εμφάνισή τους. Τη δεκαετία του 1930, εξαιτίας των πολεμικών και πολιτικών αναταραχών.

Το 1931 στην Ελλάδα εμφανίστηκε η φιγούρα του Μίκυ Μάους μέσα από τις σελίδες ομώνυμου περιοδικού.

ΕΝΟΤΗΤΑ 8^η. ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

4. Συμπλήρωσε τα κόμικς

5. Πες στα Ελληνικά

Форма візуального мистецтва; історії комічного змісту; комікси, призначені для ді- тей та дорослих; історія, надрукована на папері; у двадцяті роки; період розквіту ко- міксів; завоювали багато прихильників; копіювання американських коміксів; виклика- ти переполох; політичні розлади; поява фігури Міккі Мауса; однойменний журнал

Мені подобаються комікси. Комікси створюють для дітей і дорослих. Перші комікси створив швейцарець Родольф Топпер. Перші комікси в Греції з'являються в 30-ті роки ХХ століття. Коли з'явилися комікси в Україні? Розквітом коміксів вважається період з 1935 до 1950 року. У Греції комікси з'явилися з запізненням. Це пов'язано з військовими та політичними розладами в країні. Уривок із твору Віктора Гюго "Знедолені" був пер- шим коміксом, що з'явився в Греції.

Λεξιλόγιο

η λεζάντα підпис καθυστερημένος, -η, -ο такий / така, що затримується τυπωμένος, -η, -ο друкований, -а, -е η αναταραχή розлад

ο/η οπαδός фанат/-ка, прихильник/-ця η αντιγραφή копіювання

ο σάλος переполох ο άθλιος / η άθλια знедолений / -на

η διασκευή уривок η εικονογράφηση ілюстрація

Θέμα 7^О. Υπολογιστής και Διαδίκτυο

Θέμα 7

^ο

. Υπολογιστής και Διαδίκτυο

1. Διάβασε και μετάφρασε το κείμενο

Στη σημερινή εποχή, εποχή της τεχνολογίας, κάθε πληροφορία έχει περάσει από την έντυπη μορφή στην ηλεκτρονική. Αυτό οφείλεται στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και το διαδίκτυο.

Το διαδίκτυο είναι το παγκόσμιο δίκτυο ηλεκτρονικών υπολογι- στών, όπου είναι συνδεδεμένα χιλιάδες μικρότερα και μεγαλύτερα δίκτυα από όλο τον κόσμο. Όταν συνδεθούν αυτά τα δίκτυα μεταξύ τους, σχηματίζεται το διαδίκτυο.

Το διαδίκτυο προσφέρει ηλεκτρονικές αγορές, διαφημίσεις, πληροφορίες κάθε είδους, ζω- ντανή συνομιλία, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, τηλεδιάσκεψη, τηλεργασία, διεκπεραίωση ερ- γασιών, ψυχαγωγία, διάφορα προγράμματα κ.α.

Οι κίνδυνοι που προέρχονται από το διαδίκτυο είναι πολύ όπως: διάδοση ψευδών ανυ- πόστατων ειδήσεων, χωρίς δυνατότητα ελέγχου, καταπάτηση των πνευματικών δικαιωμά- των των δημιουργών, σοβαρό κίνδυνο για ανήλικους χρήστες (διατάραξη ψυχικής υγείας, πορνογραφικό υλικό), οικονομικές, αλλά και ψυχικές επιπτώσεις σε ενήλικους χρήστες, κα- ταγραφή, αποθήκευση προσωπικών δεδομένων, κυριαρχία της Аγγλικής γλώσσας κ.α.

2. Απάντησε στις ερωτήσεις 1) Τι είναι το διαδίκτυο;

2) Τι προσφέρει το διαδίκτυο;

3) Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που προέρχονται από το διαδίκτυο;

4) Εσύ χρησιμοποιείς το διαδίκτυο; Πώς;

5) Έχεις δική σου σελίδα;

6) Πώς ψυχαγωγείσαι μέσω του διαδικτύου;

3. Διαίρεσε τις παρακάτω προτάσεις σε δύο στήλες: τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της χρήσης των υπολογιστών

Πλεονεκτήματα (5) Μειονεκτήματα (4)

Ο υπολογιστής έχει πολύ σημαντικό αντίκτυπο στην κοινωνία, πιο συγκεκριμένα:

Η χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών έχει δημιουργήσει κάποια προβλήματα στην κοινωνία, που έχουν ως εξής:

1) Ανεργία. 2) Εξοικονομεί χρόνο και προσπαθεί να μειώσει το συνολικό κόστος για να ολοκληρώσει μια συγκεκριμένη εργασία. 3) Έχει αλλάξει τον τρόπο ζωής. 4) Η χρήση της τεχνολογίας των υπολογιστών έχει επηρεάσει κάθε τομέα της ζωής. 5) Η χρήση των ηλεκτρο- νικών υπολογιστών κάνει διάφορα έργα πιο εύκολα. 6) Κίνδυνοι στην υγεία. 7) Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τους υπολογιστές για να εκτελούν διάφορες εργασίες γρήγορα και εύκολα.

8) Παραβίαση προσωπικών δεδομένων. 9) Σπατάλη χρόνου και ενέργειας.

4. Θυμήσου!

Είδη προθέσεων

Οι προθέσεις είναι άκλιτες λέξεις που μπαίνουν μπροστά από ουσιαστικά, επίθετα, αντω- νυμίες, αριθμητικά και επιρρήματα για να δηλώσουν τόπο, χρόνο, αιτία, τρόπο κτλ. Οι προ-

ΕΝΟΤΗΤΑ 8^η. ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

θέσεις που χρησιμοποιούνται σήμερα στη νέα ελληνική είναι:

α) Οι κοινές, που χρησιμοποιούνται πολύ συχνά, π.χ. Ήρθε από την πόλη.

β) Οι λόγιες, που προέρχονται από την αρχαία ελληνική και χρησιμοποιούνται σε στερεό- τυπες εκφράσεις, π.χ. Ο Περικλής έζησε τον 5ο αι. προ Χριστού.

Κοινές Λόγιες (απαρχαιωμένες)

αντί, από, για, δίχως, εναντίον, εξαιτίας, έως, ίσαμε, κατά, με, μετά, μεταξύ, μέχρι, παρά, πριν, προς, σαν, σε, χωρίς, ως.

ανά, άνευ, διά, εις, εκ, εκτός, εν, ένεκα, εντός, επί, κατόπιν, λόγω, μείον, μέσω, περί, πλην, προ, συν, υπέρ, υπό, χάριν.

5. Μάθε απέξω

•

ανά τον κόσμο - в усьому світі

•

ανά χείρας - вручну

•

ανά πάσα στιγμή – у будь-який час

•

εκ των ων ουκ άνευ - обов'язкова умова

•

μέσω email - електронною поштою

•

Ο περί αγωγής νόμος - закон про освіту

•

εντός πόλεως - у місті

•

επί λέξει - слово в слово, дослівно

•

κατόπιν εορτής - після свята

•

λόγω του ότι - через це / бо

•

υπέρ το δέον - надмірно

•

χάριν παιδιάς - заради (для) дітей 6. Πες στα Ελληνικά

Всесвітня мережа, поєднані комп'ютери, мала мережа, велика мережа, інтернет-ма- газини, електронна пошта, посягання на інтелектуальну власність, праця на відстані, живе спілкування, можливість контролю, поширення неіснуючих новин, втрата часу, заощадження часу, порушення психічного здоров'я, вплив на суспільство.

Я щоденно користуюсь інтернетом. У мене є своя сторінка. Всесвітня мережа склада- ється з великих та малих електронних мереж. В інтернеті найчастіше використовують англійську мову. Серйозним ризиком для неповнолітніх користувачів інтернету є роз- лад психічного здоров'я. Зберігання персональних даних є також ризиком інтернету.

Λεξιλόγιο

οφείλεται зобов'язаний η διάδοση поширення

συνδεδεμένος, -η, -ο з'єднаний, -а, -е η διατάραξη порушення ανυπόστατος, -η, -ο неіснуючий, -а, -е ο κίνδυνος ризик η τηλεδιάσκεψη онлайн-конференція η καταπάτηση посягання η διεκπεραίωση виконання, обробка η επίπτωση вплив, ефект

η αποθήκευση зберігання το αντίκτυπο вплив

εξοικονομώ заощаджувати η παραβίαση порушення

η σπατάλη втрата το πλεονέκτημα перевага

το μειονεκτήμα недолік επηρεάζω впливати

απαρχαιωμένος, -η, -ο застарілий, -а, -е λόγιος, -ία, -ιο(ν) учений, -а, -е;

освічений, -а, -е

Θέμα 8^О. Τώρα εσύ μπορείς

Θέμα 8

^ο

. Τώρα εσύ μπορείς

1. Να διαβάσεις και να απαντήσεις στα παρακάτω ερωτήματα

Ο δάσκαλός σου έγραψε στο πίνακα τη φράση: "Οι εφημερίδες επικοινωνούν με τυπωμέ- νες λέξεις, το ραδιόφωνο με ομιλία και η τηλεόραση με λέξεις και κινούμενες εικόνες". Εσύ καλείσαι να εργαστείς σε ομάδα συμμαθητών σου και να απαντήσεις στα ερωτήματα που σας έθεσε ο δάσκαλός σας:

α) Να συγκρίνετε τα κυριότερα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας (τύπος, ραδιόφωνο και τη- λεόραση) και να πείτε για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα καθενός από αυτά.

β) Να παρουσιάσετε τα οφέλη που αποκομίζουν οι νέοι της ηλικίας σας από το διάβα- σμα των εφημερίδων, κάνοντας, παράλληλα, προτάσεις για την αναβάθμιση της θέσης του γραπτού Τύπου στην εποχή των ηλεκτρονικών οπτικοακουστικών μέσων.

2. Να κάνεις διαφημίσεις για τα παρακάτω πράγματα, χρησιμοποιώντας και τα παρακάτω ρήματα. Να τις παρουσιάσεις στην τάξη

Αγοράστε, δώστε, δοκιμάστε, πάρτε, πιέστε, φορέστε, κουνήστε, φάτε, ξοδέψτε, τρέξτε, απολαύστε, κόψτε.

3. Να βάλεις τις λέξεις στη σωστή σειρά για να δώσεις την είδηση στην τοπική εφημερίδα για το θεατρικό έργο που έπαιξαν οι μαθητές του σχολείου σου

Την Τρίτη τάξης το ερμηνείες γνωστό της 10^ης

γονείς, υπήρχε των δάσκαλοι παιδιών, αμφιθέατρο

ξέχασαν του Οι οι μαθητές είναι Οι

κόσμος 10^ου ήταν παιδιών παρουσίασαν σχολείου

αγαπημένο πολύ και μαθητική του έργο "…"

σχολείου, θέση. των Φίλοι εξαιρετικές.

ότι σε θεατές δεν

γέμισε το απλός ελεύθερη παράσταση. και

4. Να ρωτήσεις και να απαντήσεις στις παρακάτω ερωτήσεις 1. Τι είναι τα ΜΜΕ και σε ποιους απευθύνονται;

2. Τι είδους εφημερίδες υπάρχουν ανάλογα με το κάθε πότε εκδίδονται και κυκλοφορούν;

3. Τι είδους άρθρα της εφημερίδας σου αρέσει να διαβάζεις και γιατί;

4. Πότε ήρθε η τηλεόραση στην Ευρώπη και πώς ήταν τότε;

5. Τι μπορούμε να παρακολουθήσουμε στην τηλεόραση;

ΕΝΟΤΗΤΑ 8^η. ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ 6. Τι είναι τα κόμικς;

7. Τι προσφέρει το διαδίκτυο στους ανθρώπους; Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά του;

5. Να παρουσιάσεις την εκπομπή / ταινία / το ντοκιμαντέρ που σου αρέσει

Παιδιά, θέλω να σας ενημερώσω για το ντοκιμαντέρ που μου αρέσει πάρα πολύ (για την αγαπημένη μου εκπομπή / ταινία) … που παρουσιάζεται στην τηλεόραση κάθε Τρίτη στο κανάλι "Στον κόσμο των ζώων" στις 8 το βράδυ.

Στο ντοκιμαντέρ αυτό παρουσιάζονται όλα τα άγρια ζώα … . Θα δείτε για το πώς … Τέτοιου είδους ταινίες μας πάνε κοντά …, μας διδάσκουν το πώς, … και … . Σας συνιστώ / συμβουλεύω να δείτε τουλάχιστον μια φορά … και είμαι σίγουρος (η) ότι θα … .

6. Να κάνεις σχόλιο πάνω στην παρακάτω έκφραση

7. Να πεις στα Ελληνικά

Мій брат щодня дивиться новини міста в інтернеті. Моїй мамі дуже подобається чи- тати жіночі журнали, де можна знайти безліч корисної інформації. Перша українська газета “Gаzette de Leopol”, вийшла в 1776 році у Львові французькою мовою. Перша українськомовна газета “Зоря Галицька” (1848 р.) також родом зі Львова. Батьки гово- рять, що для їх дітей та їжа смачніша, яку рекламують. Ми дуже часто користуємося послугами інтернет-магазину. Надмірне користування підлітків інтернетом призво- дить до негативних наслідків – затримки фізичного, психічного і розумового розвитку.

Наша місцева газета виходить тричі на місяць. Я щойно прочитав на першій сторінці газети репортаж про театральну виставу, яку підготували учні нашої школи і яка вра- зила всіх глядачів.

Λεξιλόγιο

η ερμηνεία тлумачення, інтерпретація αμαθής άνθρωπος неосвічена людина προσιτός, -ή, -ό доступний, -а, -е

"Όσο πιο πολλά είναι τα ΜΜΕ, όσο πιο προσιτά είναι, τόσο πιο πολλοί οι αμαθείς άνθρωποι"

ΟΥΚΡΑΝΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ агроном, -ка – γεωπόνος (ο/η) А

адвокат, -ка – δικηγόρος (ο/η) азіатський (-а, -е) – ασιατικός, -ή, -ό активність – κινητικότητα (η)

актор, -ка головної ролі – πρωταγωνιστής (ο), πρωταγωνίστρια (η)

актуальний (-а, -е) – επίκαιρος, -η, -ο актуальність – επικαιρότητα (η)

альтернативний (-а, -е) – εναλλακτικός, -ή, -ό аматорський (-а, -е) – ερασιτεχνικός, -ή, -ό амбіційний (-а, -е) – φιλόδοξος, -η, -ο

антидемократичний (-а, -е) – αντιδημοκρατικός, -ή, -ό артистичний (-а, -е) – καλλιτεχνικός, -ή, -ό

Б

бажане – επιδιωκόμενο бажання – επιθυμία (η) байдикувати – χαζεύω барабан – κρουστό (το) бас-гітара – μπάσο (το)

батьківський (-а, -е) – γονικός, -ή, -ό батюшка – ιερέας (ο)

бджоляр, -ка – μελισσοκόμος (ο/η) безвихідна ситуація – αδιέξοδο (το) безграмотність – αναλφαβητισμός (ο) бездоганний (-а, -е) – τέλειος, -α, -ο безмежний (-а, -е) – απεριόριστος, -η, -ο безпосередній (-я, -є) – άμεσος, -η, -ο безробітний – άνεργος (ο)

безробіття – ανεργία (η) безсоння – αϋπνία (η)

безтурботний (-а, -е) – ανέμελος, -η, -ο безцільний (-а, -е) – άσκοπος, -η, -ο битва – μάχη (η)

бібліотекар, -ка – βιβλιοθηκάριος (ο/η) бідність – φτώχεια (η)

більшість – πλειοψηφία (η)

благотворний (-а, -е) – ευεργετικός, -ή, -ό блювання – εμετός (ο)

божевільний (-а, -е) – τρελός, -ή, -ό боротися, запобігати – καταπολεμώ борошняний виріб – ζυμαρικό (το) босоніж – ξυπόλητος, -η, -ο

брадікардія – βραδυκαρδία (η) брати на себе – αναλαμβάνω бронза – μπρούντζος (ο) бронхи – βρόγχοι (οι)

будівельний (-а, -е) – κτιριακός, -ή, -ό будівельник, -ця – χτίστης (ο), χτίστρια (η) будівництво – οικοδόμηση (η)

будь-яка неприємна

або неприйнятна думка – απωθημένα

буквально – κυριολεκτικά

бунтівний (-а, -е) – επαναστατικός, -ή, -ο бути незалежним – αυτονομούμαι бухгалтер, - ка – λογιστής (ο/η) бюст – προτομή (η)

В

вага – βάρος (το)

важкий (-а, -е) – βαρετός, -ή, -ό вбивство – δολοφονία (η)

вбивство людини – ανθρωποκτονία (η) вважатися – εκτιμάται

вводити – εντάσσω вершина – κορυφή (η) виводитися – αποβάλλομαι вигляд – εμφάνιση (η) вигнання – εξορία (η) видання – έκδοση (η)

видимий (-а, -е) – εμφανής, -ής, -ές видихати – εξέπνευσε (αορ. του εκπνέω) виділяти(ся) – ξεχωρίζω

визволення – απελευθέρωση (η)

визначальний (-а, -е) – καθοριστικός, -ή, -ό викладати, висловлювати – εκθέτω викликати – προκαλώ

виконання, обробка, здійснення – διεκπεραίωση (η) виконувати обов’язки – αναλαμβάνω

виконувачка – ερμηνεύτρια (η) викрадення – αρπαγή (η) вимір – διάσταση (η) вимога – απαίτηση (η)

винахідливість – εφευρετικότητα (η) винний (-а, -е) – ένοχος, -η, -ο випадіння волосся – τριχόπτωση (η) виробництво – παραγωγή (η) виснаження – εξάντληση (η) виступ, звернення – ομιλία (η) висхідний (-а, -е) – ανοδικός, -ή, -ό вихователь, -ка – νηπιαγωγός (ο/η) вищий (-а, -е) – ύψιστος, -η, -ο віддача – απόδοση (η)

відзначатися, доводити до сказу – σκάω відкладати – αποθηκεύω

відкривати – ανακαλύπτω , εγκαινιάζομαι віднімати – αφαιρώ

відображатися – απεικονίζομαι відповідальність – υπευθυνότητα (η) відповідати – ανταποκρίνομαι відпочинок – ξεκούραση (η) відсутність – απουσία (η)

відсутність апетиту – ανορεξία (η) відходи – απόβλητα (τα)

відчувати – νιώθω відчужувати – αποξενώνω

ΟΥΚΡΑΝΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ

ΟΥΚΡΑΝΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ відчуття – αίσθηση (η)

включати в себе – περιλαμβάνω влада – εξουσία (η)

вмирати – πεθαίνω

волелюбний (-а, -е) – φιλελεύθερος, -η, -ο володіння, окупація – κατοχή (η) волонтер – εθελοντής (ο)

впевненість, самовпевненість – αυτοπεποίθηση (η) вплив – επίδραση (η), επιρροή (η)

вплив, ефект, наслідок – επίπτωση (η) впливати – επηρεάζω, επιδρώ

вподобання – προτίμηση (η) впроваджуватися – εφαρμόζομαι вражаючий (-а, -е) – εκπληκτικός, -ή, -ό, εντυπωσιακός, -ή, -ό

враховуватися – υπολογίζομαι вручення – απονομή (η)

втрата – σπατάλη (η), χάσιμο (το) втручатися – παρεμβαίνω вуглець – άνθρακας (ο)

газований (-а, -е) – ανθρακούχος, -α, -ο Г

гарантія – εγγύηση (η) гвинтівка – ντουφέκι (το)

геніальність, геній – μεγαλοφυΐα (η) геологічна розвідка – μεταλλεία (η) гігієна – υγιεινή (η)

гідний (-а, -е) – άξιος, -α, -ο гілка – κλαρί (το)

гладкий, рівний (-а, -е) – ομαλός, -ή, -ό гладкість, вгодованість – παχάκια (τα) гнучкість – ευελιξία (η)

години праці – ωράριο (το) головний мозок – εγκέφαλος (ο) голодування – ασιτία (η) гострий (-а, -е) – οξύς, -εία, -ύ грабіж – ληστεία (η)

дах – στέγη (η) Д

двосторонній (-я, -є) – διμερής, -ής, -ές декоративний (-а, -е) – διακοσμητικός, -ή, -ό декоратор, -ка / дизайнер, -ка – διακοσμητής (ο),

διακοσμήτρια (η)

демонструвати – προβάλλω

денний (-а, -е), щоденний (-а, -е) – ημερήσιος, -α, -ο депресія – κατάθλιψη (η)

держава – πολιτεία (η)

державний устрій – πολίτευμα (το) детоксикація – αποτοξίνωση (η)

джерело – πηγή (η)

дзвіночок – καμπανάκι (το)

дискримінація – (αν)ισότητα (η) дихання – αναπνοή (η)

дихати – αναπνέω діапазон – εμβέλεια (η)

дійсність – πραγματικότητα (η) діяльний (-а, -е) – δραστήριος, -α, -ο доба – εικοσιτετράωρο (το)

добро – αγαθό (το) дозвіл – άδεια (η) документ – έγγραφο (το) долати – καταφέρω

допитливий (-а, -е) – περίεργος, -η, -ο дорослішання – ενηλικίωση (η) досвід – εμπειρία (η)

дослідження – μελέτη (η)

дослідник, -ця – ερευνητής (ο), ερευνήτρια (η) доступний (-а, -е) – προσιτός, -ή, -ό

досягати успіхів – πετυχαίνω, επιτυγχάνω доходити висновків – καταλήγω

дрон – ιπτάμενο τηλεκατευθυνόμενο (το) друкований (-а, -е) – έντυπος, -η, -ο, τυπωμένος, -η, -ο

дряблий (-а, -е) (шкіра) – ταλαιπωρημένος, -η, -ο думка – γνώμη (η), σκέψη (η)

дух, натура – πνεύμα (το)

егоїст, -ка – εγωιστής (ο), εγωίστρια (η) Е

екран – οθόνη (η)

екранізація – κινηματογραφική μεταφορά (η) енергетичний напій – ενεργειακό ποτό (το) енциклопедичний (-а, -е) – εγκυκλοπαιδικός, -ή, -ό епічний (-а, -е) – επικός, -ή, -ό

етап – στάδιο (το)

ефективний (-а, -е) – αποδοτικός, -ή, -ό, αποτελεσματικός, -ή, -ό

ефективність – αποτελεσματικότητα (η) єднання – ενοποίηση (η) Є

жахливий (-а, -е) – άθλιος, -α, -ο Ж

жеребкування – κλήρωση (η) жир – λίπος (το)

жирний (-а, -е) – λιπαρός, -ή, -ό жінконенависник – μισογύνης (ο) жувати – μασώ

журнал – περιοδικό (το)

забезпечений (-а, -е) – εφοδιασμένος, -η, -ο З

забезпечення – εξασφάλιση (η)

ΟΥΚΡΑΝΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ заборонятися – απαγορεύομαι

зав’язка (сюжету) – πλοκή (η) заголовок – επικεφαλίδα (η) задля – προκειμένου να задоволення – ικανοποίηση (η) зайвий (-а, -е) – περιττός, -ή, -ό зайнятість – απασχόληση (η) закон – νόμος (ο)

законодавство – νομοθεσία (η)

законодавчий (-а, -е) – νομοθετικός, -ή, -ό закордон (чужина) – ξενιτιά (η)

закордонний (-а, -е) – εξωτερικός, -ή, -ό залежить – εξαρτάται

залежний (-а, -е) – εθισμένος, -η, -ο / εξαρτημένος, -η, -ο залежність – εξάρτιση (η)

залишатися – παραμένω заміняти – εναλλάσσω заощаджувати – εξοικονομώ запах – οσμή (η)

заперечувати – απορρίπτω

запозичений (-а, -е) – δανειστικός, -ή, -ό запровадження – υιοθέτηση (η)

запроваджувати – καθιερώνω

заробітна платня – μισθός (ο), αμοιβή (η) засновуватися – ιδρύομαι

заспокійливо – καταπραϋντικά

застарілий (-а, -е) – απαρχαιωμένος, -η, -ο застосування, впровадження – εφαρμογή (η) захищати – προστατεύω

захопився читанням – έπεσα στο διάβασμα захоплюючий (-а, -е) – συναισθηματικός, -ή, -ό збагачувати – εμπλουτίζω

збалансовуватися – εξισορροπούμαι зберігання – αποθήκευση (η)

збиратися – συνέρχομαι (αορ. συνήλθα) звертатися – επικαλούμαι

звинувачуваний – κατηγορούμενος (ο) звичка – συνήθεια (η)

звичніший (-а, -е) – συνηθέστερος, -η, -ο звільнювати – απαλλάσσω

зводні новини – δελτίο ειδήσεων (το) звуковий (-а, -е) – ηχητικός, -ή, -ό здаватися – παραιτούμαι

здатний (-а, -е) – ικανός, -ή, -ό здатність – ικανότητα (η) здійснювати – ασκώ здобувати – αποσπώ

здоровий (-а, -е) – υγιεινός, -ή, -ό /υγιής, -ής, -ές земля, терени – έδαφος (το)

зернові – δημητριακά (τα) з’єднаний – συνδεδεμένος, -η, -ο зйомка – γύρισμα (το)

зібрання – συνέλευση (η) зір – όραση (η)

злість – θυμός (ο)

зловживання – κατάχρηση (η) злочинність – εγκληματικότητα (η) зменшення – μείωση (η)

змінення – αλλοίωση (η) зморшка – ρυτίδα (η)

змушений (-а, -е) – αναγκαίος, -α, -ο змушений (змушувати) – αναγκάζομαι знаменитість – διάσημος (ο)

знедолений – άθλιος (ο) зобов’язаний – οφείλομαι

зовнішньо – εμφανισιακά зосередження, харчування – εστίαση (η) зразковий (-а, -е) – υποδειγματικός, -ή, -ό зразок – δείγμα (το)

зриватися – ματαιώνομαι зріти – ωριμάζω

Й

ймовірність – πιθανότητα (η)

ігнорувати – αγνοώ І

ігрова приставка – κονσόλα (η) ілюстрування – εικονογράφηση (η) імітація – μιμητισμός (ο)

імітувати – μιμούμαι

імунний (-а, -е) – ανοσοποιητικός, -ή, -ό ініціатива – πρωτοβουλία (η)

ініціація – μύηση (η) інструмент – εργαλείο (το) інсульт – εγκεφαλικό (το)

інтелектуальний (-а, -е) – πνευματικός, -ή, -ό інтуїція – διαίσθηση (η)

інфаркт міокарда – έμφραγμα μυοκαρδίου (το) інформування – πληροφόρηση (η)

іншомовний (-а, -е) – ξενόγλωσσος, -η, -ο ймовірність – πιθανότητα (η)

Ї

їжа – τροφή (η)

К

казковий (-а, -е) – παραμυθένιος, -α, -ο калорія – θερμίδα (η)

кампанія – εκστρατεία (η)

кандидат, -ка – υποψήφιος (ο), υποψήφια (η) капати – στάζω

кар’єра – σταδιοδρομία (η) карман – τσέπη (η)

касир, -ка – ταμίας (ο/η)

кашель курця – τσιγαρόβηχας (ο)

ΟΥΚΡΑΝΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ керівний (-а, -е) – ηγετικός, -ή, -ό

керувати – καθοδηγώ

кишенькові гроші – χαρτζιλίκι (το) кінцевий (-а, -е) – τελικός, -ή, -ό клятва – όρκος (ο)

коливатися – κυμαίνομαι колиска – λίκνο (το) коло – κύκλωμα (το) коментар – σχόλιο (το)

композитор, -ка – μουσικοσυνθέτης (ο), μουσικοσυνθέτρια (η)

комфорт – άνεση (η) конкретно – συγκεκριμένα конкурс – διαγωνισμός (ο) констатувати – διαπιστώνω конституція – σύνταγμα (το) контакт – επαφή (η)

контроль – έλεγχος (ο) конфлікт – σύγκρουση (η) концентрація – συγκέντρωση (η) концентруватися – συγκεντρώνομαι концерт – συναυλία (η)

копіювання – αντιγραφή (η) користь – όφελος (το) крадіжка – κλοπή (η)

краще – καλύτερα, κάλλιο (застаріле) Кримінальний Кодекс – Ποινικό Δίκαιο (το) кров – αίμα (το)

кумир – είδωλο (το)

Л

ламатися – χαλώ легально – νόμιμα легені – πνεύμονες (οι) лінуватися – βαριέμαι

лісничий – δασοφύλακας (ο/η) ліфт – ανελκυστήρας (ο), ασανσέρ (το)

мандрівний (-а, -е) – ταξιδιάρικος, -η, -ο М

мати відношення – σχετίζομαι мати етимологію – ετυμολογούμαι мати право – δικαιούμαι

медичний (персонал) – ιατρονοσηλευτικός, -ή, -ό межа – όριο (το)

меншина – μειονότητα (η)

меншовартісний (-а, -е) – μειονεκτικός, -ή, -ό минуле – παρελθόν (το)

миска – μπολ (το)

митниця – τελωνειακός, -ή, -ό мито, збір – τέλος (το)

міністр, міністерка – υπουργός (ο/η) міський (-а, -е) – αστικός, -ή, -ό

множитися – πληθαίνω мова йде – πρόκειται για … можливість – ευκαιρία (η) монета – κέρμα (το) мужність – ανδρεία (η) м’язовий (-а, -е) – μυїκός, -ή, -ό

набувати – αποκτώ Н

навпаки – αντίθετα, αντιθέτως нагадувати – θυμίζω

надання – παροχή (η)

надзвичайний (-а, -е) – σπουδαίος, -α, -ο надзвичайність – σπουδαιότητα (η) надихати – εμπνέω

накреслений (-а, -е) – χαραγμένος, -η, -ο належати – ανήκω

нам все одно – δε μας νοιάζει намагатися – προσπαθώ

нападницький (-а, -е) – επιθετικός, -ή, -ό наполегливість – εμμονή (η)

напрям – κατεύθυνση (η) насильство – βία (η) наслідок – συνέπεια (η)

насолоджуватися – απολαμβάνω насос – αντλία (η)

настрій – διάθεση (η) наступне (невідм.) – εξής

наступний (-а, -е) – επόμενος, -η, -ο натхнення – έμπνευση (η)

науковий (-а, -е) – επιστημονικός, -ή, -ό небезпечний (-а, -е) –

ανασφάλιστος, -η, -ο

невинний (-а, -е) – αθώος, -α, -ο

невирішене питання – εκκρεμότητα (η) негативний (-а, -е) – αρνητικός, -ή, -ό недолік – μειονέκτημα (το)

недооцінений (-а, -е) – υποτιμημένος, -η, -ο недооцінювання – υποτίμηση (η)

незаконний (-а, -е) – παράνομος, -η, -ο незалежно – ανεξάρτητα

нездоровий (-а, -е) – ανθυγιεινός, -ή, -ό неіснуючий (-а, -е) – ανυπόστατος, -η, -ο нелегально – παράνομα

необхідний (-а, -е) – απαραίτητος, -η, -ο неосвічена людина – αμαθής άνθρωπος непідготовлений (-а, -е) – αδιάβαστος, -η, -ο неповнолітній, -я – ανήλικος (ο), ανήλικη (η) неприємний (-а, -е) – δυσάρεστος (-η, -ο) непристойний, (-а, -е) – ανάρμοστος, -η, -ο непрямий (-а, -е) – έμμεσος, -η, -ο

нереальний (-а, -е) – εξωπραγματικός, -ή, -ό нерухоме – ακίνητο (το)

нестача, дефіцит – έλλειψη (η)

ΟΥΚΡΑΝΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ нехтувати, не помічати – παραμελώ

нещодавно – πρόσφατα

нижчий статус – κατωτερότητα (η) нинішній – νυν

німий (-а, -е) – μουγκός, -ή, -ό

номінант, -ка – υποψήφιος (ο), υποψήφια (η) номінуватися – προτείνομαι (προτάθηκα, αόρ.) нульовий (-а, -е) – μηδαμινός, -ή, -ό

об’єктивність – αντικειμενικότητα (η) О

обмеженість – περιθωριοποίηση (η) обов’язок – υποχρέωση (η)

оволодівати – κυριεύω оволосіння – τριχοφυΐα (η) оголошення – αγγελία (η) оживляти – ξαναζωντανεύω ожиріння – παχυσαρκία (η) ознайомлення – ενημέρωση (η) окис – μονοξείδιο (το)

окремий (-а, -е) – μεμονωμένος, -η, -ο онлайн-конференція – τηλεδιάσκεψη (η) опозиція – αντιπολίτευση (η)

опрацьовувати – χειρίζομαι

оптико-акустичний (-а, -е) – οπτικοακουστικός, -ή, -ό опубліковувати – δημοσιεύω

органічний (-а, -е) – βιολογικός, -ή, -ό орієнтація, напрямок – προσανατολισμός (ο) орієнтуватися – προσανατολίζομαι

освіта – εκπαίδευση (η)

освітній (-я, -є) – μορφωτικός, -ή, -ό /εκπαιδευτικός, -ή, -ό освітянин, -ка – εκπαιδευτικός (ο/η)

оскаженілий (-а, -е) – φρενήρης, -ης, -ες оснащений (-а, -е) – εξοπλισμένος, -η, -ο оснащення – εξοπλισμός (ο)

основний персонал, кадри – στελέχη (τα) особливий (-а, -е) – ιδιαίτερος, -η, -ο особливість – ιδιαιτερότητα (η) отруєння – δηλητηρίαση (η) офіцер, -ка – αξιωματικός (ο/η)

офіціант, -ка – σερβιτόρος (ο), σερβιτόρα (η) охоронець, -ниця – σωματοφύλακας (ο/η)

панування – κυριαρχία (η) П

парламент – Κοινοβούλιο (το) парад – παρέλαση (η)

партія – κόμμα (το)

патерналістський (-а, -е) – πατερναλιστικός, -ή, -ό пекар, -ка – φούρναρης (ο), φουρνάρισσα (η) первинний (-а, -е) – πρωτογενής, -ής, -ές перебільшення – υπερβολή (η)

перебільшувати – παρακάνω

перевага – πλεονεκτήμα (το)

перевернутий (-а, -е) – ανεστραμμένος, -η, -ο перевіряти – τσεκάρω

передаватися – μεταδίδομαι переддвір’я – προαύλιο (το)

передчасний (-а, -е) – πρόωρος, -η, -ο переживати – βιώνω

пережити щось – επιζώ перекачувати – αντλώ переконувати – πείθω перекус – σνακ (το) перекушувати – τσιμπώ

перенавантаження – υπερένταση (η) переповнювати – κατακλύζω переполох – σάλος (ο) перепочинок – ανάπαυλα (η) перетворювати – μετατρέπω

перетворюватися – μεταμορφώνομαι перетравлення – πέψη (η)

перспектива – προοπτική (η)

перукар, -ка – κομμωτής (ο), κομμώτρια (η) песимістичний (-а, -е) – απαισιόδοξος, -η, -ο писар, -ка – γραφέας (ο/η)

пігулка – χάπι (το)

під впливом – επηρεασμένος, -η, -ο підвищений (-а, -е) – αυξημένος, -η, -ο підвищуватися – αυξάνομαι

підготовка – κατάρτιση (η)

підготовчі курси – φροντιστήριο (το) підйом, сходження – άνοδος (η) підкоряти – υποτάσσω

піднімати – απογειώνω підпис – λεζάντα (η)

підприємець, підприємниця – επιχειρηματίας (ο/η) підручник – εγχειρίδιο (το)

підсумовувати – συνοψίζω підтримувати – διατηρώ підходить – ταιριάζω

підштовхувати – ωθώ /-ούμαι пітніти – ιδρώνω

платіж – καταβολή (η)

побратимство – συναδέλφωση (η) пов’язуватися – συνδέομαι поважати – σέβομαι

повний (-а, -е) – πλήρης, -ης, -ες

повторюваний (-а, -е) – επαναλαμβανόμενος, -η, -ο поглинання – ανάληψη (η)

погляд, точка зору – άποψη (η) погрожувати – απειλώ

подавати – υποβάλλω подалі – πέρα податок – φόρος (ο)

поділятися на категорії – κατηγοριοποιούμαι подія – συμβάν (το)

In document (1)(2)УДК Н 74 Рекомендовано Міністерством освіти і науки України (наказ від Видано за рахунок державних коштів (сторінка 70-143)